“Şehre taşınmayı ve çiftçiliği bırakmayı düşünüyorum. Çünkü artık ailelerimizi geçindirmek için bir gelir kaynağı olarak ona güvenemeyeceğiz” diyen, Salim Kasım devletin bereketli topraklara sırtını döndüklerinden dolayı üzgün olduğunu söylüyor.
Çiftçinin protestoları ve endişeleri, sel ve kuraklık nedeniyle başta buğday ve arpa olmak üzere tarımsal üretimin azalması tehdidine denk geliyor.
KirkukNow’a konuşan Kasım, “Telafer çevresindeki birçok çiftçi ve köy sakinleri şehirlere göç etti. Hükümet çiftçileri desteklemek için acele etmez ve kuraklıkla mücadele için gerekli malzemeleri sağlamazsa köyler çölleşecek ve hayat yok olacak” dedi.
Musul'un 69 km kuzeybatısındaki Telafer ilçesi, Haziran 2014'te yaklaşık 225 bin kişiyi yerinden ederek IŞİD’in kontrolüne geçti.
IŞİD savaşının yol açtığı hasar, toz, yangınlar ve hükümet planlama eksikliği nedeniyle çiftçiler başka işlere yönelmek zorunda kaldı.
İlçedeki bir diğer çiftçi Weed Ebd, çiftçilik yapılmadığına inandığı sulamaya, baraj inşaatına ve sürekli desteğe ihtiyaçları olduğunu söyledi.
KirkukNow'a konuşan Weed Ebd, “IŞİD savaşının verdiği zarar, tarım alanlarındaki savaş kalıntıları, toz, yangınlar ve kuraklık nedeniyle çiftçilerin başka işlere yöneldiğini, hükümetin bu sorunları çözme ve tarım sektörünü canlandırma planının olmadığını” belirterek, “Bunun tarım, hayvancılık ve bir bütün olarak ülke ekonomisi üzerinde olumsuz bir etkisi olacaktır” diyor.
Irak’ta son aylarda yaşanan toz dalgası çiftçilerin mahsullerinin tamamını veya çoğunu yok etmekten endişe duymasına neden oldu.
Ziraat Mühendisi Ali Muhammed Salih, KirkukNow’a verdiği demeçte, Kuraklık, yağış eksikliği ve tarım ürünleri, özellikle buğday ve arpa için gelişmiş sulama sistemlerinin eksikliğinin petrolden daha az önemli olmayan devasa bir ekonomik kaynağın Telafer'deki tarımsal üretimdeki düşüşte büyük etkisi olduğunu söyledi.
Ninova, Haziran 2022, Telafer ilçesinde sulu buğday üretimi Fotoğraf: Telafer Silo Basın Ofisi
Irak Ticaret Bakanlığı'na göre, ülkenin en büyük buğday üreticisi eyaleti olan Ninova'da, mayıs ayının sonundan bu yana çiftçilerden ton başına 850 bin dinardan buğday almak için yedi silo açıldı.
KirkukNow'a konuşan ve isminin açıklanmasını istemeyen Silodan Sorumlu bir kaynak, “Elbette Telafer ve köylerinde tarımsal üretim seviyesi, özellikle son iki sezonda buğday ve arpa üretiminde önemli ölçüde azaldı” dedi.
Kaynağa göre, yağmur suyuna bağlı arazilerin hasat edilmediği ve sadece sulamaya dayalı arazilerin, "yağış eksikliği ve gelişmiş sulama sistemlerinin sağlanmasındaki ihmal, üretimdeki düşüşün iki ana nedenidir.
Kaynak, bu yılki üretim hızının önceki yıllarla kıyaslanabilir olmadığını söyledi ve büyük tarım projelerine su sağlayan Cezire sulama projesinin tamamlanmasındaki gecikmeler konusunda uyardı.
“Altmış yılını harcadığın bir çiftlikten ayrılmak kolay değil”
Irak'ın diğer bazı bölgelerinde buğday ve arpa üretimi önceki yıllara göre düşüş gösterdi.
Ninova Tarım Müdürü Rabi Yusif Elias, şubatta KirkukNow'a yaptığı açıklamada, Irak'ın buğday ve arpa üretiminin yüzde 60'ının bu eyalette üretildiği için Tarım Bakanlığı'nın Ninova'ya özel önem verdiğini söyledi.
Planlama Bakanlığı istatistik ajansına göre, 2021'de buğday üretimi 2020'de 6 milyon 238 tondan yüzde 32 düşerek 4 milyon 234 ton oldu.
Telafer’de çiftçilik yapan Salim Kasım, “60 yılını harcadığın bir çiftlikten ayrılmak kolay değil. Toprak ana gibidir ve ondan ayrılmak ölüm gibidir, ama onun kollarında kalmak ölümle güreşmek gibidir”diyerek, yaşananlardan üzüntü duyduğunu söylüyor.
