Rakan Said, Celal Talabani’nin projesine geri dönüyor

Kerkük, 23 Eylül 2019, Irak Parlamentosu tarafından feshedilmeden önce Kerkük İl Meclisi toplantısı Fotoğraf: KirkukNow

Goran Baban-Kerkük

Kerkük Valiliğini vekâleten yürüten Rakan Said, 12 yıl önce imzalanan bir anlaşmaya dayanarak Kerkük’ün idari görevlerin her bir bileşen için yüzde 32 oranında yeniden dağıtılması için yardımcılarından birini görevlendirdi.

Söz konusu proje, eski Irak Cumhurbaşkanı Celal Talabani'nin Kerkük’ün idaresine dair önerdiği bir projedir.

Kürdistan Yurtseverler Birliği (KYB) ve eski Irak Cumhurbaşkanı 28 Temmuz 2009'da Irak Parlamentosu'nun kararıyla feshedilen Kerkük İl Meclisi bileşenleri, Kerkük'teki tüm idari ve yürütme görevlerini Kürtler, Araplar ve Türkmenlerin her birine yüzde 32 oranında, Hristiyanlara ise yüzde 4 tahsis edilmesine öngörün bir proje hazırladı.

Bu anlaşmadan yaklaşık 12 yıl sonra Rakan Said Cuburi, resmi bir mektupla yardımcısı Ali Hammadi'yi 2009 anlaşmasına dayanarak Kerkük İl Konseyi'ndeki idari pozisyonlarda değişiklikleri uygulamakla görevlendirdi, ancak Kürtler federal hükümet aracılığıyla valinin çabasını durdurdu.

Kerkük İl Meclisi Medyasında yer alan bir kaynak, KirkukNow’a konu hakkında, “İl Meclis kurumunda 20 kadro var, bunlardan en önemlisi Meclis Başkanlık Sekreteri'nin görevidir. Enformasyon, Muhasebe, İdare, Planlama, Takip Dairesi ve diğer bölümlerin her birinin yetkilileri, Kerkük Valisi tarafından 2009 anlaşmasını etkinleştirmek için bir tebligat yayımladı” dedi.

rakan-11

Kerkük, 1 Temmuz 2019, Kerkük Vali Vekili Rakan Said, Kerkük İl Meclisi toplantısına katıldı Fotoğraf: KirkukNow 

Kerkük Valilik Konseyi'nde Hristiyan unsurun yanı sıra Kerkük'ün üç ana bileşeninin imzaladığı 2009 tarihli anlaşmaya göre, valilik pozisyonu Kürtlere, Araplar için vali yardımcılığı, vilayet meclisi başkanlığı Türkmenlere, il meclisindeki ve Kerkük yönetimindeki diğer görevler bileşenlerin her birine yüzde 32 dağıtılyor. Hristiyan bileşene yüzde 4'lük payla üç ana bileşen, ancak bu anlaşmanın bir kısmı henüz yapılmadı.

İl genel meclisinde 20 kadro dağılımı da dahil olmak üzere uygulanmaktadır.

O dönemde Kürtler kabul etseler de Rakan Said'in çabalarına artık karşı çıkan tek taraf onlar ve protestolarını Irak hükümetine ileterek bu değişiklikleri yapmayı bıraktılar.

Girişim tehlikelidir

Irak Parlamentosu Kürdistan Yurtseverler Birliği (KYB) milletvekili Cemal Şakur, “Bu çabaya karşı çıktık, tehlikeli bir adım çünkü bu değişiklikler Federal Mahkeme'nin ciddi girişimleriyle birlikte yapılıyor. İl Meclislerinin kaderini belirlemek ve Irak Parlamentosunun kararını iptal etmek içindir..." ifadelerini kullandı.

Kürdistan Yurtseverler Birliği'nden bir başka milletvekili Beston Adil ise Rakan Said'in söz konusu girişimini durdurmak için Irak hükümeti aracılığıyla baskı uyguladıklarını vurguladı.

Arap unsurundan olan Kerkük'ün Teknik İşlerden Sorumlu Vali Yardımcısı Ali Hammadi, "Süreç hakkında net bir yol olmasa da, tuhaf değil, daha çok yeniden dengeleme sürecinin bir uzantısı ilin tüm kurumlarındaki bileşenlerin haklarıdır" diyerek, sözlerine şunları ekledi:

"Kürt ve Türkmen unsurları, Arap unsurunun yanı sıra, iki yıl önce Başbakan Adil Abdulmehdi döneminde İl İşlerinden Sorumlu Devlet Bakanı Turhan Müftüsü gözetiminde denge ilkesini uygulamak üzere anlaştılar. Kerkük'ün tüm bölümleri için geçerlidir."

Rakan Said tarafından bu değişiklikleri uygulamak üzere görevlendirilen Ali Hammadi, “2019'da tamamı (Kardeşlik Listesi adına Kaka Reş Sidik- üyelerinin çoğu Kürt - Arap bileşeninde Burhan Mazhar al-Asi ve Tahsin ise Türkmen bileşen) değişiklikleri kabul etti. Ancak bu, zamanında uygulanmadı” diyor.

Ali Hammadi, bu değişikliklerin uygulanma olasılığı üzerine, "Çaba Kürtler tarafından reddedildi, bu nedenle süreç geçici olarak durduruldu" dedi.

Kapatılan Kerkük İl Konseyi üyesi Cuan Hüseyin, “Rakan Said'in çabalarını okumamıza göre, Federal Mahkemenin Irak Parlamentosu ve il meclislerinin kararını ihlal edeceğinden emin görünüyor. görevlerini yerine getirmek için geri dönecekler, bu nedenle hegemonyasını bu idari ortak içinde daha fazla empoze etmek istiyor. Mahkeme kararı verilmeden ve yetkisine tabi olacak kişileri atamadan önce” dedi.

19 Nisan'da Irak Federal Mahkemesi, il meclislerinin feshedilmesi konusunda nihai bir karar çıkaracak.

2019'un sonlarında Irak Parlamentosu, göstericilerin baskısı altında, Kürdistan Bölgesi vilayetleri hariç, Irak'taki tüm il meclislerini feshetme kararı aldı.

Edinilen bilgiye göre Rakan Said'in yeniden düzenlemek istediği pozisyonların çoğu, 2009 anlaşmasının şartları olduğu gibi uygulanamadığından şu anda Kürtlerin elinde.

Rakan Said'in yapmak istediği değişiklikler

Arap payı: İl meclisi başkanı sekreteri, teknik daire müdürleri, bilgisayarlar, komiteler ofisi, il konseyi başkan yardımcılığı ofisi

Kürtlerin payı: İl Genel Meclisi Başkanlığı Ofisi Müdürü, Denetim Dairesi, Mekanizmalar, Vatandaş İşleri, Hizmetler Bölümü.

Türkmen payı: İl Genel Meclisi Başkan Yardımcısı sekreterliği, daire başkanları (idare, hukuk, planlama, takip, medya)

  • FB
  • Instagram
  • Twitter
  • YT