Esnaf çözüm bekliyor

Kerküklüler ‘sebze komisyon vergisi’ ödediklerinden bihaber

Kerkük / 9 Mart 2022 / Meyve ve sebze satan bir bakkal. Fotoğraf: KirkukNow

Rebaz Hasan

Kerkük halkı, Kerkük modern manav deposu esnafı ile bu kompleksi inşa eden müteahhit arasındaki bir anlaşma nedeniyle farkında olmadan her kilogram meyve ve sebze için yaklaşık 50 Irak dinarı veya daha fazla ödeme yapıyor. 

Konu hakkında valilik bilgilendirildi.İl Meclisi durumdan haberdar, ancak atılacak adımlar belirsiz. Müteahhit, projesinin hükümete yıllık "700 ila 800 milyon dinar kazandıracağını" söyleniyor.

27 yıllık manavcı Yunus Muhammed, her çuval veya kasa meyve ve sebze için zorunlu olarak 1000 Dinar (0,70 USD) ödediklerini belirtiyor.

Muhammed, “Genel olarak, her bakkal günde 15 bin ile 30 bin dinar arasında ödeme yapmak zorunda”dedi.

Kerkük modern manav pazarı, yaklaşık bir yıl önce açıldı. Pazar, Kerkük yerel yönetimi ve belediyesiyle bir anlaşma yapan bir müteahhit tarafından inşa edildi.

Depo yönetimi yetkilileri bir basın toplantısında, "Bakkallardan ve manavlardan ücret almıyoruz, sadece pazarda depo sahibi olan toptancılardan ücret alıyoruz diyerek, sözlerine şöyle devam etti: 

"İlk başta her beş parça için 1000 dinar ücret almaya karar verdiler, sonra bunu üç parça için 1000 dinara çevirdiler.”

Depo sahipleri, Kerkük modern deposundaki depoları almak yerine müteahhite ödeme yapmalıydı, ancak şimdi depo sahipleri ödeme yapmıyor, bu yüzden müteahhit depo sahipleriyle bir araya geldi. onlara ödeme yapmazlarsa manavlardan ücret alacağını ve beş parça yerine üç parça için 1000 dinara çıkaracağını söyledi.

Manavcılar göre, depo sahipleri kendi aralarında anlaştılar ve 110 depo sahibi, kendilerinin ödeme yapmamak için anlaşarak, manavlardan alınan parça başına ücreti artırma kararı aldı.

Muhammed,"Günde 15000 dinar ödeyen manavlardan biriyim. Bazı manavlar 30000 ödüyor, bu da ayda 750000 dinar ediyor”diye konuştu.

2022'de, Xan Hurma sebze toptan pazarındaki dükkan sahipleri, "yasadışı" olarak nitelendirdikleri vergilerin dayatılması nedeniyle mağazalarını kalıcı olarak kapatma kararı aldı. Ancak, vergilerin yeniden değerlendirilmesi şartıyla ertesi gün mağazalarını yeniden açtılar.

Belediyenin onayıyla, Xan Hurma toptancı pazarındaki satıcılardan bir yatırımcı tarafından toplanan vergi miktarı, çuval veya kasanın boyutuna bağlı olarak 250 ila 500 Irak dinarı arasında değişiyordu. 

Vergi, yatırımcıya bağlı güvenlik elemanları tarafından pazarın giriş ve çıkışlarında toplanıyor ve pazarın güvenlik açısından düzenlenmesi ve korunması karşılığında alınıyordu.Caption

Alwa
Alwa Kerkük Modern Deposu, Kerkük, Ekim 2024.Rebaz Hassan

 

Manavların tahminlerine göre, her kilogram meyve ve sebze için tüketiciler 50 IQD veya daha fazlasını ödüyorlar çünkü manavlar giderlerini telafi etmek zorunda kalıyor ve meyve-sebzeleri daha yüksek fiyatlarla satmak zorunda kalıyorlar. "Bu miktar çok büyük, pazarın pahalılığını ve gelirlerimizi düşürüyor" dedi.

KirkukNow, Kerkük modern deposunun yönetimi ve maliyesinden bir hafta boyunca yorum almaya çalıştı, ancak yetkililer yorum yapmayı reddetti ve "sorunun şimdi soğuduğunu ve herkesin kabul ettiğini" söylediler. 

Kerkük modern deposunun mali direktörü Hoşmend Wali, "Bu projeyi açarak kente büyük bir hizmet sunduk, her yıl hükümete 700 ila 800 milyon dinar kazandıracağız" dedi, ancak bu paranın nasıl ve hangi hükümete gideceğini açıklamadı.

Petrol zengini Kerkük, Bağdat'ın 238 kilometre kuzeyinde yer alıyor ve 1,7 milyon Kürt, Sünni ve Şii Araplar ile Türkmenlerin etnik olarak karışık bir bölgesi. Uzun zamandır Bağdat ve Erbil arasında tartışmalı bölgelerin merkezinde yer alıyor. 

"Bu projeyi açarak hükümete yıllık 700 ila 800 milyon dinar kazandıracağız."

Kerkük Valisi Rebwar Taha, geçtiğimiz ay dükkan sahipleri ve tüccarlarla bir araya gelerek, sorunu çözeceğine söz verdi.

Taha "Depo sahipleri müteahhite ödeme yapmayı reddetti ve sonuç olarak depo sahipleri ve müteahhit, her bir manav parçası için 1.000 dinar ücret alınması konusunda anlaştılar" dedi.

Anlaşmaya göre, müteahhit, depo sahiplerinin ödemesi gereken miktarı, yani yaklaşık 3 milyon doları bağışlayacak; bunun karşılığında manavlardan beş parça yerine üç parça için bin dinar ücret alınması kabul edildi" diye ekledi.

Wali, bu miktarın manavların ve pazarın yaşamını etkileyecek kadar büyük olmadığını düşünüyor.

Manavcı Ferhad Ali, "Akşama kadar günde 20.000 ila 25.000 dinar kazanıyorum, ancak depo kapısında günde 15.000 dinar ödüyorum, bu da ayda yaklaşık 400.000 dinar ediyor" dedi.

Kerkük valiliği meclis üyesi Ahmed Kerkuki, sözleşme dışı herhangi bir miktarın artırılmasının yasadışı olduğunu belirterek,"Eğer tüccarlara sözleşme dışı herhangi bir miktar artırılırsa...Bu hafta depoyu ziyaret edip eksiklikleri araştıracağım" sözlerini kullandı.

Yunus Muhammed, kararı nasıl gördüklerini sordu: "Yasadışı, çünkü depo sahipleri ile müteahhit arasındaki sözleşme, her beş parça için sadece 1.000 dinar alınmasını öngörüyordu, ancak depo sahipleri müteahhit için daha fazla para almayı kabul ettiler," dedi. 

Manavlar, her bir parça için depo sahiplerine "taşıma hakları" adı altında 250 dinar ödüyorlar, ancak paranın nereye gittiği belli değil.

Daha önce, Kerkük Sebze Toptancıları, Xan Hurma pazarında yer alıyordu. Yoğun çaba ve baskılar sonucunda esnaf, Kerkük modern deposuna taşınmak zorunda kaldı ve bu pazar kapatıldı. 

Kerkük'teki bir diğer manav Şerzad Ahmad, yeni yılda manavlardan daha fazla ücret alınacağını, her bir parçanın 500 dinar olacağını iddia etti, ancak başka bir manav bunu doğrulamadı.

  • FB
  • Instagram
  • Twitter
  • YT