Ninova’ya bağlı Telafer ilçesinden bir grup, ilçenin IŞİD'in ele geçirilmesinin sekizinci yıl dönümünde, Irak hükümeti ve uluslararası örgütlerden aralarında kadın ve çocukların bulunduğu kayıp Türkmenlerin bulunması çağrısında bulundu.
Çağrı, 16 Haziran'da IŞİD'in ilçeye düzenlediği saldırının sekizinci yıldönümü münasebetiyle Telafer'de bir çadırda düzenlenen “Sessizlik Anı Anmasından” geldi.
IŞİD, 16 Haziran 2014'te Telafer’e saldırdı.Güvenlik güçleriyle birlikte yerel aşiretler 10 gün boyunca acımasız saldırı karşısında ayakta kalmayı başardı, ancak orduyla bağlantıları kesildi.
Aynı zamanda IŞİD, Kerkük, Salahaddin, Diyala ve Anbar da dahil olmak üzere diğer birçok ilde ilerlemişti.
Anma töreninin organizatörlerinden Şeyh Faysal Mahmud, KirkukNow'a verdiği demeçte, “Fikir, hükümet kurumlarından ve uluslararası kuruluşlardan yüzlerce kayıp Türkmen'in akıbetini ortaya çıkarmak için ciddi adımlar atmasını istemektir” dedi.
Anma, yüzlerce kayıp Türkmen'in akıbetini ortaya çıkarmak için devlet kurumlarını ve uluslararası kuruluşları ciddi adımlar atmaya çağırıyor.
Telafer'deki yerel aktivistler ve sivil toplum örgütlerine göre, IŞİD yönetimi sırasında yüzlerce kadın ve çocuk da dahil olmak üzere kaçırılan bin 300 kişiden 23'ü kadın ve 25'i erkek olmak üzere sadece 48 kişi bulundu.
Hayatta kalan 23 kadın, "örgüt savaşçıları tarafından tecavüze uğradıklarını ve kürtaja zorlandıklarını itiraf ettiler.”
Şubat 2021'de Türkmen Cephesi Topluluk Başkanı İstebrak Yazaroğlu, IŞİD savaşçıları tarafından bin 300 Türkmen'in kaçırıldığını, 470'inin kadın, 700'ünün erkek ve 130'unun çocuk olduğunu açıkladı.
Ninova, 16 Haziran 2022: Telafer ilçe sakinleri, IŞİD savaşçılarının saldırısının ardından ilçenin düşüşünün sekizinci yıldönümünde bir araya geldi. Fotoğraf: KirkukNow
Irak Planlama Bakanlığı'nın 2019 yılı nüfusuna göre, 524 binden fazla olan Telafer ilçesi halkı, IŞİD savaşçılarının farklı dini ve etnik topluluklara karşı işledikleri suçlardan ciddi şekilde zarar gördü.
Musul'un 69 km kuzeybatısında Ninova vilayetinde yer alan Telaferin merkezinin, tamamı Türkmen olan yaklaşık 220 bin nüfusa sahipken, ilçe ve köylerde Araplar ve Kürtler yaşıyor.
Telafer Belediye Başkanı Qasim Muhammed Şeri, “Telafer'in düşüşü, bazı siyasi partilerin yanı sıra terörist güçler ve aşırılık yanlısı ideoloji tarafından yönetilen kirli bir komploydu ve insanlığa karşı en kötü suçlarla sonuçlandı. Masum insanlar öldürüldü, kadınlar köleleştirildi, tecavüze uğradı, hatta çocuklar, ibadethaneler, anıtlar hedef alındı” dedi.
İlçe sakinlerinin çoğu yerinden edildi ve kalanlar IŞİD'liler tarafından saldırıya uğradı ve kaçırıldı.
Bölge, Ağustos 2017'de Irak hükümeti tarafından kontrol edildi. Çoğunluğu Şii Türkmenlerden oluşan halkının yaklaşık yüzde 60'ı evlerine döndü, geri kalanı ise Irak'ın güney ve orta illerinde, özellikle Necef, Kerbela ve Babil'de ikamet ediyor.
Göç edenlerin bir bölümü Irak Kürdistan Bölgesi'ne ek olarak Kerkük’e bir kısmı da Türkiye ve yurt dışına göç etti.
Telaferli bir din adamı olan Şeyh Haşim Antar, “El Kaide'nin 2005'ten 2014'e kadar Telafer'i devirme çabalarına rağmen, o sırada hükümetin zayıf rolüne rağmen aşiret birliği nedeniyle bölgeyi hedef alamadı” dedi.
“Telafer'in içinden ve dışından komplo olmasaydı, IŞİD Telafer'i ele geçiremezdi”
İş birliği yapmakla suçladığı herhangi bir kişi ve taraf hakkında daha fazla ayrıntı vermeyen Şeyh Haşim, "Telafer'in içinde ve dışında bazılarının komplosu olmasaydı IŞİD, Telafer'in kontrolünü yeniden ele geçiremezdi" dedi.
Birleşmiş Milletler, ilk olarak 3 Ağustos 2016'da Genel Sekreterin Kadınlara Yönelik Cinsel Şiddet Özel Temsilcisi Zeynep Banikura, “Kaçırılan Şii Türkmenler, IŞİD savaşçılarının elinde cinsel şiddete maruz kaldı” dedi.
17 Ağustos 2019'da Türkmen toplumu, IŞİD tarafından kaçırıldıklarını ve cinsel saldırıya uğradıklarını ilk kez basına itiraf etti.
Irak Türkmen Cephesi ITC'nin eski lideri Erşad Salihi düzenlediği basın toplantısında, "Türkmen kadın ve çocuklar da Telafer ve Beşir ilçelerinde IŞİD suçlarının mağduruydu, ancak aşiret kültürümüz bu suçları konuşmamıza izin vermedi” demişti.
16 Haziran'da ilçenin ele geçirilmesinin sekizinci yıl dönümü anma töreni, kaçırılanların akıbetinin diri veya ölü olarak araştırılmasını talep etmeyi amaçlıyordu.
Telafer'e ve IŞİD'in saldırısına uğrayan ve yıkımla karşı karşıya kalan bölgelere ciddi dikkat gösterilmesi çağrısında bulundular.
Telafer'deki yerel yetkililer, uluslararası partilerle işbirliği içinde, ilçenin kuzeyindeki "Alo Antar" toplu mezarından çıkarmaya hazırlanıyor.
Birleşmiş Milletler Ofisi tarafından hazırlanan bir rapora göre, IŞİD'in 2014-2017 yılları arasında kurbanlarını gömdüğü Anbar, Salahaddin ve Kerkük illerinde Irak'ın dört bir yanındaki 95 toplu mezar arasında yer alıyor.
Türkmenler, Araplardan ve Kürtlerden sonra Irak'taki en büyük üçüncü etnik grup olarak kabul ediliyor. Çoğunluğu Telafer'den Musul, Erbil, Altun Kopri, Kerkük, Tuzhurmatu, Kifri ve Hanekin'e kadar uzanan kuzey kasaba ve köylerinde yaşıyorlar. Türkmenler ayrıca, yarı Sünni ve yarı Şii’dir.
