Kerkük’ün Dakuk ilçesinde Kakayilere ait Metiq köyü sakinleri, uzun süredir yaşadıkları susuzluk sorunu nedeniyle, köylerini boşaltmaya mecbur bırakılıyor.
Kakayilere ait Metiq köyü, 45 dereceye varan sıcaklıkla ve susuzlukla boğuşuyor.
Dakuk’un güneyindeki Metiq köyü sakinleri, birkaç günde bir 20 bin dinar (yaklaşık 16 dolar) karşılığında küçük su tankeri alarak, içme suyu ihtiyaçlarını karşılamak zorunda kalıyor.
COVID-19 salgını nedeniyle maddi sorun da yaşayan Metiqliler, yetkililere kendilerine yardım etmesi çağrısında bulundu.
Köyün ana su kaynağı olan kuyunun pompası, birkaç aydır arızalı ve hiçbir şekilde çalışmıyor.
Yetkililer, COVID-19 tedbirleri kapsamında, resmi kurumlarda mesai saatlerinin sınırlandırması ve yeterli hizmeti sunulamamasından dolayı, sorunu gideremeyeceklerini dile getiriyor.
Bu sıcakta kötü koşullarda yaşıyoruz. Her şey için su gereklidir
Kirkuk Now’e konuşan 48 yaşındaki ev hanımı Sungul Muhammed, “Uzun zamandır susuzluk sorunu çekiyoruz. Bu sıcakta, çok kötü şartlarda yaşamımızı sürdürmeye çalışıyoruz. Evdeki tüm işlerde su kullanmamız gerekiyor” dedi.
Sungul Muhammed, Dakuklu Kakayiler’in zorunlu ihtiyaçlar başta olmak üzere, birçok hizmetten mahrum olduklarına dikkat çekti.
Hükümetin su sorunlarını çözmesi için uzun süre beklediklerini, ancak sonuca varamadıklarını belirten Sungul Muhammed, kendilerine yardım elinin uzatılmamasının ardından köy sakinlerinin kendi aralarında pompanın tamiri için para topladıklarının ve Dakuk Su Dairesi’nden ekipten yardım alarak sorunu çözmeye çalıştıklarını söyledi.
Dakuk'un merkezinden 10 kilometre uzaklıktaki köyün, çoğu Kakayiler’den oluşuyor.
Baas rejiminin baskısıyla 1892 yılında köylerini boşaltmak zorunda kalan köylüler, rejimin 2003’te yıkılmasının ardından topraklarına geri döndüler.
Tarım ve hayvancılıkla uğraşan köy sakinleri, son yıllarda yaşanan güvenlik sorunu nedeniyle köylülerin bir kısmı tekrar köyden çıkmak zorunda kaldı. Köyde kalmaya direnenler de yaşanan susuzluk ve hizmet eksikliği nedeniyle köylerini bırakmaya mecbur bırakılıyor.
Koronavirüs ile mücade ediyoruz, güvenlik eksikliği, susuzluk ve diğer zorunlu hizmetlerden mahrumuz
49 yaşındaki Nazım Hemid ise, “Güvenlik eksikliği, Koronavirüs salgını, salgın kapsamında alınan tedbirler nedeniyle işsiz kaldım. Çektiğimiz susuzlukla birlikte, diğer zorunlu hizmetlerden de mahrum bırakıldık”dedi.
Hemid ayrıca, salgını önleme tedbirleri kapsamında gerekli şekilde üretim yapamadıklarını ve bu yılın mart ayından itibaren, ürünlerini satamadıklarını söyledi.
Kullanım suyunu birkaç gün aralıklarla satın aldıkları su tankerleriyle giderdiklerini belirten Hemid, “Gelirimiz olmamasına rağmen içme suyunu damacan ve pet şişeleriyle karşılamaya çalışıyoruz. Bu da maddi olarak bizi ayrıca zor duruma bırakıyor” diye konuştu.
Köylüler, ilgili kurumlardan sorunlarının çözülmesi için birkaç kez dilekçeyle talep etmesine rağmen sonuç alamadıklarını dile getirdi.
Şu anda köyde en fazla 15 aile yaşamını sürdürüyor. Köyden ayrılan ailelerin çoğu Kürdistan Bölgesi’ndeki farklı bölgelere yerleşti.
Dakuk Kaymakamlığını vekaleten yürüten Louise Şeyh Efendi, konuya ilişkin Kirkuk Now’a şöyle konuştu:
“Köyde bir süredir su sorunu yaşanıyor. Sorunla ilgili ziyaretime gelen heyetle görüştüm. Sorunu çözmek için resmi bir yazı Su İşleri Dairesi'ne yazdım, ancak maalesef devlet kurumlarında bürokratik işlemler gerektiği gibi kısa zamanda yürütülmüyor.”
Bölgedeki bazı köylerde de susuzluk sorunu olduğunu kaydeden Lousie Şeyh Efendi, bu köylerin IŞİD saldırılarıyla harabeye dönen ve sonra yeniden inşa edilen köyler olduğunu söyledi.
Lousie Efendi, ilgili kurumların yeni bir su projesini hayata geçirene kadar, Metiq sakinlerinin su krizini çözmek için aralarında para topladığını da doğruladı.
Dakuk'ta Kakayiler’in yaşadığı 15 köyden en az 5’i güvenlik boşluğu ve zorunlu hizmet eksikliği nedeniyle tamamen boşaltıldı.
Sorunlarımız çözülmezse köyümüzden çıkmak zorunda kalacağız
Metiq köyünden 42 yaşındaki Sedam Hemid ise, köylerindeki kuyu projesinin Kürdistan Bölgesi Yönetimine ait projelerden olmasından dolayı, Dakuk Su İşleri Dairesi’nin sorunu çözmeye yeltenmediklerini dile getirdi.
Sedam Hamid, “Hayatımız çok zorlaştı. Su sıkıntımızın yanı sıra birçok sorunumuz daha var. Böyle devam ederse, köyümüzü terk etmek zorunda kalacağız. Yaşadığımız tüm bu sorun ve sıkıntıların üstüne bir de içme suyu satın alamayız”diyerek, yaşadıkları şartlardan bulandıklarını kaydetti.
Kerkük’ün 44 kilometre güneyindeki Dakuk, Irak Anayasası’nın 140.Madde kapsamındaki “Tartışmalı bölgeler”arasında yer alıyor.
