IŞİD savaşından sonra Hawiceli kadınların sesi haline gelen Necibe Muhammed yaşama gözlerini yumdu. Muhammed, salgın nedeniyle kendisi için tören yapılmadan defnedildi.
Necibe, çocukluğundan beri babasına yardım etmek için çiftçi olmuştu. IŞİD’le savaş sırasında ise hemcinslerinin haklarını korumak için büyük çaba sarfetti.
KirkukNow'a konuşan insan haklarına yönelik çalışmalarıyla bilinen Irak Umut Derneği (Hiwa) Kerkük Şubesi Sorumlusu Srud Ahmed,“Necibe, kronik rahatsızlığı nedeniyle eylül ayında yaşama gözlerini yumdu. Salgın nedeniyle maalesef, onun için bir tören düzenleyemedik”dedi.
“Necibe yorulmak bilmeyen bir kadındı” diyen Ahmed, “Kız kardeşlerine, annesine, babasına ve iki çocuğuna bakmak için günlerini çok çalışarak geçiriyordu. Üstelik Hawiceli birçok kadının da hakkını savunuyordu” diye konuştu.
Necibe, bir süre Irak Umut Derneği’nin Hawice şubesinin direktörlüğünü yaptı, ancak sağlık sorunları nedeniyle devam edemedi.
58 yaşında yaşama gözlerini yuman Necibe, Kerkük'ün Hawice bölgesindeki Tel Eliya Köyü’ndendi ve Um-Muhamed (Muhammed’in annesi) olarak tanınıyordu.
Geçen yıl KerkukNow'a konuşan Necibe, “Çocukluğumdan beri çiftçiyim; Babama yardım ediyordum, bu yüzden okulu bitiremedim ve ilkokulu sadece okudum” ifadelerini kullanmıştı.
Necibe, 1980'lerin başında evlendi ve iki oğlu var: Muhamed ve Aws. Kocası 1986'da İran-Irak savaşında öldürüldü.
Babam bana yardım etti
Necibe konuşmasına şunları ekledi:
“Babam geçimimizi sağlamamız için bana yardım ediyordu. Birkaç yıl sonra işimde kullanmak üzere bir araba aldım.
Necibe'nın 4 kız kardeşi de var. Ölmeden önce ailesi, iki kız kardeşi ve oğulları ile yaşadı. Ailenin tek geçim kaynağı işiydi.
Hawice, 2018 - IŞİD'in bölgeden çıkarılmasından birkaç ay sonra: Fotoğraf/Karwan Salihi
IŞİD militanları Hawice’yi ele geçirdiğinde, Necibe kadınlara haksızlık yapmalarını engellemeye çalışıyordu. Bu durum, militanların evini işgal etmesine ve arabasına el koymasına neden oldu. Necibe ise baskılar sonucu köyünü terk etmek zorunda kaldı.
Srud Ahmed, “Çok aktifti; o her zaman kadınlarla ilgili işlerle meşguldü ve kadınların hakları konusunda bilgilendirmek ve kendilerine güvenmelerini için birçok radyo programında yer aldı”dedi.
IŞİD'in bitmesiyle Necibe için yeni bir yaşam başladı. Ailesiyle Hawice'ye döner dönmez, bir pikap satın aldı ve çiftçiliğe devam etti.
Necibe, şiddet mağduru kadınlar için bir sığınma evi yapmayı düşünüyordu.
Yaşamını haksızlıkla mücadeleye dayan Necibe, eylülde hayata gözlerini yumdu. Karantina nedeniyle ise cenaze töreni yapılmadı.
Srud Ahmed son olarak, “Necibe, kendi bölgesinde kadın hakları için bir savaşçıydı” diye ekledi.