Bağdat hükümetinin piyasayı kontrol etmek ve fiyatları manipüle eden tüccarları hesaba katmak için aldığı önlemlere rağmen, Rusya ve Ukrayna arasındaki savaşın yansımaları sonucunda gıda ve diğer bazı günlük ihtiyaç fiyatları neredeyse iki katına çıktı.
Kirkuknow muhabirinin Kerkük piyasalarında takibine göre, yemeklik yağ, un ve bazı pirinç türleri başta olmak üzere gıda maddelerinin fiyatları yaklaşık bir haftadır yükselişte.
Bir litrelik 20 şişenin bulunduğu karton fiyatı 48 bin dinardan 80 bin dinara, 900 gram zeytin fiyatı da 46 binden 65 bin dinara çıktı.
İsminin açıklanmamasını istemeyen bir gıda tüccarı KirkukNow’a, “Fiyatları yükseltmekten sorumlu olanlar başlıca tüccarlar ve hükümetin kendisidir. Örneğin; bağlı bir fabrika tarafından üretilen bir karton Al-Dar yemeklik yağın satış fiyatı, 32 dolardan 45 dolara satılmaya başlandı” dedi.
Kerkük, 2017, Kerkük şehir merkezinde işlek bir pazar Fotoğraf: KirkukNow
Irak Federal hükümetinden yapılan açıklamada, fiyat artışının Rusya ile Ukrayna arasında iki haftadır devam eden savaşla ilgili küresel bir sorun olduğu belirtildi.
Ticaret Bakanlığı Sözcüsü Muhammed Hanun, Rusya ve Ukrayna'nın un ve yağın yüzde 30'unu ve küresel pazarlara ulaşan gıda maddelerinin bir kısmını ürettiğini, bazı ülkelerin de gıda ihracatının devam edeceği endişesiyle gıda ihracatını durdurduğunu söyledi.
Irak Haber Ajansı'na göre fiyatlarda artışa neden olan savaştır.
Muhammed Hanun, hükümetin fiyatlarda daha fazla artış olmasını önlemek için altı ay yetecek bir gıda planı sağlama sürecinde olduğuna dikkat çekti.
Edinilen bilgiye göre, bir çuval işlenmemiş un 29 bin dinardan 40 bin dinara,bir çuval işlenmiş un 39 bin dinardan 48 bin dinara, bir çuval pirinç ise 39 bin dinardan 48 bin dinara, 50 kiloluk Amerikan pirinci 39 bin dinardan 42 bin dinara yükseldi.
“Fiyatları görünce şok oldum”
Kerkük Valisi Rakan Said Cuburi hükümet daireleriyle görüşerek, piyasaları kontrol altına almaya karar verdi. Herhangi bir tüccarın gerekçesiz olarak fiyatları yükselttiği ortaya çıkarsa, kendisine fiyatları düşürmesi için süre verilecek, aksi takdirde tutanaklara göre hakkında yasal işlem yapılacak.
İsmini vermek istemeyen bir tüccar, “Son birkaç gün içinde bazı dükkan sahipleri fiyat artışıyla ilgili olarak soruşturuldu ancak 900 bin dinar kefaletle serbest bırakıldıklarını" da sözlerine ekledi.
Irak Planlama Bakanlığı'nın 2021 yılı tahminlerine göre, geniş tarım arazilerine sahip ve nüfusu bir milyonu aşan dört ilçeden oluşan Kerkük de dahil olmak üzere tüm Irak vilayetlerinde gıda fiyatları arttı.
Kerkük'ün şehir merkezinde gıda ve günlük ihtiyaç maddeleri satan küçük bir dükkân işleten Umm Wasan adlı kadın, dükkânına mal almak için Kerkük'ün büyük pazarını ziyaret ettikten sonra, "Fiyatları görünce şok oldum. Bir teneke yağı bin beş yüz dinara satın alıyordum. Ama bugün 4 bin dinara aldım” diyen, bu durumdan sadece dar gelirlilerin etkilendiğini kaydetti.
Güvenlik servisleri ve Kerkük idaresinden oluşan ortak bir komite, piyasaları yakından takip ediyor.
Kerkük Polis Komutanı Tuğgeneral Kaveh Garib, kentin pazarlarından birini teftiş ederken, "mevcut koşulları istismar etmeme ve fiyatları manipüle edilmemesi” konusunda uyarak, aksi takdirde polisin katı yasal önlemler alınacağını emretti.
Kerkük, Mart 2022, Kerkük Valiliği Polis Komutanı fiyatları takip etmek için Kerkük piyasalarını denetledi. Fotoğraf: Kerkük Polis Komutanlığı Medya
Irak Bakanlar Kurulu, Ekonomiden Sorumlu Bakanlar Kurulu tarafından onaylanan küresel fiyat endeksine göre bu sezon ve sonraki sezonlarda yerel buğday mahsulünün alım fiyatının yükseltilmesine karar verdi.
Ticaret Bakanlığı için ithalat tabanı 3 milyon ton olarak belirledi.
Irak Ticaret Bakanlığı'nın 7 Mart'ta yaptığı açıklamaya göre, karne kalemlerini güvence altına almak ve gıda güvenliğini sağlamak için ithal buğday alınacak.
Ticaret Bakanı Ala Al-Cuburi, Rusya-Ukrayna savaşının yansımalarının bir sonucu olarak fiyatlardaki artışın küresel bir sorun olduğunu vurgulayarak, gıda maddelerinin tedarikinde bir krizin varlığını inkâr ederek, “Ne oldu? Piyasalarda yükselen fiyatlar açısından, malzemeleri bir kriz yaratmak için tekelleştiren bazı zayıf fikirli tüccarlar tarafından yapay bir krizdir” diyor.
Kerkük'te gıda maddelerinin yanı sıra sebze ve meyve fiyatları, Xan-Temr pazarındaki dükkan sahiplerinin 8 Mart Salı günü protestosuna neden oldu. Xan Temr pazarının kapatma kararı alınmasının ardından fiyatlar iki katına çıktı.
