Leyla Ahmed

Hanekin'deki bazı çiftçiler, yerleşim alanına ihtiyaç duyduğu söylemlerinden sonra

“yetkin kişilerin desteğiyle”, konut arsalarına dönüştürmek ve yüksek meblada satmak için hurma ağaçlarını kesip yakıyor.

Kasıtlı erozyona maruz kalan bu bahçelerin bir kısmının yaşı 50 ile 70 arasında değişmektedir. Hurma ağaçlarının yakılması ve kökünden sökülmesinin devam etmesinin bölgede rutin bir iş olarak algılanması bölgedeki aktivist ve çevrecileri endişelendiriyor.

Hanekin'de sivil bir aktivist olan Serbest Berzo, hurma bahçelerinin buldozerle imha edilmesinin 2003 yılında başladığını, ancak "son üç-dört yıl içinde bir durumdan bir fenomene dönüştüğünü, böylece Hanekin'deki hurma bahçelerinin bitmek üzere olduğunu söylüyor. Çiftçiler de bu sürecin ve hükümetin bir parçası” diyor.

Hanekin Tarım Dairesi istatistiklerine göre, o ilçede kayıtlı 2 bin 254 dönüm meyve bahçesi var, çoğu hurma bahçesi ve sözleşmeli 160 dönüme ek olarak bulunuyor.

Hanekin Tarım Dairesi Müdürü Kamran Abdullah, "Meyve bahçeleri alanı bir dönümden başlıyor ve 70 dönüme ulaşıyor, çoğu ilçe merkezinde bulunuyor. Daha sonra yerleşim alanına dönüştürülen 200 dönümlük meyve bahçesi de var" diye konnuştu.

 

Geçtiğimiz dört yıl, 200 dönüm meyve bahçesinin tesviyesine tanık oldu  

KirkukNow’a konuşan bölgedeki kaynaklar, çiftçilerin hükümet tarafından hesap sorulmamak için meyve bahçelerini “kasıtlı ve gizli olarak” yaktığını vurguladı.

Serbest Berzo, "2017 yılının sonlarından bu yana 140 meyve bahçesinin yakılarak yerleşim alanına dönüştürüldüğüne dair istatistiklerimiz var, bunlar konutlara bölünerek satıldı...Bu çiftçiler bunu bazı yetkililerin desteğiyle yapıyor" dedi. 

Hanekin'deki sivil aktivistler ve çevreciler, ilçe merkezinde son yıllarda sıcaklıkların yükselmesine neden olan nedenlerden birinin meyve bahçelerinin azalmasından kaynaklandığına inanıyor.

Serest Berzo, "Şu anda Hanekin'deki sıcaklıklar geçen yüzyılın yetmişli yıllarına göre dokuz santigrat derece daha yüksek" dedi.

Bu yılın Temmuz ayı boyunca sıcaklık Hanekin'de 50 santigrat dereceye ulaştı.

Sivil aktivist, “Irak'ta 360 ​​çeşit hurma var, bunların çoğu Hanekin'de bulunuyor, ancak yavaş yavaş kaybolmaya başladılar, ancak hurma çeşitlerini korumak önemli... Hurma önemli bir milli servettir.”

"İlçe merkezindeki meyve bahçelerinin yüzde 80'inin yok olduğunu söyleyebilirim." 

İlçe merkezindeki meyve bahçelerinin yüzde 80'i yok oldu  

2008 tarihli 3 Sayılı Tarım Arazilerinin Korunması Kanunu'na göre, devlet kararı olmadıkça, tarım arazilerinin sahiplerinin kararı ile konut arazisine dönüştürülmesine izin verilmemektedir. Hanekin'deki tarım arazilerinin sahipleri bu yasaya istinaden Tarım Bakanlığı aleyhine birçok dava açtı.

Bununla ilgili olarak Kamran Abdullah, "Bahçelerini buldozerlerle mesken olarak satan altı çiftçi hakkında dava açtık. Her biri 15 dönümlük meyve bahçesini yerleşim alanına dönüştürdü."

Hanekin'de çevre bilinci ve temizliği koruma alanında aktivist olan Selam Abdullah, Hanekin'in çok sayıda meyve bahçesi nedeniyle yeşil çevresi ve ılıman iklimi ile tanındığını belirterek, "Ancak şimdi en sıcak bölgelerden biri haline geldi. Irak'ta ve çölleşme için bir plan var...İnsanlar bu sürecin arkasında güçlü, çünkü çiftçiler kendi başlarına böyle bir şey yapamazlar."

Salam Abdullah ve diğer onlarca aktivist geçtiğimiz yıllarda çeşitli gösteriler düzenledi, ancak uyguladıkları baskılar bu süreci durdurmaya yetmedi.

Selam, "Hükümet yasaları uygulamalı. Mülkiyet ve arazinin tarımdan konutlara devri konusunda hükümete atıfta bulunmadan birçok ihlal var" dedi.

Hanekin Belediye Başkanı Avs İbrahim'e göre mülk ve tarım arazilerine tecavüz meselesi, yargıdaki "çok çetrefilli" konulardan biri.

Aws İbrahim, KirkukNow'a yaptığı açıklamada, "Bu suistimalleri durdurmak, yasaların gücünü ve daha yüksek makamları gerektirir" dedi.

11 Ağustos'ta Hanekin'deki İhlalleri Kaldırma Komitesi, kaçak olarak inşa edilmiş bir dükkanı kaldırmaya çalışırken ateş açtı.

Hanekin'de hurma bahçelerinin yanı sıra yok olma tehlikesiyle karşı karşıya olan onlarca portakal, limon ve diğer meyve bahçeleri bulunuyor.

100 dönümden fazla hurma, portakal ve limon bahçesine sahip olan Muhammed İzzet, bunları hiçbir koşulda yerle bir etmeyi düşünmediğini belirterek, “Bağdat ve Arap Körfezi ülkelerine trenle gidip orada satıyorlar."

Palmiye ağaçları Muhammed'in bahçelerinin 13 buçuk dönümlük bir alanını kaplıyor ve “yıllık üretimleri altı ton, Diyala Valiliğine pazarladığım hurma” diyor Muhammed İzzet fon elde etmek ve aynı zamanda hükümeti çiftçilere zarar görmemeleri için yardım etmeye çağırıyor.

İzzet, "2003'teki Irak'ı özgürleştirme operasyonundan önce hükümet, bahçelere uçakla zirai ilaç püskürtürdü, ama şimdi kimse bizi umursamıyor. Bu ihmal, çiftçilerin meyve bahçelerini buldoze edip konut şeklinde satmalarının bir nedeni olabilir” dedi.