Irak Eğitim Bakanlığı'nın Kürdistan Bölgesi'ndeki tüm temsilciliklerini kapatma kararı alması sonucunda 155 bin öğrenci eğitimden mahrum kalacak.
Federal hükümet, 10 yıl önce yerinden edilmiş kişiler için açılan ve şu anda 155 bin öğrencinin bulunduğu okulları denetleyen Irak Eğitim Bakanlığı'nın temsilcilikleri de dahil olmak üzere Kürdistan Bölgesi'ndeki tüm temsilciliklerini kapatma kararı aldı.
Karar, önümüzdeki 1 Ağustos’ta uygulanacak ve hükümetin yerinden edilenleri orijinal bölgelerine dönmeye zorlama çabalarının bir parçasıdır. Karara tepki gösteren öğrenci ve aileler, Duhok Valiliği Musul Eğitim Temsilciliği önünde toplandı.
Göstericilerin temsilcilerinden Asad Süleyman, konuyla ilgili KirkukNow'a şunları söyledi:
“Karar, yerinden edilenlere karşı büyük bir adaletsizliktir, çünkü bunların büyük bir kısmı geri dönememektedir. Bu nedenle hükümetin kararını yeniden gözden geçirmesini talep ediyoruz. Karar, yerinden edilenlere yönelik büyük bir haksızlıktır. Eğer uygulanırsa iki seçeneğimiz olacak: Okulu bırakarak eve dönmek zorunda kalıyoruz.”
Ninova'nın batısındaki Şengal sakini Asad,“Bölgemiz henüz rehabilite edilmedi. Elektrik, su gibi onlarca hizmet sorunu yaşıyoruz, dolayısıyla geri dönemeyiz. Bizi geri dönmeye zorlamak insan hakları standartlarına aykırıdır” dedi.
Irak Göç ve Yerinden Edilme Bakanlığı, Bakanlar Kurulu'nun yerinden edilmiş kişilerin geri dönüşüne ilişkin kararına istinaden, yerinden edilmiş kişilere yönelik kamplardaki görevlerini Temmuz 2024 sonunda sona erdirme kararı aldı. Her aileye bir milyon 500 bin dinardan 4 milyon dinara kadar maddi yardım tahsis edildi.
Kararın uygulanması için Irak hükümeti Erbil, Süleymaniye ve Duhok valiliklerindeki tüm sağlık, eğitim ve diğer temsilcilikleri kapatacak.
Duhok/28 Şubat 2024/Yerinden edilmiş bazı öğrencilerin Duhok'taki Ninova Eğitim Temsilciliği önünde yaptığı gösteri. Fotoğraf: KirkukNow.
Irak Eğitim temsilciliklerine bağlı okullarda eğitim Arapça dilinde yapılmaktadır. Erbil Valiliği'nde 69 bin, Süleymaniye'de 33, Duhok Valiliği'nde ise ilköğretim 53 bin öğrenci bulunuyor.
Bölgesel Hükümetin Göç, Yerinden Edilme ve Krize Müdahale Dairesi Müdürü Pir Deyan Cafer, Kirkuk Now'a şunları söyledi:
“Karar, öğrenciler de dahil olmak üzere yerinden edilenlere kesinlikle zarar verecektir. Aslında, yerinden edilenlerin evlerine dönüşünü engelleyen çeşitli nedenler var.”
Ninova Valiliği'nin Irak Parlamentosu'ndaki temsilcisi Nayif Sido, kararı destekleyerek,“Karar tüm temsilleri içeriyor...Kararın uygulanmasını engelleyen kurum ve partileri kınıyoruz. Kabul etmiyoruz” dedi.
Federal hükümet, kendi yetkisi altındaki bölgelerde bulunan 55 kampın tamamını kapattı ve yerinden edilen kişilerin geri dönüşü ve bölgedeki kampların kapatılması konusunda bölgesel hükümet yetkilileriyle birden fazla kez karşılıklı suçlamalarda bulundu.
Kürdistan Bölgesi'nde 600 binden fazla yerinden edilmiş insan var ve bunların bir kısmı 16'sı Duhok'ta olmak üzere 26 kampa dağılmış durumdadır. Bu göçmenlerin büyük çoğunluğu Ninova'da yaşayan 26 bin aileye ev sahipliği yapıyor.
Irak Göç ve Yerinden Edilme Bakanı Evan Faiq, daha önce yaptığı açıklamada, yerinden edilenlerin geri dönüşünün gönüllü olduğunu ancak kamplardaki görevlerinin önümüzdeki temmuz ayı sonunda sona ereceğini, kamplarda yaşayanların kamplarda kalması nedeniyle bu tarihten önce dosyayı tamamlayabileceklerini vurgulamıştı. Bakanlığın açıklamasına göre kampların yüzde 50'si zor ve sağlıksız koşullarda yaşıyor.
Ninova Eyalet Konseyi'ndeki Kürdistan Yurtseverler Birliği (KYB) Bloğu Başkanı Muhammed Casim, Kirkuk Now'a şunları söyledi:
“Yerinden edilenlerin evlerine dönüşünü desteklememize rağmen hükümetin kararının farkındayız, ancak geri dönüşlerinin bu şekilde olmaması gerektiğine inanıyoruz. Acele edilmeli. Bu tarihten önce kendilerine hizmet sunulmalıdır.”
Muhammed Casim, “Bütün okulları kapatacağız demek yerine, yerinden edilmiş kişilerin sayısına göre okul sayısını azaltacağız, sonra da iyi düşünülmüş bir plana göre yavaş yavaş hepsini kapatacağız demek daha doğru” diyerek, sözlerine şunları ekledi:
“Kürdistan Bölgesi'nde Yerinden edilmişlerin büyük bir kısmı hâlâ oradayken temsilciliklerin kapatılması mümkün değil.”
