Ammar Aziz

IŞİD’in saldırısıyla umutsuzluğa düşen Ezidi kadın ve çocukların yardımına, Abdulla Şirem koştu. Bal ticaretiyle uğraşan Abdulla Şirem, son altı yılda 399 kadın ve çocuğu örgütten kurtardı.

Ezidi aileler arasında Abdulla Şirem olarak bilinen 55 yaşındaki Abdulla Abbas Xelef’in, kendisi de IŞİD’e kurban veren Ezidiler’den biridir. 2014’te örgüt mensuplarının Şengal’e saldırısı sırasında 4 erkek kardeşi öldürüldü, 6 kız kardeşi de kaçırıldı.

2014 yılında IŞİD, çoğu kadın ve çocuk olmak üzere 6 bin 417 Ezidi'yi kaçırdı. Binden fazla kadın ve yaklaşık 2 bin çocuk olmak üzere, 3 bin 530 Ezidi kurtarıldı.

Abdulla Şirem kimdir?

Şengal’in Şirema köyünde Ezidi topluluğunun bir üyesi olan Abdulla, maddi imkansızlık nedeniyle ilkokuldan sonra okulu bıraktı.

Xelef, “Tüm kardeşlerim Irak ordusunda askere alınmıştı, okulu bırakıp ailemin geçimini sağlamak için çalışmak zorunda kaldım. Çiftçiliğe ve hayvan besiciliğine başladığımda ise 12 yaşındaydım” dedi.

1991 yılında evlenen ve ikisi kız 4 çocuk babası olan Abdulla, 2005'ten 2012 yılları arasında Şengal ve Suriye arasında bal ticareti yapması nedeniyle bölgedeki birçok tüccar tarafından tanınıyordu. Geçen süre zarfında edindiği bu ilişkiler sayesinde, IŞİD’in kaçırdığı Ezidi kadın ve çocukları kurtarmak için kullandı.

Abdulla Xelef, “Ticaret nedeniyle Suriye'de 2 yıl yaşadım ve aralarında tüccarların da bulunduğu birçok insanla tanıştım. Ayrıca bölge hakkında çok şey öğrendim” diye konuştu.

IŞİD Şengal'e saldırdığında 4 erkek kardeşi, kız kardeşleri ve amcaları Suriye'ye, oradan da Kürdistan Bölgesi'ndeki Duhok'a gitme kararı alır, ancak Abdulla onlarla aynı fikirde değildi ve bu yöntemin tehlikeli olduğunu düşünerek, annesi, eşi ve çocuklarını alarak Şengal Dağı'na gitmeye karar verir.

Abdulla ailesiyle Duhok'taki bir kampa ulaşır, ancak diğer kardeşleri Suriye yolunda IŞİD mensupları tarafından yakalanır.

Örgüt, Abdulla'nın 4 erkek kardeşinin hayatına son verir ve 6 kız kardeşini kaçırır. Ailesinin büyük bölümünü kaybeden Abdulla tüm yaşadığı acılara rağmen, IŞİD'in kaçırdığı kişileri kurtarmak için elinden geleni yapmaya karar verir.

İlk önce 22 yaşındaki yeğeni Marwa'yı kurtardı

Yeğeni Marwa, kaçırıldıktan sonra IŞİD’li biri ile evlendirilmişti, umutsuzluk içindeydi ve intihara meyilliydi. Evlendirildiği IŞİD’li ona bir gün “Ne istiyorsun?” Diye sorduğunda, hayatta olan bir amcası olduğunu ve onunla konuşmak istediğini söylemiş.

Marwa, daha sonra telefon numarasını ezbere bildiği amcasını arıyor.

Amca İbrahim, şunları söyledi:

“Bir gün bir telefonum çaldı ve arayan Marwa idi ve benimle Arapça konuşuyordu.Umutsuzdu ve intihara meyilliydi. Bir IŞİD militanı ile onu zorla evlendirmişlerdi. Ona ne istediğini sormuş ve aramak istediği bir amcası olduğunu söylemişti. IŞİD’li Marwa’nin beni aramasına şartlı kabul etmiş, aramayı dinlemesi ve Arapça konuşması şartıyla…Bende telefonda ona Kürtçe ‘bireve’ (Kaçın) diye tek bir Kürtçe kelime kullandım. Birkaç gün sonra Marwa kaçmış ve Suriyeli bir aileye sığınmıştı. Beni tekrar aradı ve onu kurtarmak için çalışmaya başladım.Tanıdığım tüccarlardan biri bana sadece IŞİD bölgesine sigara sokanların size yardım edebileceğini söyledi.”

Abdulla, “Tüccarla temasa geçtikten sonra ona, ‘her yolculukta 500 dolar kazanıyorsan, sana bunun dört katını öderim' dedim. Kabul etti ve ona Marwa’nın sığındığı ailenin telefon numarasını ve adresini verdim. Komşularından birinin IŞİD militanı olduğunu ve öğrenirlerse kendi hayatlarının tehlikeye gireceğini söylediği için, aileye de 7 bin 500 dolar ödedim. Marwa'yı güvenli bölgeye ve oradan da Irak'taki Duhok'a götürmeyi başardım. Yeğenimi kurtarmak için toplam 9 bin 500 dolar ödedim” diye konuştu.

Abdulla Abbas Xelef-Duhok'taki göçmen kamplarından birinde kurtarılmasına yardım ettiği esirlerden ikisine eşlik ediyor: Fotoğraf/KirkukNow

Abdulla Xelef, kendi çabasıyla geçen zaman içinde 4 kız kardeşi ile birlikte 399 kadın ve çocuğu kurtarmayı başarır.

Kürdistan Bölgesel Hükümeti'nin verilerine göre, 2014 yılında 6 bin 417 Ezidi IŞİD tarafından kaçırıldı.

Kürdistan Bölgesel Diyanet İşleri Bakanlığı Ezidi İşleri Genel Müdürlüğü'nün istatistiklerine göre, Irak'taki yaklaşık 550 bin Ezidi topluluğundan, 360 bini yerinden edildi ve 100 bini de göç etti.

Marwa’nın kurtarılması diğer alıkonulan Ezidiler için de umut oldu. Örgüt tarafından alıkonulanların yakınları Abdulla’dan kendilerine yardım etmesini istedi.

Kurtarma yöntemi

IŞİD'in Şengal’e saldırısı öncesinde, Abdulla’nın Suriye’den tarım ürünlerini ithal edip, bal ihraç ettiği için ekonomik durumu çok iyiydi.

Abdulla, “Parayı düşünmüyordum, tek amacım o kadınları ve kızları kurtarmaktı” diyerek, kurtarma aşamalarını şöyle anlattı:

 “Yapacağım ilk şey, IŞİD kontrolündeki bölgeye sigara kaçakçılığı yapanlarla iletişime geçmek. Daha sonra bazı tüccarlara, bilgi toplamak için IŞİD militanlarının evlerine götürmeleri için çocuklara ücretsiz kıyafet verirdim. Bir de IŞİD’in kontrolündeki bölgede fırın kiraladım. Fırını, kaçırılan kadın ve çocuklar hakkında bilgi toplamak için bir irtibat noktası olarak kullanmak amacıyla kiraladım.”

O andan itibaren, Abdulla'nın Duhok'taki evi, tutsakları kurtarmak için bir tür kurtarma ofisi haline gelir.

Her Ezidiyi kurtarma girişimi Abdulla’nın da can güvenliğini tehlikeye sokuyordu, IŞİD mensupları onlarca kez telefon ve mektupla kendisini tehdit etti. Suriye'de kontrol ettikleri bölgelerde adını ve fotoğraflarını her yere astılar.

Abdulla,“Esirleri kurtarmayı bırakmam gerektiğini söylerlerdi, yoksa beni alıp öldürürlerdi. Bu tehditler umrumda değildi; benim asıl endişem tutsakları kurtarmaktı” dedi.

4 kardeşinin yanı sıra 50 akrabası da IŞİD tarafından öldürülen Abdulla, “Kendi çabamla altı kız kardeşimin hepsini kurtarmayı başardım. Artık hepimiz birlikte yaşıyoruz. Kendi kız kardeşlerimle diğer tutsaklar arasında ayrım yapmadım.Bunu para için yapmadım ve ondan bir kuruş bile kazanmadım. Benim için bir Ezidi esirini kurtarmak dünyadaki tüm servete değer. Kendi masraflarımla 10 tutsağı kurtardım” ifadelerini kullandı.

Abdulla, temas halinde olduğu ve onu bir “baba” olarak gören 399 esiri kurtardı.

“Hatta bir tanesi beni Almanya'dan arayıp evlenip evlenmemesi konusunda fikrimi sordu” diyen Abdulla, aralarındaki bağın güçlü oluşuna dikkat çekti.