Irak’ta kadınlar, yasalarda boşanma hakları olmasına rağmen, mahkemelerde kayda değer bir şekilde bu haklarını kullanamıyor.
Şruq’un evliliği art arda sorunlarla devam ederken, her seferinde boşanma noktasına geliyor.
KirkukNow’a konuşan Şruq, “10 yıllık evliliğimde çocuğum olmadı. Farklı sebeplerle de eşimle aramda sorunlar yaşıyorduk ve sonuç olarak evliliğim boşanmayla sonuçlanıyordu” dedi.
41 yaşındaki Şruq Muhammed, eşiyle ayrıldıktan sonra eşinin her seferinde “sorunları çözeceğim” diyerek, tekrar barışıyor. Ancak her seferinde eşiyle sorunları tekrarlanıyor.
Şruq Muhammed, “En son büyük bir tartışma yaşadık. Resmi olarak ayrıldık. Benden geri dönmemi istedi. Bana söz ve garantide verdi. Ancak bir faydasının olmadığını biliyordum. Bu nedenle de boşanmanın inisiyatifimde olmasını istedim, O da iyi niyetliliğin göstergesi olarak kabul etti. Bu fikri de bir arkadaşım bana verdi. Mısır yapımı bir filmde o da izlemiş ve bu yöntemi benim de deneyeceğimi söyledi” diye konuştu.
Boşanmaya mecbur kaldım
Bir süre sonra eşinin kendisine verdiği sözleri yerine getirmediğini dile getiren Şruq Muhammed, sözlerine şunları ekledi:
“Kocam verdiği sözlerin hiçbirini yerine getirmedi bende mecbur kaldım ve boşanma hakkımı kullanarak, ondan boşandım.”
Şruq’un hikayesi bu yılın Mart başında Irak Yüksek Mahkemesi’nde bir raporda emsal vaka olarak gösterilerek, özellikle Bağdat’ta kadınların boşanma hakkını daha fazla kullandığına dikkat çekildi.
Selahaddin Mahkemesi Hakimi Abdullah Hasan, Irak Anayasası boşanma hukukunda boşanma hakkı sadece erkeğe verildiğini, ancak istisnai durumda boşanma hakkının kadına ait olduğunu söyledi.
Hasan, kocanın mahkeme kararıyla eşine bu hakkını verdiği belirterek, “Bu hakta erkeğe boşanma hakkını aldığı anlamına gelmiyor. Çünkü onay boşanma anlamına gelmiyor” dedi.
Yüksek Mahkeme, boşanma oranına dair verileri açıklamazken, geçen yılın Aralık ayında, Irak’ta 8 bin 245 boşan yaşanırken, 37 bin 676 evlilik kayıtlara geçti.
Boşanmanın sadece erkeğe ait olduğuna dair bir madde yok
Avukat Sefa Lami, bu tür vakaların geçmişte de görüldüğünü belirterek, “Ancak nadir görülen emsallerdir. Çünkü erkekler boşanmanın kadınlara bağlı olmasını istemiyor. Nitekim kendilerini kadınlara göre baskın görmekle birlikte gerek toplumsal gerekse deneten kişi olarak kabul görülmesini istiyor” diyerek, ifadelerine şunları ekledi:
“Yasalarda boşanmanın sadece erkeğe ait olduğuna dair bir madde yok. Kadına ait olmasına dair de bir engel yok. Ancak toplumda bir gelenek haline geldiği için boşanmanın sadece erkeklere ait olduğu düşüncesi hakim. Kadınların boşanmayı talep etmesi de şaşırılacak bir durum değildir. Önemli olan eşler arasında uzlaşının olmasıdır. Ayrıca bu konuda en son kararda hakimde…”
1959 yılı 188’inci Medeni Kanunu'na göre boşanma hakkı fark edilmeksizin kadın ve erkeğe verilmişti.
Hakim Ahmad Casıb, "Kadınların elinde boşanma daha çok sosyal bir ifadedir, yasal değil, kadınların elinde iki şekilde boşanmanın yasal dayanağı bulunuyor; ya sözleşme ya da izinle. Bağdat’ta kadınların kendi istekleriyle boşanma durumu ise çok nadir görülen bir durumdur” dedi.
