Irak Parlamento seçimleri için seçmenler bugün ülke genelinde ve Kürdistan Bölgesi'nde oy kullanmak için sandığa gidiyor. Sabah saat 07.00’de başlayan oy verme işlemleri saat 18.00’a kadar devam edecek.
Seçimlerde, 167 siyasi parti ve oluşuma bağlı 3 bin 249 aday yarışıyor.
Irak ve Kürdistan Bölgesi’nde gerçekleşecek seçimlerde adayların 951’i kadınlardan oluşuyor. 789’u bağımsızlardan oluşan adayların geri kalanı ise siyasi parti ve koalisyonlar içerisinde yarışa katılıyor.
Parlamentodaki toplam 329 sandalyenin dokuz kota sandalyesi azınlıklara ayrıldı (beşi Hıristiyan bileşen ve birer sandalye Ezidiler, Şebekler, Feyli Kürtleri ve Sebai Mendai).
Bu seçimi öncekilerden ayıran şey, Parlamentonun göstericilerin baskısı sonucu Bağımsız Yüksek Seçim Komisyonu'nu feshetme ülkede erken parlamento seçimlerini ilan etme kararı alarak, seçim sürecini denetleyecek yeni bir yargıçlar kurulunun oluşturulmasıdır.
Irak Bağımsız Yüksek Seçim Komisyonu Sözcüsü, 7 Ekim’de KirkukNow’a yaptığı açıklamada, çabalarının "adil seçimleri sağlamaya odaklandığını" vurguladı ve "250'den fazla uluslararası gözlemci, 133 uluslararası gözlemci" olduğunu kaydetti. 1,500'den fazla yerel gözlemci, süreci takip edecek yüzlerce gazetecinin yanı sıra 42.000'den fazla kişi seçimlere katılan parti ve koalisyon gözetmenlerini içeriyor.
Irak genelinde 55 bin 41 sandık açıldı ve her birinde 450 seçmen bulunan sandıklara dağıtıldı.
Seçime hangi parti ve oluşumlar katılıyor?
Eski Bakan ve İran’a yakınlığıyla bilinen Bedir Örgütü lideri Hadi Amiri liderliğindeki Fetih Koalisyonu en büyük Şii siyasi güç olarak seçime katılırken, eski Başbakanlardan Nuri Maliki’nin başını çektiği Kanun Devleti Koalisyonu da bu seçimlerde yarışa giren diğer bir Şii yapı oldu.
Şii siyasi ve dini lider Ammar Hekim ve eski Başbakan Haydar Abadi liderliğinde kurulan “Ulusal Devlet Güçleri” adlı koalisyon da üçüncü Şii siyasi yapı olarak seçimlerde boy gösteriyor.
Sadr Hareketi lideri Mukteda Sadr’a bağlı “Sadr Grubu” adlı seçim bloku da seçimlere katılan diğer büyük Şii grup olarak biliniyor.
Sünniler ise iki büyük ayrı seçim koalisyonuyla seçimlere hazırlanıyor. Bunların ilki Meclis Başkanı Muhammed Halbusi’nin başında olduğu Takaddum (İlerlemek) Koalisyonu, diğeri de Sünni iş insanı ve siyasetçi Hamis Hançer’in liderliğini yaptığı Azim Koalisyonu.
Kürdistan Demokrat Partisi (KDP) tek başına seçime girerken, ikinci güçlü Kürt partisi Kürdistan Yurtseverler Birliği (KYB) ise Goran Hareketi ile ittifak oluşturarak seçime katılma kararı aldı.
Türkmenler de Kerkük'te ilk defa tüm siyasi partilerin katılımıyla tek seçim ittifakıyla 10 Ekim seçimlerine katılıyor.
“Tüm bölgelerde sandık merkezleri korunacak”
Irak Seçim Yüksek Güvenlik Komitesi Başkanı Abdul Amir Şemmari düzenlediği basın toplantısında, "Güvenlik güçlerimiz seçim sürecini güvence altına almak için tüm hazırlıklarını tamamladı. Güçlerimiz tüm illerdeki seçmenleri ve sandık merkezlerini koruyacak."
Yüksek Güvenlik Kurulu çerçevesinde seçim sürecini güvence altına almaktan sorumlu kuvvetler, Silahlı Kuvvetler Genel Komutanlığı yedek kuvveti, acil müdahale kuvvetleri ve terörle mücadele kuvvetlerinden oluşmaktadır.
Tartışmalı bölgelerde oy kullanma işlemi
Kerkük vilayetinde üç seçim bölgesindeki 315 sandık arasında 1 milyon 11 binden fazla seçmen bulunuyor.
Kerkük, Ninova, Diyala ve Salahaddin vilayetlerinde sandalyeler nasıl dağıtılır?
Kerkük’te, Hıristiyan azınlık için bir kota sandalyesi dışında, üçü kadın kota olmak üzere 12 sandalye tahsis edilecek.
Kerkük'te 12 sandalye için 33'ü kadın 130 aday yarışıyor.
Ninova’da 2 milyon 330 kişinin oy kullanma hakkı bulunuyor ve bunlar sekiz seçim bölgesine dağıtılıyor.
Ninova’nın Irak Parlamentosunda azınlıklara ayrılmış dört sandalye dışında sekizi kadınlara ait 31 sandalyesi bulunuyor.
Diyala ilinde ise dört seçim bölgesine dağılmış bir milyondan fazla seçmen var.
Valiliğin Parlamentodaki sandalye payı 14'tür ve dördü kadınlara ayrılmıştır.
Salahaddin'de üç seçim bölgesine dağılmış yaklaşık bir milyon kişi sandığa gitme hakkına sahiptir.