Kürdistan Bölgesi’nde COVID-19 salgını nedeniyle eğitimde ara verilmesiyle, öğrenciler ve ebeveyinler de örgün (klasik) ve online eğitime dair kafa karışıklığına neden oldu. Binlerce öğrenci mevcut durumdan muzdarip kalmış durumdadır.
Online eğitim konusu gündeme geldiğinden beri 9 yaşındaki Vina Heriş, ebeveyinlerine, "Bana sadece bir iPad alın ve endişelenmeyin, iyi çalışacağım” sözleriyle karşılık veriyor.
İlköğretim dördüncü sınıf öğrencisi Vina, salgın nedeniyle eğitimden uzak kalan binlerce öğrenciden biri.
Kürdistan Bölgesi Eğitim Bakanlığı'nın kararına göre, ekim ayından itibaren online eğitime başlanıyor.
Koronavirüs salgının toplumda ve ailesinde sardığı korku ve endişeden uzak bir şekilde Vina,"Evde kalmak eğlenceli olacak. Okula gitmemek güzel olacak" diyor.
Vina'nın ebeveynlerinin online eğitim hakkında henüz bir fikir sahibi değil, Kürdistan Bölgesi Hükümeti'nin çocukların evde nasıl çalışacaklarını açıklamasını bekliyor. Bununla birlikte aile, onları bu konuda ne tür zorlukların bekleyeceği konusunda da endişelidir.
Büyükşehir Belediyesi’nde memur olan Vina’nın annesi Sirwe Kemal, "Eşimde ben de çalışıyoruz ve zamanımız var. 9 yaşındaki bir kız çocuğunun online eğitim alması için bilgisayar ve interneti kullanması gerekiyor. Birçok aracı nasıl kullanacağını bilmiyor ve ona birilerinin yardım etmesi gerekiyor. Bir diğer sorunumuz biz işteyken Vina’ya kim bakacak. O henüz çok küçük bir çocuk, onu nasıl tek başına evde bırakabiliriz” dedi.
Hükümetin eylülün ikinci haftasında, Eğitim Bakanlığı ve Sağlık Bakanlığı'nın hazırladığı raporlara dayanarak, online eğitime başlayacakları karar vermesiyle çoğu ailede korkuk ve endişe de arttı.
Milli Eğitim Bakanlığı, online eğitimin ortaöğretimin on ikinci sınıfı dışındaki tüm sınıflarda uygulanacağını kaydetti.
4 kız çocuğu babası Bahtiyar Muhammed’in (60), iki kızı onuncu sınıf, bir kızı on birinci sınıfta, bir kızı liseden mezun oldu ve üniversiteyi kazanamadı. Aile kızları özel üniversiteye göndermeyi düşünüyor.
Erbil /2019 / İlkokul Şenliği: Fotoğraf/ Milli Eğitim Bakanlığı Medya
Onlar için iPad ya da bilgisayar alamam, parayı nereden bulacağım, okula gitseler daha iyi
Taksi şoförü olan Bahtiyar Muhammed, "Bana bakın, onlara bir iPad veya bilgisayar alamıyorum, imkanım yok. Okula gitmeleri daha iyi. Maddi imkanım olsaydı şimdi sahip olduğum taksiyi değiştirirdim”dedi.
Süleymaniye’de yaşayan Bahtiyar’ın, 1995 Opel arabasının kliması yok ve bu nedenle uzun saatler kullanamıyor.
Aracının fazla benzin tükettiğini söyleyen Bahtiyar, ailesiyle birlikte kiralık bir evde yaşıyor ve günlük 15 bin dinardan fazla da kazanamıyor.
Hükümetin online eğitime geçme kararı, Kürdistan Bölgesi'nde altı yıldan fazla bir süredir öğretmen maaşlarını geç ödemesi ve mağdur eğitimcilerin aylarca sınıfları boykot etmelerinden sonra geldi.
Milli Eğitim Bakanlığı istatistiklerine göre, Kürdistan Bölgesi'nde her yıl 30 binden fazla öğrenci eğitimie son veriyor.10 bin öğrenci de üniversite ve enstitülere kabul edilmiyor.
Online eğitim ile ortaya çıkan sorunlar
Ebeveynler, çocuklarının online eğitim almasından önündeki engellerin kaldırılması için öncelikle bir bilgisayar almalı, kalıcı bir internet ve elektrik hattı sağlamalı ve her şeyden önemlisi de evde çocuklarına bakacak birilerinin olması gerekiyor.
Kürdistan Bölgesi’nde elektrik kesinleri özellikle kışın sık sık yaşanıyor. Elektrik sabahları genellikle saat 08:00 -13:00 aralarında kesiliyor. Bir diğer anlamda kesintiler, okul saatleriyle bağlantılı olarak kesiliyor. Ayrıca, internet erişimi ve ilkokul öğrencilerinin bilgisayar kullanamamaları da online eğitime başlanmasının önündeki diğer engellerdendir.
İnternet hizmetleri kablo (Fiber Optik) veya Wi-Fi sistemi (LTE Long Term Evolution) ile sağlanmakta olup, bölgedeki Ulaştırma ve Haberleşme Bakanlığı'na göre dünyanın en iyi internet sistemleri arasında yer almaktadır.
4 firma, kablo sistemi (Fiber Optik) ile internet sağlıyor. Wi-Fi sistemine (LTE) güvenen şirketlerin sayısı ise yaklaşık 45 şirkettir.
(LTE) sistemini takip eden firmalar Kürdistan Bölgesi'nin hemen hemen tüm bölgelerinde faaliyet gösterirken, (Fiber Optik) sistemini takip eden firmalar ise sınırlı alanlarda yer almaktadır.
Nortel, Erbil ve Dohuk valiliklerinde faaliyet gösterirken, Cordtel ve EQ adlı iki şirket Süleymaniye ve bunlara bağlı ilçe ve beldelerde hizmet veriyor. Bu şirketler FTTH tipi veya sabit telefon hatları üzerinden internet hizmeti veriyor.
Bölgedeki internet abone sayısı yüzde 50 ila 55'i geçmiyor
Ulaştırma Bakanlığı'nın verilerine göre, kablosuz internet hizmetleri Kürdistan Bölgesi’ne yüzde 85 ila yüzde 95, kablolu internet ise yüzde 60 ila yüzde 65'tir.
KirkukNow’a konuşan Kürdistan Bölgesi Ulaştırma ve Haberleşme Bakanlığı Genel Müdürü Karwan Reza, "Kürdistan Bölgesi nüfusu yaklaşık 5 milyon. En az 2 milyon vatandaşımız kırsalda ve internet kullanımı az veya genç veya yaşlı nüfusu ağırlıktadır. Bölgedeki internet hizmeti abone sayısı yüzde 50 veya yüzde 55'i geçmiyor” dedi.
Köylülerin bir kısmıda internet erişimini kabul etmemesi de online eğitimin önündeki bir başka engeldir.
Kürdistan Öğretmenler Sendikası Sekreteryası Üyesi Ahmed Kerkuki, “Kabine kararının yayınlanmasından önce bakanlığa online eğitimin başarılı olamayacağına dair hazırladığımız bir rapor sunduk. Çünkü sadece öğrenciler değil, bilgisayar ve internet hatları sağlamak için hiçbir tekniki alt yapı hazırlığı yapılmadı. Öğretmenlerin çoğu bilgisayar ve interneti nasıl kullanacakları dahi tam olarak bilmiyor” diye konuştu.
Online eğitim neden zordur?
Kürdistan Bölgesi'nin ilk deneyimi olan ve ana hedefi olan online eğitim süreci, öğrencileri ve öğretim kadrosunu Koronavirüs enfeksiyonunun tehlikelerinden korumak olup, öğrenci, öğretmen ve aileler için faydaları veya dezavantajları vardır.
Erbil / 2019 / Hristiyan okulundaki kız öğrenciler
Eğitim alanındaki yazarlardan biri olan Hewraman Kane, “Sürecin olumlu yönleri, bu çağın dijital sistemler ve İnternet çağı olmasıdır. Teknoloji ve iletişim hayatın her alanına müdahil oldu, teknoloji ve internetin hakim olmadığı alan yok gibi. Bilgisayar ve akıllı cihazların kullanımı, gelecek nesillerin iş fırsatlarına sahip olması için ön koşul olacak" dedi.
Öğretmen ile öğrenci arasında doğrudan günlük temasın olmamasının ciddi engellerden olduğunu vurgulayan Hewraman Kane, “Uzaktan eğitimin okul içindeki sosyal ve manevi atmosfere alternatif olması imkansızdır. Online eğitimde kuru bir çalışmadır. Bir diğer anlamda öğrenci sadece ders konusu dışında hiçbir şeye odaklanması söz konusu değildir” diye konuştu.
Uzaktan eğitim okul içindeki sosyal ortamın yerini alması imkansız
Bazı aileler için online eğitim daha ucuz olabilir çünkü onları ulaşım masraflarını ve kıyafetlerini temin etmekten muaf tutacaktır, ancak çocuklarının okullarına yakın yerlerde yaşayan veya gelirlerinin sınırlı olduğu aileler, internet erişiminin yanı sıra bilgisayar ve diğer araç-gereçleri sağlamak mali açıdan oldukça zordur.
Hewraman, "Vatandaşların farkındalığı önemlidir. İnsanların büyük bir kısmı,interneti bilgi edinmek yerine, başkalarına saldırmak için kullanıyor" dedi.
Öğretmenler Sendikası Üyesi Ahmed Kirkuki ise bir diğer soruna işaret ederek,
"Uzaktan eğitimde öğrencinin değerlendirilmesi ve takibi olmayacak, öğrenci eğitim sürecinin merkezi olacaktır. Ancak online eğitim sisteminde tersine dönecek, böylece öğretmen merkez olur ve öğrenci sadece dinleyicidir."
Piyasada, amaca uygun bir bilgisayarın maliyeti 300 dolar ve üzeridir. Bu durumda, okulda dört çocuğu olan bir ailenin İnternet ücreti hariç, en az bin 200 dolara ihtiyacı olacaktır.
Irak / Eylül 2020 / Ortaokul altıncı sınıf sınavları: Fotoğraf/ Milli Eğitim Bakanlığı Basın Ofisi
Çözüm nasıl sağlanacak?
Şimdiye kadar ne öğretmenler, öğrenciler ne de aileler online eğitim sürecinin tam olarak farkında değilken, sürecin iki hafta içinde başlaması planlanıyor. Süre doluyor ve Milli Eğitim Bakanlığı sürecin talimatlarını en kısa sürede yayınlayacağını duyurdu.
Ulaştırma ve İletişim Bakanlığı Genel Müdürü Karwan Reza, online eğitimle ilgili nihai bir karara varılırsa, derslerin uzman öğretmenler tarafından kaydedilmesi gerektiğini ve tüm okulların derslerin aynı anda bir uygulama kullanılarak aktarıldığı bir elektronik sisteme bağlanması gerektiğini söylüyor.
Karwan Reza, "Öğrenci özel bir uygulama aracılığıyla sisteme giriş yapmalı ve her öğrencinin kendi erişim kodu olmalıdır" dedi.
Kürdistan Öğretmenler Birliği ise bu sistemin başarısız olacağı görüşündedir. Birlik, Milli Eğitim Bakanlığı'na sunduğu raporda, her sınıftaki öğrenci sayısının 15 öğrenciyi geçmemesi ve ders süresinin 30 dakikayı geçmemesi koşuluyla, hijyen talimatlarına özen göstererek okulların yeniden açılmasını önerdi.
Öğretmenler Sendikası’nın önerisi ise, Kürdistan Bölgesi’nin okul binası sıkıntısı yaşamasından dolayı zor gözüküyor.
Kürdistan’da eğitim gören öğrenci sayısı bir milyon 700 bini aşarken, 100 bin ile 150 bin öğrenci ise ilköğretim birinci sınıfa kaydolmaya hazırlanıyor. Öğretmen ve öğretmen sayısı ise yaklaşık 128 bin.
Öğretmenler Birliği raporuna göre Kürdistan Bölgesi'nde şu anda 7 bin okul var ve yaklaşık 4 bin yeni okula ihtiyaç duyuluyor. Ayrıca okulların yüzde 50'sinin tadilata ihtiyacı var.
Yaklaşık 700 okulda içme suyu sıkıntısı yaşanıyor. 100 prefabrik okulda eğitim verilirken, 90 okul elektrik sıkıntısı yaşıyor, 900 okul harap durumda, okulların yüzde 20'sinde internet hizmeti yok, sadece 700 okulda bilgisayar laboratuvarı bulunuyor.
Bu rakamlar, okul içinde ya da uzaktan eğitimin zor durumda olduğunun da ayrıca bir başka gösteriyor.
Vina’nın ebeveyinleri kızlarının eğitimine devam etmesi için geçtiğimiz iki hafta da üç fikri alternatif düşündü.
İlki; İş yerlerinden dönüşümlü olarak izin almaları, böylece ebeveyinlerden biri kızına bakacak bir işine gidecektir. İkincisi; 62 yaşında ve kendine dahi zor bakabilen büyükannesine bırakmak. Üçüncüsü ise bundan sonra evde kalarak, online eğitime kendileri alıştırmak.
Serwa Kemal, "Tüm bu çözümlerin uygulanması zor. Hükümet bu sorunu gözden geçirmeli çünkü bu sadece bizim sorunumuz değil” ifadelerini kullandı.
