Irak Cumhurbaşkanı'nın danışmanı ve Kerkük’teki El Hadidi Aşiretinin ileri gelenlerinden İsmail Hadidi, Kerkük'teki tarım arazilerinin mülkiyeti konusundaki anlaşmazlık sorununun bitmeyeceğine ve tek çözümün hukuk ve Irak Parlamentosunun rolünün alması gerektiğini söyledi.
Kerkük Valisi, farklı milletlerinden çiftçiler arasındaki çatışmaların devam ettiğini dile getirdi.
KirkukNow’a konuşan İsmail Hadidi, Irak'ta Tarım Arazileri Kurumu'nun 2005 yılında kurulduğunu belirterek, “Geçiş aşamasında tarım arazilerinin mülkiyeti ile ilgili anlaşmazlıkları bu makam üstlendi, ancak yetki çözüldü ve tarım arazileri sorunu askıda kaldı” dedi.
Al-Hadidi, “Tarım arazisi sorununu çözmedeki en büyük sorun, yasal prosedürlerle ortaya çıkmasıdır, bu nedenle ancak kanunla çözülebilir” diye konuştu.
70’li yıllarının sonlarında, Saddam Hüseyin liderliğindeki Baas Partisi, Kerkük Valiliği'nin çeşitli bölgelerinde Kürtlerin ve Türkmenlerin topraklarının büyük bir bölümünü, çoğu Orta ve Güney Irak'tan gelen Arap çiftçilere “tarım sözleşmesi” adı altında dağıttı.
Süreç, dönemin Devrim Komuta Konseyi'nin kararlarına göre gerçekleşti ve bu nedenle Irak parlamentosu tarafından yasaların çıkarılmasını gerektiren yasal güce sahip.
“Kerkük’teki tarım arazisi sorunu bu kadar kolay bitmeyecek”
Al-Hadidi, "İl meclislerinin çalışmaları sona erdikten sonra (2019'un sonları), bazı Arap çiftçiler mahkemeler aracılığıyla şikayette bulundular ve onları lehlerine çözmeyi başardılar. Irak Tarım Bakanlığı mahkemenin emirlerini uyguladı...Bu nedenle, İdari açıdan, Tarım Bakanlığı'nın tarım sözleşmeleri çalışmaları halen yürürlüktedir" dedi.
Bu yılın ekim ayında Kerkük’ün Serkaran ilçesine bağlı birçok köyde Kürt ve Arap çiftçiler arasındaki çatışmalar, ordunun durumu sakinleştirmek ve çatışmaları önlemek için müdahale etmesinden önce doruğa çıktı.
Şu anda Kerkük'ün batısındaki Serkaran ilçesine bağlı 35 köyün sakini, bu köylerdeki tarım arazilerinin mülkiyeti ile ilgili çözülmemiş sorunlar nedeniyle sürekli endişe içinde yaşıyor.
Cumhurbaşkanlığı'nın bu konuya çözüm bulmak için defalarca istişare ettiği şahsiyetlerden biri olarak kabul edilen İsmail El Hadidi, sözlerine şunları ekledi:
"Bence Kerkük’teki tarım arazileri sorunu çözülecek. Alanların tepelerinde birkaç idari ve soruşturma komisyonu oluşturulmadıkça ve hazırlıklar yapılmadıkça bu kadar kolay bitmez. Bölgenin aşiretlerinin ileri gelenleri arasında bir diyalog ve ardından Parlamento kararı gerekiyor."
Konu, Parlamentonun daha önce bu amaçla soruşturma komisyonları oluşturduğu, ancak bu komisyonların bir sonuca varmadığı bir zamanda geliyor.
El-Hadidi, meclis komisyonunun çalışmalarına aşina olduğunu ve daha fazla açıklama yapmadan çalışmalarının sonuçlarının tatmin edici olmadığını söyledi.
“Bu köylerdeki tüm Araplar göçmen olarak kabul edilemez”
İsmail El-Hadidi, herkesin bir şekilde bu toprakların sahibi olduğunu iddia ettiğine inanıyor, ancak bu iddiaların bazıları doğru değil.
Hadidi, “Örneğin, Qizlier adlı bir köyde, bir çiftçi Tabu belgesinde kendi adına kayıtlı 20 dönüme sahiptir, ancak bundan sonra 80 dönüm daha ele geçirmiştir ve şimdi 100 dönümün mülkiyetinin kendisine ait olduğunu iddia ederken, kendisi ise 100 dönümün mülkiyetinin kendisine ait olduğunu iddia etmektedir. Sadece 20 dönüme sahip.” El-Hadidi, bu iddiaların sorunları daha da karmaşık hale getirdiğine inanıyor.
El-Hadidi, "Bu köylerdeki tüm Araplar göçmen olarak kabul edilemez, bu noktanın dikkate alınması gerekir...Örneğin, son yüzyılın yetmişli yıllarında Dubiz ilçesindeki Şemmar kabilesi onlara tarım sözleşmesi yaptı. Araplar göçmen değiller, çünkü 1963'ten beri O bölgeye yerleştiler...Bu insanlar artık tarım sözleşmelerinde temsil edilen yasal belgelere sahipler, bu yüzden mahkemeye başvurdular ve bu da kendilerine haklarını geri verdi.Tek çözüm önce diyalog ve anlayışla, ardından sorunları Irak yasaları ve parlamentosu aracılığıyla çözmektir... Tek çözüm bu" sözlerini kullandı.