Başımıza gelen felaketlere rağmen ayakta kalmaya kararlıyız
Başımıza gelen felaketlere rağmen ayakta kalmaya kararlıyız
On binlerce Ezidi'nin yaşadığı acı koşulların ortasında, yerinden edilmiş Ezidi Doktor Nexem Newzad Hasan, IŞİD'in esaretinden kurtulan kadınların ve kızların acılarını hafifletmek gibi zor bir görev üstlendi.
43 yaşındaki jinekolog Nexem Newzad Hasan, 2014 yılında IŞİD'in radikal mensuplarınca Ninova Valiliği'nin merkezi Musul'a saldırdı. Dr. Nexem, Duhok'ta ikamet ettiği sırada Başika'daki memleketinden (Ninova Ovası) yerinden edildi.
Yerinden edilme Nexem’i çaresiz bırakmadı ve “Ne yapmalı?” diye merak etti. Ancak IŞİD'in ağustos ayında savunmasız Ezidi toplumunun evi Şengal’i ele geçirmesi, binlerce Ezidi ailenin yerinden edilmesi ve binlerce kişinin kaçırılması ve öldürülmesinden sonra kafasında sorular arttı.
Bu olayların kendisini derinden etkilediğini ve onu kötüleşen bir psikolojik durumda bıraktığını söyleyen Dr. Nexem;
“Ezidi dini hoşgörü isteyen bir dindir ama kızlarımızın nasıl kaçırıldığını, çocuklarımızın nasıl öldürüldüğünü, ailelerimizin toplu katliamlara maruz kaldığını kendi gözlerimizle gördük. Yaşanan olay bende psikolojik bir etki bıraktı. Ne yapabileceğimi ve rolümün ne olacağını düşündüm.”
“Ezidi dini hoşgörülü bir dindir ama kızlarımızın nasıl kaçırıldığını kendi gözlerimizle gördük”
Nexem, Musul Üniversitesi Tıp Fakültesi'nden mezun oldu ve mesleğini iki Şeyhan, Musul ve Kerkük'te yürüttü.
Dr. Nexem, Duhok’ta yerinden edilmiş kişiler için kamplara dağıtılan binlerce yerinden edilmiş aileye tıbbi sağlık hizmeti sağlamada öncü olmasına yardımcı oldu.
IŞİD esaretinden kurtulan Nergiz, Duhok'taki Rwange Göçmen Kampında Dr. Nexem Newzad'a sarılıyor. BMMYK
Ezidi bileşeninden olan Dr. Nexem için ilk adım, kamplarda yaşayan yerinden edilmiş insanlara tıbbi tedavi sağlamaktı.
Kaçırılan bazı Ezidilerin serbest bırakılması ve kaçışının başlamasından sonra, Nexem psikolojik danışmanlığa ve tıbbi tedaviye ihtiyaç duyduklarını hissetti, bu yüzden çalışmalarının çoğunu bu kızlara adadı.
“IŞİD'in pençesinden kurtulan kızlarla çalışmak istedim. Onlara yaklaştım ve acılarını gördüm. Ne yapmam gerektiğini biliyordum. İlk önce onlara tıbbi tedavi, sonra sosyal ve topluma nasıl yeniden entegre edileceklerini sağladım” diyor Dr. Nexem.
Yaptıklarının yeterli olmadığını gören Dr. Nexem, Kürdistan Bölgesi Yöneyiminin desteğiyle hayatta kalanlara psikolojik tedavi sağlamak için bir merkez açtı.
Dr. Nexem, “Alman hükümeti Ezidi kurtulanları tedavi sağlamak amacıyla almaya karar verdikten sonra bile, tedavi görmek için göç etmesi gerekenler için bu alanda çalışmaya devam ettim” dedi.
Ağustos 2014'te IŞİD, Şengal ilçesini ele geçirdi ve 3 bin 548'i kadın ve kız çocuğu olmak üzere 6 bin 417 Ezidi vatandaşı kaçırdı.
Kürdistan Bölgesel Hükümeti'nin 2023 istatistiklerine göre bugüne kadar bin 207'si kadın ve kız çocuğu olmak üzere 3 bin 562'den fazla Ezidi kurtarıldı. Bin 262'si kadın ve kız çocuğu olmak üzere 2 bin 693 kişi hala kayıp.
Nexem, katıldığı onlarca konferans ve forumda Ezidi trajedisini uluslararası topluma duyurmak için çalışan aktivistlerden biri olduğu ve Ezidi trajedilerini anlattığı için bununla da yetinmedi.
“Asıl amacım, ülkelerin Ezidilerin ve yerinden edilenlerin yardımına koşmaktı, çünkü çok zor koşullarda yaşıyorlardı" diye hatırlıyor.
Şeyhan Hastanesi Müdürü Dr. Nexem Newzad Hasan, meslektaşlarına danışıyor. BMMYK
Nexem, 2020 yılında Şeyhan ilçesi yakınında yerinden edilenler için üç kampa sağlık hizmeti veren Şehan Hastanesi Müdürlüğü görevini üstlendi. Nexem, Korona virüsünün patlak vermesi nedeniyle görevinin o yıl daha karmaşık hale geldiğini, bu nedenle tıbbi hizmetler sunmanın yanı sıra, özellikle göçmen kamplarında farkındalık kampanyaları başlattıkları söylüyor.
Nexem Newzad, yorulmak bilmeyen çabalarının ve işine olan bağlılığının onuruna, 2016 yılında ABD Dışişleri Bakanlığı tarafından "Cesur Kadın" ödülüne layık görüldü. Aynı yıl, Belçikalı bir kuruluş tarafından insan hakları alanında (Gümüş Gül) ödüle layık görüldü.
“Bu çağda cinayetimizi meşrulaştıracak insanlar olacağını hiç düşünmemiştim”
Nexem, 2018 yılında İnsan Hakları Doktorları tarafından bir ödüle layık görüldü. 2020'de Alman ve Fransa Dışişleri Bakanlıkları tarafından Alman-Fransız İnsan Hakları Ödülü'nü aldı.
İki yıl sonra, İnsan Hakları Yüksek Komiserliği ise En İyi Aktivist Ödülü'nü takdim etti.
Dr. Nexem, onu hala inciten şeyin, "Bu çağda cinayetimizi meşrulaştıracak insanlar olacağını asla hayal etmemiştim" olduğunu söylüyor.
"Başka görevlerim var ve çalışmayı bırakmadım. Dünyanın Ezidilerin diğer dinlere karşı ne kadar barışçıl ve hoşgörülü olduklarını anlamasını istiyorum. Bundan sonra bu benim görevim olacak” diyen Dr. Nexem, son olarak, “Başımıza gelen felaketlere rağmen kalıyoruz ve kararlıyız” diyor.
Haber: Karwan Beadri
