Ninova Valisi Necim Cuburi, üst düzey bir güvenlik heyetiyle ilçeyi ziyaret ettiği kamplarda sekiz yıl geçirdikten sonra Şengal ilçesinden yerinden edilenlerin tamamını bölgelerine geri döndürmek için uygun bir mekanizma bulmaya çalışıyor.
Heyet, 28 Şubat'ta Cuburi başkanlığındaki Irak Ordusu'nun Şengal'deki 20. Tümeninin karargahında bir araya geldi.
Ninova Vali Yardımcısı Ali Ömer Kebo KirkukNow’a şunları söyledi:
“Kürdistan Bölgesel Hükümeti ve kuruluşlarının yanı sıra Ninova Valisi'nin ziyareti de bu kapsamda gerçekleşti” dedi.
Edinilen bilgiye göre, “Duhok vilayetindeki yerinden edilmiş tüm insanların evlerine dönmesini istediklerini ve Ninova Valisinin de bu konuyu vurguladığı ve asıl amacın, yerinden edilen tüm insanların menşe bölgelerine geri dönmesidir.
IŞİD, Ağustos 2014'teki saldırılarının ardından, Ninova Valiliği'nin başkenti Musul'un kuzeybatısındaki Şengal’de 10 binlerce kişi yerinden edildi.
Ninova yerel yönetimi, bu yıl içinde Şengal bölgesinde bir takım hizmet projesini hayata geçirmeyi planlıyor
Ezidiler ve Şengal’de yerinden edilenlerin çoğu halen Duhok vilayetinin farklı bölgelerinde, 16 kampa dağılmış durumda, bazıları ise Kürdistan Bölgesi'ndeki kamp içinde veya kamp dışında yaşıyor.
Genel olarak, kötüleşen güvenlik durumu ve temel hizmetlerin eksikliği, yerinden edilenlerin 2015 yılının sonlarında IŞİD'den geri alınan bölgelerine geri dönüşlerini engelleyen başlıca faktörler arasında yer alıyor.
Ninova Göçmen İşlerinden Sorumlu Vali Yardımcısı Ali Ömer Kebo, “Şu anda, Şengal'deki güvenlik durumu iyi ve güvenlik güçlerinin kontrolü altındadır. Ninova'daki yerel yönetim, ilçede bu yıl içerisinde bir grup hizmet projesini hayata geçirmeyi planlıyor” diye konuştu.
Geçen yılın sonunda, Irak hükümeti Şengal’in yeniden inşası için 28 milyar dinar ayırmaya karar verdi. Ninova Valiliği, tahsis edilen bütçenin dağıtılması mekanizmasını denetlemek için özel bir komite kurdu.
Ninova Valisinin güvenlik yetkilileriyle yaptığı görüşmeyle ilgili olarak, Şengal ilçesindeki bir güvenlik kaynağı KirkukNow’a şunları söyledi:
“Necm Cuburi toplantıda, yerinden edilenlerin geri dönüşü ve güvenlik durumunun iyileştirilmesi için tüm imkanların sağlanması gerektiğini vurguladı.”
Duhok, 2020, Yerinden edilmiş Ezidilerin çoğunluğunun yaşadığı Qadiye Kampı. Fotoğraf: Hayri Ali
Şengal'deki güvenlik durumu, orada bulunan çok sayıda güvenlik gücü nedeniyle gergin bir duruma tanık oluyor. Bu, yerinden edilenlerin geri dönmek istememesinin öncelikli nedenlerinden biridir.
Şengal'de bulunan güçlerin dağılımı şöyle; Irak ordusu, Halk Seferberliği Güçleri ve “IŞİD” savaşından sonra Şengal halkının oluşturduğu Kürdistan İşçi Partisi'ne (PKK) yakın güçler.
Bu arada Şengal Özerk Yönetim Konseyi eşbaşkan yardımcısı Azad Hüseyin KirkukNow’a, “Ninova valisi ile görüşmeye katılmama kararı aldık. Çünkü Şengal ilçesinde herhangi bir güvenlik sorunu yok” diye konuştu.
2019 yılı sonunda ilçenin işlerinin yönetilmesi amacıyla yargı bileşenlerinin bir bölümü tarafından oluşturulan Şengal Özerk Yönetim Kurulu, geri dönmeksizin ilçe yönetimi ve müdürlüklerine seçildi.
Azad Hüseyin, “Yerinden edilenlerin geri dönmemesinin güvenlik boyutuyla kesinlikle hiçbir ilgisi yok. Kürdistan Demokrat Partisi, Irak hükümeti ve Şengal'deki diğer tüm güçler ve yetkililer arasında yargının yönetimi için yeni bir anlaşma yapılması daha iyi" diyerek, Özerk Yönetim Bağdat-Erbil arasında imzalanan Şengal Anlaşmasını ise reddettiklerini dile getirdi.
Bu, Irak Federal ile Kürdistan Bölgesi hükümetlerinin, şu anda Özerk Yönetim Konseyi tarafından yönetilen Şengal ilçesine yeni bir kaymakam atanmasını ve ayrıca yerel polis, istihbarat servisi ve Ulusal Güvenlik Servisi, ilçe merkezindeki güvenlik dosyasını ve Irak hükümetinin silahlı kuvvetlerinin yargının eteklerinde konuşlandırılmasını yönetiyor.
Anlaşmaya göre, PKK'ye yakın güçlerin bölgedeki karargahlarını boşaltması gerekiyor.
Şengal Özerk Yönetimi, anlaşmanın Şengal halkına herhangi bir rol vermediğini ve onların görüşleri dikkate alınmadan imzalandığını belirterek anlaşmayı tanımıyor.
Musul'un 120 km batısında yer alan ve idari olarak Ninova Valiliği'ne bağlı olan Şengal ilçesi, Irak Anayasası’nın 140. Maddesine tabii olması nedeniyle Kürdistan Bölgesel Yönetimi ile Federal Hükümet arasında tartışmalı bölgeler arasında sayılıyor.
