Ezidi aktivistlerden, akibeti bilinmeyenler için yasal girişim

Ninova / Nisan 2020 / Kırmızı Çarşamba töreni Şengal ilçesindeki Şerafeddin Tapınağı'nda düzenlendi. Fotoğraf: İbrahim Ezidi

Karwan Beadri

Ezidi aktivistler, IŞİD’le savaş sırasında akibeti bilinmeyen Ezidilerin kaderine dair Kürdistan Parlamenosu’ndan yasa maddesi çıkarma girişiminde bulundu.

Ezidiler, kayıp Ezidilerin de, Irak’ta dönemin Baas rejiminin politika ve katliamları sonucunda 1980-1991 yılları arasında kayıp Kürt vatandaşların kaderine dair Kürdistan Parlamentosu’nda çıkarılan 1999 yılı 3 Sayılı Yasayı’nın kapsamına alınmasını amaçlıyor.

Koço Köyünden Ezidi genç kız Kıji, "Kürdistan Bölgesi'nin kaçırılan ve kayıp Ezidilerin dosyasını Kayıp Şahıslar Yasasına eklemesini istiyoruz, böylece kayıp şahıslarımızın ailelerinin haklarını kaybetmeyecektir” dedi.

IŞİD, Kıji’nin Şengal ilçesinin Koço Köyünden, ailesinden 30 kişiyi kaçırdı.

Kirkuknow’a konuşan Kıji, kaçırılan akraba ve yakınlarının akıbetiyle ilgili henüz bir bilgiye sahip olmadığını ve haklarını kanunla elde etmek istediklerini söyledi.

ezdidi-1

Ezidi bir kız, IŞİD’in Ninova'da çeşitli bölgelere düzenlediği saldırı sonrasında Ezidilerin maruz kaldığı "soykırım" anısına düzenlenen törene katıldı. Fotoğraf: Yezda Örgütü 

Kürdistan Bölgesi Hükümeti'nin son istatistiklerine göre, IŞİD mensupları Ağustos 2014'te Şengal ilçesinin kontrolünü ele geçirdi. Örgüt 6 bin 417 Ezidi'yi kaçırdı, 3 bin 500'den fazlası kurtarıldı, iki bin 700'den fazla kişinin kaderi ise hala bilinmiyor.

Kürdistan Bölgesi Kayıp Kişiler Kanunu'na göre, kayıp yakınları, kayıp kişinin 4 yıl sonra onun için ölüm belgesi alma hakkına sahip.

Şengal'deki Ezidi Belgeleme Örgütü Sorumlusu Hayri Ali İbrahim, kanun değişikliği konusunda hükümet yetkilileri, hukuk uzmanları ve kayıp aileleri ile birçok toplantı ve görüşme yaptıklarını söyledi.

İbrahim, “Yasanın son taslağı bir an önce hazır olacaktır. Ezidilerin kaybolması ile ilgili paragrafın kanuna eklenmesini ve tüm milletvekillerinin oy kullanmasını umuyoruz” diye konuştu.

Küçüklerin Bakım Yasası uyarınca, mahkeme, kayıp kişinin ölümünün üzerinden 4 yıl geçmesi halinde kayıp ilanı resmen verilir.

Kürdistan Parlamentosu'ndaki Ezidi Temsilcisi Hediye Murad, “Kayıp şahıslar yasası, tümü kayıp Kürtlerle ilgili olan beş paragraftan oluşuyor, bu nedenle yasaya, 3 Ağustos 2014'ten beri kayıp olan Ezidilerin alınmasını istiyoruz” diye konuştu.

Hediye Murad, yasa taslağı hakkında kayıp Ezidilerin aileleriyle görüştüklerini ve önerilen değişiklikleri meclis gündemine dahil etmeye çalışacaklarını söyledi.

1 Mart 2021'de Irak Parlamentosu, kaçırma ve çeşitli şiddet türlerine maruz kalan kadınların topluma yeniden kazandırmak, maddi ve manevi olarak onurlu bir yaşam sağlamak ve yeniden sosyalleşmeleri amacıyla tazminat ödenmesini öngören Ezidi Kadınlar Yasasını onayladı.

  • FB
  • Instagram
  • Twitter
  • YT