Zeynep Muhammed (39), yerinden edilmede onlarca zorluğun üstesinden gelmeyi başaran azimli bir kadın örneğidir. Kocasından ayrılmasından sonra zorlu yaşam şarlarıyla boğuşmaya başladı. Acıların ortasında Zeynep büyük hayallerine sarılır ve en önemli hayali tüm zorluklara rağmen çocuklarının eğitimine devam etmesidir.
2014 yılının ortalarında, IŞİD mensupları Diyala’ya vardıklarında, Sünni mezhebinden olan Zeynep ve kocası üç çocuğuyla birlikte Bakuba şehrinden yerlerinden edildi.
Diyala’ya bağlı Kifri ilçesinde oradan da Germiyan’ın Süleymaniye kentine göç ederek, yaşamlarını sürdürmeye çalıştı.
Zeynep'in ailesi bir süre Kifri kasabasına yerleşti, ancak orada hayat onlar için zordu. Evin kirası ve iş imkanlarının olmaması onları tartışmalı bölgelerden biri olan Kifri ilçesinin Serqala bucağına gitmeye yöneltti. Bu bölge, Irak Anayasasına göre Irak federal hükümeti ile Kürdistan Bölgesi Hükümeti arasındaki tartışmalı bölgeler arasında yer alıyor.
Burada Zeynep, bir tarım da çalışırken, kocası da inşaat işçisi olarak çalıştı.
“Kocam beni terk edince kendimi çocuklarımı yetiştirmeye adadım”
Bir süre sonra, 2016 yılının ortalarında, kocası onu terk ettikten sonra üç çocuğuna bakma sorumluluğunu omuzlarına bırakarak Zeynep, başka bir çile yaşadı.
Zeynep, “Bir gün kocam işe gitti ama dönmedi, bir süre sonra başka bir kadınla evlendiğini ve onunla birlikte yaşadığını öğrendim” diye konuştu.
Zeynep'in kocası hakkında başka bilgisi yok ve ekliyor; “Geri dönmeyecek, aramızdan ayrıldığı o sabahtan beri onu görmedim, üç çocuğuma bakmama bile yardım etmiyor” diyor.
Zeynep'in biri erkek üç çocuğu var. Biri dokuz, biri altı ve bir çocuğu da 11 yaşındadır.
Zeynep, “Kocam beni terk ettiğinde kendimi çocuklarımı yetiştirmeye adadım, Sergela'nın köylerinden birinde tarım alanında yevmiye ile çalışmaya başladım ve şu ana kadar hala çalışıyorum ve aynı zamanda hayvan besliyorum” dedi.
Zeynep'in eşinden ayrıldıktan sonra ilk düşündüğü şey çocukların geleceğini korumak ve eğitimlerine devam etmelerini sağlamaktı.
Bunu başarmak için çocuklarını başka bir köyde bulunan okula göndermek zorunda kaldı ve bu da okul malzemelerine ek olarak ayda 50 bin ila 60 dinar arasında değişen ulaşım ücreti ödemesini gerektiriyordu.
Zeynep bu miktarı ödeyemediği için birkaç ay sonra çocuklarını okuldan aldı.
“Zeynep vazgeçmeyi reddediyor”
Zeynep, her gün saat 07.00’den saat 12:30'a kadar çalışıp, bir saat dinlendikten sonra saat 17.00’e kadar çalışıyor.
Günlük yevmiyeyle serada sebze yetiştirip, bakımını yapan Zeynep, sözlerine şunları ekledi:
“Her gün çocuklarım okumasa geleceklerinin kaybolacağını düşünürdüm. Ne yapacağımı bilemedim. Bir gün teyzelerimden birinden yardım istemeyi düşündüm. Bağdat'ta yaşıyor. Okula gidebilmeleri için iki çocuğunu da yanına almasını istedim ve en küçük kızımı da yanımda tuttum. O da kabul etti. Ben de onlara günlük masraflarını karşılayacağımı söyledim. Tek istediğim bu. Şu anda onun evinde kalıyorlar.”
Zeynep, geçen yıl ilkokul ikinci sınıfta olan iki çocuğunu da teyzesiyle birlikte Bağdat'a gönderdi.
Kifri, Mart 2021, Zeynep Muhammed, yargıya ait bir köyde tarım alanında çalışırken Fotoğraf: Leyla Ahmed
"Onları iki veya üç ayda bir görüyorum. Facebook üzerinden her gün birbirimizle konuşuyoruz" diyen Zeynep, “Benim için önemli olan geleceklerinin kaybolmaması”diyor.
Zeynep, günlük aldığı maaşın bir kısmını Bağdat'taki çocuklarının masraflarına, diğer kısmını ise günlük ihtiyaçlarını karşılamak için ayırdığını söylüyor.
Zeynep, kocalarını savaş, yerinden edilme veya başka nedenlerle kaybetmiş, ancak bu onların çocuklarına bakmak için tüm imkanlarını seferber etmekten alıkoymayan, yerinden edilmiş onlarca kadına bir örnektir.
Zeynep, “İki çocuğum okula gittiği için mutluyum ama şimdi beni endişelendiren gelecek yıl okula gitmek zorunda olan en küçük kızımın akıbeti. Bundan sonra bunu düşünüyorum. Benimle aynı kaderi yaşamalarını istemiyorum. Ben de bir yıl okudum ve sonra beni okuldan aldılar. Bu artık benim hayatım" diyor.
