Kerkük’te şiddet mağduru kadınlar için kurulan ve donatılan sığınmaevi, tamamlanmış olmasına rağmen hâlâ kapılarını açmış değil. Bu durum, toplumdan veya aileden şiddet gören hiçbir kadının sığınma evine kabul edilmemesiyle sonuçlandı.
Yetkililer, sığınma evinin açılamamasının sebebini, Irak’ta kadına ve aileye yönelik şiddetle mücadeleye dair özel bir yasanın bulunmamasına bağlıyor.
Yıllardır Irak parlamentosunda bekleyen aile içi şiddetle mücadele yasası, Kerkük İl Meclisi’nin tekrar faaliyete geçmesiyle birlikte sığınmaevinin açılmasına yönelik umutları yeniden canlandırdı.
Irak Emel (Hevi) İnsan Hakları Örgütü Direktörü Srud Ahmed, Kerkük’te bu konuda yaşanan engellerden bahsederek, bazı yetkililerin sığınma evinin açılmasını istemediğini ve bunun için yeterli bütçenin ayrılmadığını söyledi.
Ahmed, şiddet gören kadınların cezaevlerine gönderilmek yerine güvenli bir sığınma evine çok ihtiyaç duyduğunu belirtti.
Kerkük’te 2022 yılında açıldığı duyurulan sığınma evi, tam donanımlı olmasına rağmen henüz faaliyete geçmedi
. Kerkük İl İdaresi Kadının Güçlendirilmesi Daire Başkanı İntisar Karim, sığınma evinin açılmasının, Irak parlamentosunda oylanmayı bekleyen aile içi şiddetle mücadele yasa tasarısının onaylanmasına bağlı olduğunu açıkladı.
Bu yasa tasarısı, Irak’ın farklı vilayetlerinde istismara uğrayan kadınların korunması için sığınma evlerinin açılmasını öngörüyor. Yasa çıktığında, sığınma evine mahkeme tarafından yönlendirilen şiddet ve tehdit mağduru kadınlar kabul edilebilecek.
Ninova/Mart 2019/ Şengal ilçesinin Sinuneilçesinde düzenlenen feminist gösteride kadına yönelik şiddeti tasvir eden tablo. Fotoğraf: İbrahim Ezidi
Şiddete maruz kalan Kerküklü kadınlar, şu anda toplum polisine teslim ediliyor ve oradan cezaevlerine veya Süleymaniye gibi başka vilayetlerdeki sığınmaevlerine sevk ediliyor.
Yasa tasarısı henüz geçmemiş olsa da, Anbar ve Divaniye’de kadın sığınma evleri açılabilmiş durumda. İntisar Kerim’e göre, bu vilayetlerde il meclislerinin aktif olması, sığınma evlerinin açılmasına olanak tanıdı, ancak Kerkük İl Meclisi yıllardır işlevsiz kaldığı için bu karar alınamadı.
2005’te seçilen Kerkük Vilayet Meclisi, vilayetin bileşenleri arasındaki anlaşmazlıklar nedeniyle sık sık işlevsiz hale geldi. 2019’da ise Irak Parlamentosu’nun kararıyla vilayet meclisleri feshedildi.
Kerkük İl Meclisi’nin 2022 yılında tekrar faaliyete geçmesi durumunda, sığınma evinin açılmasına karar verebileceği düşünülüyor. Ancak, meclis henüz komitelerini seçmedi ve gerekli tüzük oylamaları yapılmadı.
Bu belirsizlik dönemi, Irak Umut Örgütü’nün geçen yılın ilk dokuz ayında Kerkük’te şiddet nedeniyle evlerinden kaçan 18 kadını kayıt altına aldığı bir zamana denk geliyor.
