Hanekin’deki kadın adaylar, bağlı oldukları parti ve ittifakların Diyala vilayetinde milletvekili kazanması için kaza seçmenlerinin oylarını bir araya getirmeye çalışıyor. Diyala vilayetinin 14 parlamento sandalyesi bulunuyor ve bunların dördü kadın kotasına ayrılmış durumda.
Diyala’daki iki Kürt partisi - Kürdistan Yurtseverler Birliği (KYB) ve Kürdistan Sosyal Demokrat Partisi- listelerinin başına Hanekinli kadınları koydu. Kürdistan Demokrat Partisi (KDP) ise Hanekin’den yalnızca bir kadın adaya sahip; bu aday Azm İttifakı (Musenna Semerrai başkanlığında) kapsamında yarışıyor.
Benzer şekilde,Yeni Nesil Hareketi’nin dört adayından üçü de kadın.
Diyala’daki iki büyük ittifak olan Badr ve Bedil de Hanekin’den birer kadın aday gösterdi. Her iki ittifak da kaza seçmenlerinin desteğini alarak daha fazla oy elde etmeye çalışıyor.
Bazı taraflar, Hanekin ve çevresindeki bölgelerdeki oylar sayesinde Diyala’daki kadın kotası koltuklarından birini kazanma umudunda.Irak Bağımsız Yüksek Seçim Komisyonu verilerine göre, 2021 seçimlerinde Hanekin’de 205 binden fazla kayıtlı seçmen bulunuyordu.
KYB’nin Diyala’daki kadın adayı Lamiya Muhammed, KirkukNow’a yaptığı açıklamada,
“Liste başına bir kadın aday konulması, partimizin kadınların siyasi süreçteki rolünü güçlendirme kararlılığını gösteriyor,”
dedi ve ekledi:
“Aynı zamanda erkek seçmenlere de sürece katılmaları ve kadın temsilcilerini seçmeleri için bir çağrıdır.”
KYB, 2021 seçimlerinde Diyala’dan bir sandalye kazanmıştı ve bu sandalye Hanekin oyları sayesinde elde edilmişti. Bu seçimde parti 28 aday gösterdi; bunlardan sekizi kadın ve listenin başında Amel Şükr Talib bulunuyor.
Hanekin, Diyala vilayetinde Kürtlerin çoğunlukta olduğu, siyasi olarak karmaşık bir bölge. 2005’ten bu yana yapılan tüm seçimlerde Kürtler bu bölgeden en az bir sandalye kazanmayı başardı.
Lamiya Muhammed’e göre,“Bir kadın adayın liste başında olması, parlamentoya yalnızca kadın kotasıyla girmek anlamına gelmiyor; çünkü KYB şimdiye kadar Hanekin halkının oylarıyla sandalye kazandı.”
Ancak bu durum KDP için farklı olabilir. Çünkü KDP bu seçimde Diyala’da bağımsız bir listeyle yarışmıyor; Azm İttifakı kapsamında yer alıyor. Lamiya bu konuda,“KDP, Hanekin’deki kadın kotası koltuğunu kazanmak istiyor. Azm listesinde bir kadın aday gösterdiler ve tüm KDP oylarının bu kadına yönelmesini hedefliyorlar,”dedi.
Eğer Azm ittifakı bir sandalye kazanır ve bu sandalye kadın kotasından olursa, koltuk listenin en çok oy alan kadın adayına verilecek. KDP, 2023 il meclisi seçimlerinde Hanekin’de yaklaşık 7.000 oy almıştı ve bu kez kadın kotası koltuğunu kazanma umudunda.
KDP Hanekin Sorumlusu Ekber Heyder,“Hedefimiz sadece kadın kotasıyla değil, doğrudan kendi oylarımızla parlamentoya girmek,”dedi.
“Partimiz siyasette kadın katılımına büyük önem veriyor. Adayımız bir üniversite öğretim üyesi, Hanekin’in tanınmış ailelerinden birine mensup ve Arap dili üzerine yüksek lisans yapmış. Bu özellikleriyle parlamentoda halkın sesi olabileceğine inanıyoruz.”
Irak Bağımsız Yüksek Seçim Komisyonu, 11 Kasım 2025 seçimleri için 7.768 adayın onaylandığını duyurdu. Bunlardan 2.248’i kadın, 5.520’si erkek.
Irak genelinde kadın adayların oranı yüzde 29,yasa gereği parlamentoda 83 sandalye kadın kotasına ayrılmış durumda.
Badr İttifakı da Hanekin’den bir kadın aday gösterdi.Bedr’ın yerel Ofis Sözcüsü Muhammed Şekarçi,“Hanekin’in eğitim alanında yeterince desteklenmediğini gördük. Bu nedenle öğretmen kökenli bir kadın adayımız var,”dedi ve ekledi:
“Diyala bölgesindeki kadın adaylarımız arasında en güçlü isim Şeyma Şekarçi’dir, o da Hanekin adayımızdır.”
Bedil İttifakı, sol partiler ve bağımsız şahsiyetlerden oluşuyor; Hanekin’den bir kadın aday göstermişti, ancak bu aday kampanyanın ilk haftasında Seçim Komisyonu tarafından diskalifiye edildi.
Diskalifiye edilen aday Rabia Abbas,“Partiler, koltuk kaybetme korkusu yaşadıklarında kadın aday çıkarıyorlar, ama bu kadınlar gerçekten kadınların siyasi temsilini güçlendirmiyor,”dedi.
“Kadınları sadece vitrin olarak kullanıyorlar.Bu şekilde aday gösterilen kadınlar, kadınların gerçek sesi olamaz.”
Rabia, erkeklerin kadınların siyasete katılımını desteklemesi gerektiğini vurgulayarak,“Bu, Irak’ta kadın hareketini güçlendirmenin tek yoludur,”ifadelerini kullandı.
Seçim Komisyonu verilerine göre Diyala vilayetinde bu yıl 103 kadın aday bulunuyor; bunların çoğu kadın kotası sandalyeleri için yarışıyor. Buna karşılık 262 erkek aday, vilayetin geri kalan 10 sandalyesi için mücadele ediyor.
Sonuç olarak, 11 Kasım’da 1 milyon 52 bin seçmen, Diyala’da kimin kendi oylarıyla, kimin ise kota sistemiyle parlamentoya gideceğine karar verecek.
