Şengal ilçe merkezi, nahiye ve köylerinde hastane ve sağlık ocaklarında sadece beş doktor bulunmakta ve bunların çoğu haftada iki gün görev yapıyor.
Irak Planlama Bakanlığı'ndan alınan istatistikler, bölgenin nüfusunun 334 binden fazla olduğunu ve bunların bir kısmının hala yerinden edilmiş olduğunu gösteriyor.
Edinilen bilgiye göre, ilçe merkezindeki Şengal Genel Hastanesi'nde ve Sinune ilçesinde iki çocuk doktoru ve bir göz doktoru olmak üzere üç doktor görev alıyor.
Şengal ilçe merkezinden 5 kilometre uzaklığındaki Solağ Köyünden Sirwan Golo,“25 Nisan 2022'de çocuğumuzun ateşi yüksek olduğu için Şengal Genel Hastanesi'ne gittik ancak bir buçuk saat bekledik ve doktor gelmeyince hastanenin dışından ilaç almak zorunda kaldık ve geri döndük”dedi.
Şengalli vatandaşlar, kalp hastalıkları, dahiliye, kırıklar ve diğerleri gibi bazı hastalıklarda uzmanlaşmış doktorları ziyaret edebilmek için 200 km uzaklıktaki Duhok vilayetindeki veya 125 km'den daha uzak olan Musul'daki devlet hastanelerine gitmek zorunda kalıyor.
Burada geçici randevuyla çalışan bir doktorun işe geç kaldığı tek bir vaka vardı.
KirkukNow Sirwan Goyi, “Bir gün hastaneye gidip orada bir doktor bulacağımı umuyorum. Aslında o hastanede doktorlar ve hemşireler var ama onlar mesai saatlerine bağlı değiller ve çoğu insan da gidemiyor. Maddi imkansızlık düşük olması nedeniyle diğer şehirlerdeki özel klinikleri veya hastaneleri ziyaret edemiyoruz ” diye konuştu.
Sağlık personeli, ekipman ve tıbbi ekipman eksikliğinin yanı sıra, Şengal sakinleri sağlık sektörü çalışanlarının çalışma saatlerine bağlılık göstermemesinden şikayetçi.
Ancak Şengal Genel Hastanesi Müdürü Dilşad Abdullah, KirkukNow’a şunlar söyledi:
“Burada geçici randevuyla çalışan bir doktorun işe geç kaldığı ve herkesin çalışma saatlerine bağlı olması dışında bazı vatandaşları kızdıran tek bir vaka vardı.”
Şengal Hastanesi ve sağlık merkezlerinin çoğu, Ağustos 2014'ten 2015'in sonlarına kadar IŞİD kontrolü sırasında yıkıldı.
Dilşad Abdullah, “Bina, hemşire, ilaç sorunumuz yok ama radyoloji, ultrason, kardiyoloji ve kırık alanlarında uzman doktorlarımız yok. Defalarca bu uzmanlıkların verilmesini istedik ama sonuç alamadık” diyor.
Dilşad, ilçede sadece ikisi geçici (yerleştirme) olmak üzere sadece üç doktorun bulunduğuna ve haftada iki gün çalıştıklarına dikkat çekti.
Şengal Genel Hastanesi 1957 yılında inşa edilmiştir ve 900'den fazla hemşire ve personele sahiptir.
İlçenin diğer bölgelerinde sağlık ocakları var. Sinune ilçesinde, biri çocuk doktoru, diğeri göz doktoru olmak üzere sadece iki doktor bulunurken, Al-Qehtaniye’de (Tel Uzeyir) bulunan sağlık ocakları, konut kompleksleri ve köylerde doktor bulunmamaktadır.
Hemşireler veya tıbbi asistanlar tarafından denetleniyor ve bu alanlarda özel klinikler vardır.
Bağımsız Şengal Gençlik Buluşması üyesi Said Şemo KirkukNow’a, “sağlık sektörünün doktor eksikliği ve bazı uzmanlıkların eksikliğinin yanı sıra bazı sağlık personelinin mesailerine bağlı olmaları da dahil olmak üzere birçok sorundan muzdarip olduğunu” belirterek, “Saat 10:00-12:00 arası mesai başlayıp saat 14:30'da mesaiyi kapatıyorlar” dedi.
Hastane müdürünün doktorlara randevulara uyması için baskı yapamayacağını, çünkü o zaman başka alanlara nakledilmek isteyeceklerini ve bunun da işleri daha da kötüleştireceğini vurguladı.
Şengalli yaklaşık 50 gencin yer aldığı bağımsız Şengal Gençlik Buluşması, vatandaşların sorunlarını takip etme ve yetkililere iletme görevini üstlenerek bu sorunları çözmeye çalışıyor.
Şemo, Şengal’in medyada güvenli olmayan bir bölge olarak gösterilmesinin olumsuz etki yarattığını söylüyor:
“Artık tüm doktorlar doktor eksikliği nedeniyle Şengal’e gelmeyi reddediyor. İnsanlar Musul'a veya Duhok'a gitmek zorunda kalıyor.”
“Bazıları her gün Musul'dan veya Duhok Valiliğinin bazı bölgelerinden geliyor”
Şengal’de sekiz askeri ve güvenlik gücü bulunuyor ve bu güçlerin bazıları arasında birden fazla kez silahlı çatışmalar ve gerginlikler yaşandı.
Adını vermek istemeyen Şengal sağlık sektöründen bir çalışan KirkukNow’, "İlçe merkezindeki Devlet Hastanesi'ne her gün en az 500 hasta geliyor. Bazı tıbbi yardımların bulunması konusunda sorun yaşamıyoruz. Cihazlar ve ilaçlar var tek sorunumuz bazı alanlarda uzmanlaşmış doktorların olmaması” sözlerini kullandı.
Kaynak bunu, bazı sağlık personelinin ilçe dışında bulunan ikamet yerlerinin uzak bölgelerine çalışmaktan, bazılarının günlük olarak Musul'dan veya Duhok vilayetinin bazı bölgelerinden gelmesine bağladı.
Musul'un 120 km batısında yer alan Şengal, idari olarak Ninova Valiliği'ne bağlıdır ve Kürdistan Bölgesel Hükümeti ile Federal Hükümet arasında tartışmalı bölgeler arasında kabul edilmektedir. Ezidilerin çoğunluğunun yaşadığı Şengal ilçesini IŞİD, 3 Ağustos 2014'te kontrolünü ele geçirerek, binlerce kişiyi katletti. İlçe 13 Kasım 2015'te kurtarıldı.