Şengal Çimento Fabrikası yakınlarındaki köylerde oturanlar, fabrikadan çıkan zehirli dumanlardan şikayet ederek, dumanların tarım ürünlerine zarar verdiğini dile getirdi.
Şengal Çimento Fabrikası, 1983 yılında Şengal ilçe merkezinin 12 km doğusunda, günlük 3 bin ton üretim kapasitesi ile kuruldu. Fabrika Irak'ın en büyük fabrikalarından biridir.
“Dumanlar devam ettiği için tarımsal üretimimiz yıllardır düşüyor”
Fabrikaya 5 kilometre uzaklıktaki Bağcı Köyü sakini Kasım Muhammed, KirkukNow’a şunları söyledi:
“Fabrikadan çıkan dumanlar köyümüze ulaşıyor. Dumanlar devam ettiği için yıllardır tarımsal üretimimiz düştü. Bu soruna bir çözüm bulunsun artık...”
Çimento fabrikası, Bab Han köyüne 500 metre uzaklıkta bulunuyor. Köyde 10 kişilik ailesiyle birlikte yaşayan Muhsin Ali, "Dumanlar yoğun ve tahıl ürünleri de dahil olmak üzere tarım ürünlerimizi kirleterek, zarar veriyor...Ürünlerimiz pazarda popüler değil,tarım arazimiz fabrikanın yakınında ve ekmemiz gerekiyor. Fabrika yetkililerinden defalarca bize tazminat vermelerini veya duman sorununa bir çözüm bulmalarını istedik, ancak çabalarımız hiçbir sonuç vermedi” diyor.
Tesis, köy sakinlerine sadece aydınlatma için yeterli olan az miktarda elektrik enerjisi sağlıyor.
Şengal, Ekim 2021, Şengal Çimento Fabrikası Fotoğraf: Ferhan İbrahim
Uluslararası standartlara göre fabrika alanının yüzde 30 ila yüzde 40'ı yeşilliklerle kaplanmalıdır, ancak Çimento Fabrikası'nın yeşil alan içermemesine ek olarak, çevresindeki birkaç kilometrelik yeşil alanı da ortadan kaldırmıştır.
Ayrıca fabrikaların kurulması ile ilgili noktalardan biri de fabrikanın yerleşim yerlerinden uzak olmasını gerektirir, ancak Şengal Çimento Fabrikası bu durumu da dikkate almamıştır.
Muhsin Ali, "Köylülerin de fabrikadan faydalanmasını ve bize iş imkanı sağlamasını istiyoruz ama bundan da mahrumuz" diyor.
Köylülerin de fabrikadan faydalanmasını ve bize iş imkanı sağlamasını istiyoruz.
Irak hükümetine ve yatırımcılardan birine ait olan fabrika, IŞİD kontrolü döneminde durdurulmuş, ancak 2017'de yeniden üretime geçmiş.
Şengal Çimento Fabrikası Müdürü Halil Berekat, “Bölge sakinlerinin dediği gibi fabrikadan her zaman duman çıkmıyor…Bir ay önce fabrikada teknik bir arıza meydana geldi. Yükselen dumanlardaki artış sorunu artık ele alındı ve dumanlar artık yükselmiyor” sözlerini kullandı.
Ancak Muhsin Ali, “Fabrika ne zaman çalışsa duman çıkıyor. Fabrikadan çıkan dumanla ilgili söyledikleri doğru değil" diyor.
Yine de Halil Berekat, "Fabrikanın çevresindeki köylerden bazı işçilerimiz var. Bölge halkına çok yardımcı oluyoruz" dedi.
Şengal Çimento Fabrikası müdürünün güvenceleri, Şengal Kaymakamı Fehd Hemid'in bölge sakinlerinin 2017'den beri şikayet ettiğini söylediği bir zamanda geldi.
Fehd Hemid, “Fabrikanın dumanları çiftçilerin mahsullerine zarar verdi, mera ve hayvancılığın yanı sıra, bazen fabrika dumanlarının yoğunluğundan dolayı Şengal’in gökyüzü kararıyor…Bu soruna bir an önce çözüm bulunmasını talep ediyoruz”dedi.
Hemid, fabrikayı yerinde incelediğini ve en azından bölge sakinlerine iş imkanı sağlamalarını istediğini söyleyerek, “Fabrikanın Şengal, adına yapılmasının caiz olmadığını kendilerine anlattık, Telafer, Musul ve diğer bölgelerden işçi getirdiler. Başkalarına fayda sağlaması ve Şengal’e zarar vermesi düşünülemez ama umursamadılar” dedi.a
