Kamptaki zor hayatına rağmen Kamiran okumaktan hiçbir zaman vazgeçmedi
Kamptaki zor hayatına rağmen Kamiran okumaktan hiçbir zaman vazgeçmedi
Kamiran Kemal (25) harabeye dönmüş Şengal ilçesinde, yıkıntılar arasında gençleri kültürel konulara ve okumaya teşvik etmek amacıyla Orşina Kitapevi’ni kurdu. Kemal, içinde bulunduğu şartlarda karanlığa bir mum yakmaya çalışıyor.
Kamiran Kemal’in projesi Şengal’e dönen gençler tarafından büyük bir ilgiyle karşılandı. Ancak kitapevinin kurucusunun dediğine göre "savaş ve mezhepçiliğin yarattığı yıkımı kitap ve kültür yoluyla düzeltmek” o kadar da kolay değil.
2014 öncesi ailesinin yaşadığı maddi sıkıntılar nedeniyle lise öğrenimini yarıda bırakan Kamiran, ailesine maddi destek olmak amacıyla Şengal dışında çalışmak zorunda kaldı.
Üniversite masraflarını karşılamak için Erbil’in Şaqlawa ilçesinde çalışmaya başlayan Kamiran’ın bu planı, 2014 yılında IŞİD’in Şengal’e saldırması ile birlikte ölüm tehditti altındaki Ezidi ailesinin Şengal’den göç etmesiyle yarıda kaldı.
Çalışmasını yarıda bırakan Kamiran, Duhok’un Bersivi Mülteci Kampı’ndaki ailesinin yanına döndü.
Kamiran’ın 2018 yılına kadar kamp ve Şengal arasındaki gidiş-gelişleri, 2020 yılında ailesi ile birlikte Şengal’e döndüğü güne kadar devam etti.
Ninowa, 2021,Kamiran Kemal Şengal’de kalıntılarda arasında bulunan kameramanlar
Kamptaki zor hayatına rağmen Kamiran okumaktan hiçbir zaman vazgeçmediği belirterek, sözlerine şunları ekledi:
"Tüm günüm internette ve elektronik ortamda kitap okuyarak geçiyordu. Tümü internet ortamında kopyalanmış 400’e yakın kitap okudum. Şengal’de geride bırakmak zorunda kaldığım kütüphanemde 100 kitap bulunuyordu."
Kampın zor koşullarında okumaktan vazgeçmeyen Kamiran elektronik kitap toplamak için bir girişim başlatarak, binlerce kitap almayı başardı ve, “Ayrıca kişisel Facebook hesabımda kitapların özetlerini de yayınlıyordum" diyor.
Sosyal platformda e-kitap okuyucuları ile iletişime geçen genç adam, kamptaki gençler için kitap kampanyası başlatarak gençlere ücretsiz ve ödünç kitap vermek için bir proje geliştirdi.
Kamiran’ın Facebook üzerinden yaptığı kitap paylaşımlarından insanlar haberdar oluyor ve kazandığı paralar ile başlattığı kampanyalar sonucu edindiği kitapları kamptaki mültecilere dağıtmaya başladı.
Musul’un IŞİD’den kurtarılmasıyla ilk fırsatta birkaç gün de olsa Şengal’e dönme imkanı bulan Kamiran, “Şengal'e geri döndüm, ancak evimiz korkunç derecede sefil bir durumdaydı. Evlerimizin yerinde sadece yıkıntı halinde duvarlar vardı. Evimizi o halde, kapıları ve pencereleri olmadan görmektense tamamen yıkılmasını dilerdim” ifadelerini kullandı.
Ninova, 2021, Kamiran Şengal'daki kütüphanesinin önünde oturuyor
Kamiran’ın Şengal’in Hejaranşini nahiyesine bağlı Berberuş köyünde hayatının büyük kısmını geçirdiği evinin bulunduğu mahalledeki, evlerin yüzde 75’i IŞİD saldırılarında harabeye döndü. Şimdiye kadar da evlerin hiçbiri inşa edilmedi.
Kamiran, kitapevini açmak ve ailesinin güvenliği için daha iyi durumda olan Sinune nahiyesinde yaşamaya başladı.
Ezdi gençlerinin yaralarını sarmak ve kültürlerini yeniden canlandırabilmek amacıyla başlattığı projesinin başarı ile tamamlaması için sivil toplum örgütlerinin Şengal’e yardım etmesi çağrısında bulunan Kamiran:
"Basit bir kütüphane kurmak için yaklaşık 40 sivil toplum kuruluşu ile iletişime geçtim. Ancak maalesef hiçbiri beni desteklemedi."
Sosyal medya üzerinden destekleyenlerin girişimi ile Bağdat ve Irak'ın güneyinde "Spotlight Iraq" projesini başlatan Goethe Alman Enstitüsü, Kamiran’ın Şengal’de başlattığı projeye 35 bin dolar bütçe ile desteklemeye ikna etmeyi başardı.
Şengal’e dönen Kamiran arkadaşlarının da desteği ile Şengal Belediyesi’ne ait bir parkta 24 metrekarelik bir arsa üzerinde kütüphaneyi inşa sürecini başlattı.
Sosyal medya üzerindeki destekçilerinin girişimi ile başlatılan kampanya sayesinde 5 bin Arapça, İngilizce, Kürtçe kitap ve para bağışı sağlandı.
Ninova, 2021, Kamiran Şengal’de kitap fuarında
"Proje bir maddi destekten ziyade kültürel bir hal aldı. Kampanya iki aşamalı bir sistemle yürütülüyor” diyen Kamiran, ifadelerine şunları ekledi:
“Birinci aşamada kitapların ödünç ve ya ücretsiz alımı. İkinci aşamada ise kitapların satılması. Kütüphanemizi Şengal’de tüm bileşenlerden okuyucular kişiler ziyaret ediyor.
Kütüphane fikri ticari bir amaçla ortaya çıkmadı. Daha çok savaş ve mezhepçiliğin yıkımına karşı okuyarak ve yazarak bir meydan okumaydı."
Kamiran, birkaç kültürel etkinlik düzenledi. 2020 Eylül’ünde “Kardeşlik Bahçesi”, 2021 Şubatı’nda “Şengal Sokakları” adıyla iki kitap fuarı düzenledi.
Kamiran, "Sivil toplum kuruluşları savaşın yıktığı yerler ve Şengal’e yaşamı destekleyeceklerini söylüyorlar. Ancak şu ana kadar bir desteklerini görmedik.”
Kütüphanesini kuran Kamiran’ın, mesajı özellikle savaşta büyük yıkıma uğrayan Şengal ve Hejarinşînekan nahiyesindeki gençlerin ellerinden geldiğince okumaları.
Zeynep Meşat-KirkukNow
