Sabia dininden olan Semer Halid (26), arkadaşından "Sabia diniyle ilişkisi olmayan asılsız bilgileri" duyunca çok şaşırdığını söyledi.
Halid, Sabia dininden olduğunu öğrenen arkadaşının kendisinden özür dileyerek, söylediklerinden pişmanlık duyduğunu belirterek, “Dinimiz hakkında hiçbir şey bilmiyorlar. Sabianların ne anlama geldiğini ve bizim ritüellerimizi bilmiyorlar, bu yüzden sadece söylentilere kulak veriyorlar” dedi.
Halid, arkadaşının söylediği her şeyin "Sabia diniyle hiçbir ilgisi olmadığını, daha çok dinler ve dini çoğulculuk hakkında hiçbir medyanın konuşmadığı yıllar boyunca birikmiş olan klişeler" olduğuna dikkat çekiyor.
Sabia- Mendai-, insanoğlunun bildiği en eski birleşik dindir. Mezopotamya topraklarında, özellikle güney Irak'ta, Misan Valiliği'nde görülmektedir. Dini ritüelleri ise nehir veya su kaynaklarına yakın kırsal bölgelerde ortaya konuşlanmayı tercih etmişler.
Bağdat, 2014, Sabiaların dini uygulamaları/Foto: Senderka Mendai Derneği
Toplumun bakışının değişmesi gerekiyor
Sabia- Mendai Bağışları eski Genel Müdürü Nadiye Mexas, “Birçoğu Sabian'larla ilgili yanlış stereotipler taşıyor. Bazıları onları Kuzey Kutbu'ndan geldikleri, gezegenlere ve yıldızlara tapmakla veya ölü hayvanları yemekle ve daha onlarca onlardan asılsız yanlış bilgilere sahipler” dedi.
Yanlış bilgiler, mezhep mensuplarını zor durumda bırakıyor
KirkukNow’a konuşan, “Bu yanlış anlamaların birçok mezhep mensubunu zamanla şiddete ve zulme maruz bıraktığını, bu yüzden 25 yıl önce tarihte ilk kez hakikati yaymak amacıyla kutsal kitaplarını Arapçaya çevirmeleri gerektiğini” söyledi.
Mexas, toplumdaki yanlış bilgilerin onlara karşı insanlık dışı davranışlara neden olduğunu işaret ederek, Sabailiği diğer mezheplerden ayıran özelliğin, “Bugüne kadar iki bin yıldan fazla bir süredir ritüellerine sadık bağlılıkları olduğunu ve ilahi kitapların bir sonucu olarak dinlerde meydana gelen değişime rağmen, tek bir ritüel etrafında yoğunlaştıklarını” belirtiyor.
Mendai, Sabia dili olarak kabul edilen Doğu Aramice öğretilerini içeren “Riba Hazinesi” veya Büyük Hazine kitabını takip ediyorlar. Kitap iki bölümden oluşuyor, ilki dünyevi konularla ilgili, emirler, yargı ve kavramlar olarak,ikinci bölüm ölümünden sonraki ruh ve yaşamı içeriyor.
Usame Nebil (38), dinindeki insanların tüm acılarına rağmen, bir Sabia Mendali olarak dininin ritüellerini uygularken "maneviyat"hissediyor ve şöyle diyor:
"Sistematik tehditlere maruz kaldık öldürüyoruz. Biz bu topraklarda yaşayıyoruz. Mezopotamya diyarındayız. Bu topraklarda binlerce yıldır dini ritüellerimizi uyguluyoruz.”
Manden, misyonerliği olmayan ve kimsenin de bu dine girmesine kabul edilmez, dindeki evlilik kıstaslarının dışına da çıkılmıyor. Ritüelleri arasında bu dinin en önemli kıstası ise dua, oruç, sadaka ve vaftizdir.
Sabia dini uygulamalarından biri/ Video: Mandaean Baptism
Sabia dini gözden düşürülüyor
Bazıları, Sabi din adamlarının resimlerini ve bazı dini uygulamalarını yayınlayarak sihir ve büyücülük yaparak, maddi kazanımlar elde ettiğini iddia ederken, din asılsız bilgilerle tanıtılıyor.
Irak ve dünyadaki Sabia Mendai topluluğunun başı olan Star Cebbar Helu, 8 Şubat 2020'de Facebook hesabında kendi adlarına cadıları çağırdıkları iddiasıyla yapılan paylaşımlara tepki göstererek, dinlerine dair bilgilendirme yaptı.
Sosyal medyada, büyücülük yapanlar bazı Sabia din adamlarının fotoğraflarını tanıtım broşürlerine koyduklarına dikkat çekti.
Büyücülük, dinimizde büyük bir günahtır
Cebbar Helu, “Mübarek kitabımızda Kenza Reba’da sihir en büyük günahlardandır. Karanlığa sarılmış sihirbazları ve sahte astrologlardan uzak durulmasını emrediyor. Onları kim yaparsa kaderi alev ateşinde yanmaktır” diyerek, sözlerine şunları ekledi:
"Bu sahte şarlatanlar, ne yazık ki, bazı vatandaşların, kadınların ve erkeklerin saflığından yararlanarak şeytani tuzaklarına düşüyor. Yasadışı para ve ahlaksız eylemlerde bulunuyorlar. İlgili makamlardan, mezhebimizin, eski dinimizin ve Irak halkının itibarını bozan tüm yasaları ve dinleri ihlal edenlere karşı yasal önlemler alması konusunda çağrıda bulunuyor.”
Resmi verilere göre, Sabialar, daha çok Bağdat, Misan, Basra, Zikar, Kerkük ve Kürdistan Bölgesi'nde yoğunlukta yaşıyor. Geçmişte 500 bin olan sayıları 15 bine düştüğü tahmin ediliyor.
Bağdat, Sabia-Mendai dini törenlerininden kare/ Fotoğraf: Senderka Mandaean Derneği
Sabia Mendai Mezopotamya'nın suları ile yeryüzündeki günahlarından arınıyorlar
Sabialar, dinleriyle ilgili toplumdaki yanlış kalıpları ortadan kaldırmaya ve toplumu dinlerine dair bilgilendirmeye çalışır.
Dini ritüelleriyle ilgili olarak toplumu bilgilendirmeye çalışan Mendai din adamı Udeyi Yehya, “Vaftiz törenlerinde beyaz elbise giyerek, nehre girip günahlarından arınmak üzere bir takım dua ve ilahiler okunur. Vahtiz edilen kişi nehirden günahlarından temizlenmiş şekilde çıkar.
Beyaz giysinin giyilmesinin nedeni, Mendalıların peygamberleri olarak kabul ettikleri Hz.Adem'e kadar uzanıyor. Amaç kişinin ruhunda neşe ve ışığı var etmektir.
Dini ritüeller sırasında beyaz elbise giyme sebebi, Peygamber Yahya bin Zekaria'nın elbisesi olmasıdır.”
Yahya, şöyle açıklıyor:
“Ödülle temsil edilen başka bir dini ritüel ise huzur anlamına gelen, ‘ölülerin ruhlarını acı çekmelerini hafifletmek ve yardım etmektir. Bir yiyeceğin üzerindeki dualardan birini okuyarak, günahlardan kurtulmasını sağlıyor.”
Sabeiler, tektanrıcılığın ilk kökü olduklarına inanırlar ve dinin takipçileri arasında çok büyük bir konuma sahip olduğu için dört peygambere, yani “Adem” ve ondan sonra oğlu Peygamber Şit’e inanırlar, çünkü onlar Tanrı'nın emriyle ölen ruhun, asaletinin ölçeği ve Şit’in ruhu ile ölçüldüğüne inanılıyor. Böylece yaratıcı ruhunu taşıyan cennete girecek ve kim ondan daha az yaratıcıysa, o zaman başlayacaktır.
Mendailer’in üçüncü peygamberi Sam’dir. Dinin tüm yasalarını hayata geçirmekte önemli bir peygamber olarak kabul ediliyor.Peygamber Yahya ise Sabeilerin son peygamberi olarak kabul görüyor. Beyaz kıyafet ise ruhun ve dinin en temel sembollerinden biridir.
