Irak güvenlik güçleri, tartışmalı bölgelerde 20 Mart'ta Kürtlerin Newroz Bayramı kutlamalarında, Kürdistan Bayrağının dalgalandırmasına izin vermedi.
Newroz Bayramı arifesi 20 Mart gecesi Kürtler, geleneksel kıyafetlerini giyip, ateş yakarak kutlama yapıyor.
Kürt partileri, 2003'te Saddam rejiminin düşüşünden bu yana, IŞİD'in yenilgisinin ardından Irak birliklerinin tartışmalı bölgeleri ele geçirdiği 2017'ye kadar Kerkük'ü ve tartışmalı bölgelerin çoğunu yönetiyordu.
Irak ordusu, Ninova’nın kuzeyi Zummar ilçesine bağlı Girgameş, Hegne, Kani Şirin köylerinde yaşayan dört Kürt genci, Kürdistan Bayrağını dalgalandırdıkları gerekçesiyle gözaltına aldı.
Zummar ilçesi, 50 bin Kürt ve Arap nüfusu ile Musul şehrinin 60 km kuzey batısında yer alıyor.
Zummarlı bir aktivist olan Firas Hawar, üç gencin Kürdistan Bayrağını kaldırdığını, ancak Irak ordusunun Irak hükümetinin sadece tartışmalı bölgelerde Irak Bayrağının çekilmesine izin verdiğini söyledi.
Firas Hawar, “Askerler insanların bayrağı kaldırmasını engellemek istedi, ama ilçe sakinleri ısrar etmesiyle tartışma yaşandı. Irak ordusu havaya ateş açtı ve dört genci üç saat boyunca gözaltına aldı”diye konuştu.
Zumar, güneyinde Suriye sınırındaki Şengal'den İran sınırındaki Hanekin ve Mendali'ye uzanan Irak'ın tartışmalı bölgesinin bir parçası. Uzun zamandır Bağdat'taki federal hükümet ile Erbil merkezli Kürdistan Bölgesi arasındaki anlaşmazlıkların merkezinde yer alıyor.
2003 yılında Saddam Hüseyin liderliğindeki Baas Partisi’nin devrilmesinin ardından, 2005 yılında kabul edilen Irak anayasasının 140. Maddesi, tartışmalı bölgeler için normalleşme, nüfus sayımı ve referandum talep eden bir yol haritasının ana hatlarını çiziyor. Ancak söz konusu maddeler şimdiye kadar uygulanmadı.
Kürtler, bölgedeki bazı Arap ve Türkmenlerin karşı çıktığı Eylül 2017'de yapılan referandumla Kerkük ve tartışmalı bölgelerin Kürdistan Bölgesinin bir parçası olmasını istedi.
Kerkük’teki Rahimawa Karakolu ise, Kürdistan Komünist Partisinin Newroz kutlamasında Kürdistan Bayrağını indirmesini istedi.
KirkukNow'a konuşan ve isminin açıklanmasını istemeyen bir güvenlik kaynağı, “Ortak Operasyon Komutanlığı, Irak Parlamentosu ve bakanlar kurulunun talimatı gereği polisin, bayrağı indirmesi için görev verdi" dedi.
Bağdat'ın Kürdistan Bayrağını göndere çekmesi anayasaya ve hukuka aykırıdır
Güvenlik prosedürleri, tartışmalı bölgelerdeki Kürt nüfusu arasında geniş protestolara yol açtı.
Kürdistan Komünist Partisinin Kerkük Teşkilatından yerel bir yetkilisi, “Bağdat'ın Kürdistan Bayrağını çekmeye yönelik engeli anayasa ve hukuka aykırıdır ve bir işgal olarak kabul edilir” dedi.
Bağdat'ın 238 kilometre kuzeyinde bulunan Kerkük, etnik olarak Kürtler, Sünni ve Şii Arapların ve Türkmenleri içinde barındırıyor.
Kürtler, Kerkük İl Meclisinde sandalyelerin çoğunluğunu elinde tutarken, 28 Mart 2017'de Arap ve Türkmen temsilcilerinin boykot ettiği bir oturumda Kerkük'te Kürdistan Bayrağının dalgalanmasına oy verdi.
KirkukNow’a 2018'de konuşan Irak Yüksek Federal Mahkemesi Sözcüsü Eyas Samok, Kürdistan Bayrağının tartışmalı bölgelerde dalgalanmasının özelliği olmadığını söylemişti.
Dönemin Irak Başbakanı Adil Abdulmehdi, 2019'da Irak Cumhurbaşkanı Berham Salih'den Irak anayasasını korumasını ve Kerkük'teki Kürt partilerini parti teşkilatlarında Kürdistan Bayrağını indirmeye çağırmasını istedi.
2019 yılında Irak'ın tartışmalı topraklarında Newroz kutlamaları, Kerkük'ün de aralarında bulunduğu bazı bölgelerde gerilim yaşanması endişesiyle birlikte kutlamalar halk arasında yapıldı.