Ammar Aziz

Irak’ta 2017 yılında IŞİD’in yenilgiye uğradığı resmen açıklansa da, Tılıskof’ta Hristiyan vatandaşlar hâlâ göçmen ve evlerine geri dönemiyor.

Musul'un 30 kilometre kuzeyindeki Ninova Ovası'nın Tilkefi ilçesi, Elqoş nahiyesine bağlı olan Tılıskof kasabası, IŞİD tarafından 2014 yılında kontrol edilmesiyle 2 yıl kasabaya hakim oldu.

Irak Anayasası’nın 140. maddesi kapsamındaki tartışmalı bölgelerden biri olarak kabul edilen Tılıskof, idari olarak Federal Irak Hükümeti’ne bağlıyken, güvenlik dosyasını Kürdistan Bölgesel Hükümeti’nin sorumluluğundadır.

KirkukNow’ın Tılısqof ilçesinde görüştüğü çeşitli kaynaklar, bölgede yaşayan toplam 10 bin kişiden en fazla 5 bininin evine geri döndüğünü dillendirdi.

Tılısqof'taki Mar Gorgis Kilisesi Sorumlusu Salar Süleyman, “IŞİD'in gelişinden önce 7 binden fazla olan nüfusumuz, 4 bin 500’e düştü. Geri kalanlar yerinden edildi veya yurtdışına göç etti" dedi.

Dönmeyenlerin çoğu yurtdışına göç edenler

IŞİD ile savaş sırasında kasabadaki, kiliseler ve halka açık yerler ağır hasar gördü.

Kasabada, 950 evin çoğunun yeniden inşa edildiğini, elektrik ve su gibi temel hizmetlerin iyileştirildiğini belirtilen Salar Süleyman, “Güvenlik açısından hiçbir sorunumuz yok, bu yüzden yerinden edilmiş insanlar kendileri geri dönmek istemiyor” diye konuştu.

Kürdistan Bölgesel Hükümeti ve Federal Hükümet’in verilerine göre, evine geri dönmeyen ve göçmen durumda olan 10 bin Hristiyan aile var. Bunların yanı sıra sadece Ninova'da 24 bin aile yurtdışına göç etti.

Kürdistan Bölgesi'nde toplam 700 bin yerinden edilmişin, yüzde 7'sini Hristiyanlar oluşturmaktadır.

IŞİD'le savaş sonucunda 17 ev tamamen yandı ve 28 ev yıkıldı.

Tılısqof Muhtarı Naci Hurmuz Butiris, “IŞİD'den önce bölgede bin 468 aile vardı, ancak şu anda sadece 486 aile var. Kişi sayısına göre geri dönenlerin oranı yüzde 50'ye ulaşıyor" diyerek, ağır hasar görmeyen evlerin bir kısmının tadilat edildiğini, hasarlı tüm evleri yeniden inşa etmek ve yerlerinden edilenlerin geri dönmesini sağlamak için hükümet ve kuruluşlara çağrıda bulunarak, yardım istedi.

IŞİD,2014 ortasında Musul'un kontrolünü ele geçirdiğinde, Hristiyanlar’a 3 seçenek sunarak, İslam'ı seçmeleri, haraç ödemelerini veya her şeylerini bırakarak kaçmalarını. Bu nedenle de bölgedeki Hristiyanlar’ın çoğu kaçmak zorunda kaldı.

Muhtar Naci Hurmuz Butiris, “Aileler silahlı saldırı ve cinayetlere maruz kalmaktan korkuyor. Genel olarak, özellikle elektrik ve su gibi hizmetlerle ilgili sorunların çoğu ortadan kalktı”dedi.

Tılıskof'ta diğer bölgelerden Hristiyanlar’da yaşıyor

KirkukNow’a konuşan Tılıskof İşçi Sendikası Başkanı Reşa Wedi, “Bölge halkının yüzde 50'den fazlası evine döndü. Diğer bölgelerden gelen bazı Hristiyanlar’da bölgelerinde yaşanan güvenlik boşluğu nedeniyle Tılıskof’ta yaşamayı tercih ediyor” ifadelerini kullandı.