Al-Qehtaniye bölgesinin (Tel Uzeyir) sakinleri, iki bölge müdürü ve ikiden fazla yerel idarenin bulunmasına rağmen, herhangi bir idari işlemi tamamlamak için Duhok’a gidiyor.
Nahiye Müdürlerinden biri ve idaresinin tüm üyeleri birkaç yıldır Duhok vilayetinde ikamet ediyor, diğer nahiye müdürü “yetkisiz” biri olarak görevi yürütüyor.
KirkukNow’a konuşan Qehtaniye'den Faysal İzdo Alias, “İki yönetim olmasına rağmen, işlemlerimizi tamamlamak için Duhok veya Musul'a gitmemiz gerekiyor” diyor.
Şengal ilçesinin güneybatısındaki Qehtaniye’den Duhok'a araçlarla en az üç saat, Musul'a iki saatten fazla mesafe sürüyor.
“Halkımızın işlemlerini tamamlamak için üç saat yol kat etmesi gerektiği için üzgünüz”
Ağustos 2021'de Qehtaniye’ye dönen öğretim görevlisi Faysal, çoğu vatandaşın mali durumunun kötü olduğunu belirterek, “Diğer masraflar hariç, Duhok'taki işlemlerimizi tamamlamak için seyahat etmemizin en az 40 bin dinar maliyeti" olduğunu doğruladı.
Qehtaniye ilçesi, Şengal’in diğer bölgeleri gibi Kürdistan Bölgesi'ndeki Kürt partiler için biri geçici olmak üzere iki yönetime sahiptir.
Bu yönetimin Irak ve Kürdistan Bölgesi'ndeki herhangi bir hükümet veya idari organ tarafından resmi olarak tanınmıyor.
Diğer idare ise il, ilçe ve bucak meclisi seçimlerinden sonra oluşturulmuş ve Duhok vilayetinde 5 yıl süreyle görev yaptı.
Duhok'ta çalışan Qehtaniye Nahiyesi Müdürü Hadır Hudeda Reşo, “Halkımızın işlemlerini tamamlamak için üç saat yol çekmek zorunda kaldıkları için üzgünüz. Şengal Anlaşması hükümlerinin uygulanması bu sorunu çözecektir. Ancak bölge ülkeleri Şengal’in işlerine müdahale ediyor, bu yüzden sorunlar çözülmeden kalıyor” diye konuştu.
Şengal, 2020, Yerinden edilmiş bir aile, altı yıllık yerinden edilmenin ardından Al-Qehtaniye geldi. Fotoğraf: KirkukNow
Şengal’de yeni bir yönetimin kurulması, federal hükümet ile Kürdistan Bölgesel Hükümeti arasında Ekim 2020'de yargıda idari, güvenlik ve hizmet dosyasının yeniden düzenlenmesine ilişkin anlaşmanın önemli bir bölümünü oluşturuyor, ancak anlaşmanın hiçbir henüz uygulandı.
İlçe merkezinde çalışan Qehtaniye Nahiye Müdürü Hudeda Hasan KirkukNow, “Bir bölge müdürü ve halkın temsilcisi olarak herhangi bir yetkim yok. 20 yıldır devlet memuruyum ve idari rütbem temelde müdür yardımcısı ama şimdiki görevlerim uluslararası heyetler ve kuruluşların temsilcilerini almakla sınırlı” dedi.
Hudeda Hasan, 2019 yılında ilçe müdürü olarak seçilen Celal Halaf'ın istifasının ardından 2020 yılının sonlarında göreve başladı.
Nahiye müdürlüğünü acente olarak üstlenen kişinin yetkileri yoktur ve müdür olarak Duhok'tadır.
Hudeda Hasan, “Vatandaşların işlemlerini yapabilmem için Şengal ve Ninova idaresi bana yetki vermeli, ancak bu olmadı, bu yüzden vatandaşlar işlemleri için Duhok veya Musul'a gitmeli” dedi.
Nahiye yöneticilerinin varlığına ek olarak, 2015 yılında Kürdistan İşçi Partisi'ne (PKK) yakın partilerin Şengal’i yönetmek üzere oluşturdukları Şengal Özerk Yönetim Konseyi'nin nahiyede yetkileri bulunuyor.
Qehtaniye sakini, “Bir ajans olarak nahiye müdürünün görevlerini üstlenen kişinin yetkileri yoktur ve nahiye müdürü Duhok'ta…Vatandaşlar için büyük sorun. İşlem için Duhok veya Musul'a gitmemiz mantıksız” dedi.
Qehtaniye bölgesi, IŞİD savaşının bıraktığı yıkımın etkilerini hala yaşıyor ve çoğu devlet dairesi olmak üzere birçok kurum yeniden açılmadı. Bu nedenle yerinden edilenlerin dönüşü, 2015'ten beri kent restore edilmiş olmasına rağmen Temmuz 2019'a ertelendi.
Qehtaniye bölgesi Duhok'ta bulunan Müdürü Hadr Hudeda Reşo, “Şu anda ilçe binasında çalışan kişi çalışanlarımızdan biri ve onu orada bulunması için görevlendirdik” ifadelerini kullandı.
Şengal, 2021, Qehtaniye nahiyesi Cidali Kontrol Noktası. Fotoğraf: Kirkuk Now
Mustafa Kazimi başkanlığındaki federal hükümet, geçtiğimiz günlerde Şengal’den bir heyet ile yaptığı görüşmede, Şengal Anlaşması'nın şartlarını uygulayarak ilçe için yeni bir yönetim kurma sözü verdi.
Şengal’in vekalet Kaymakamı Fehd Hemed - 2017'den beri sorumlu ve ilçe merkezinde çalışıyor-, “Ninova Valiliği yönetimi yeni bir müdür atayarak Qehtaniye sorununu çözmeli” diyor.
Ninova'nın batısındaki Qehtaniye bölgesi, Irak federal hükümeti ile Kürdistan Bölgesel Yönetimi arasında IŞİD tarafından saldırıya uğrayan diğer Ezidi bölgeleri gibi tartışmalı bölgelerden biridir.
