Şengalliler ve ilçedeki yerel yetkililer, ilgili güvenlik izinleri ve iç göçmenlerin geri dönüşü için alınan kararın kaldırılmasını talep ediyor.
KirkukNow takibine göre, geçtiğimiz haftalarda bazı Ezidi ailelerin Şengal'deki Heyi Tubal kontrol noktasındaki evlerine dönmeleri güvenlik izinlerinin olmaması gerekçesiyle engellendi.
Kontrol noktası, batı Ninowa'daki Şengal ilçesinin Rabia ve Sinune nahiyesi arasında bulunuyor.
“Geri dönmek isteyen herhangi bir göçmen aile, belediye başkanından ve göçmenlik bürosundan, posta yoluyla Batı Ninowa Operasyon Komutanlığı'na gönderilmek üzere, uzun bir süreçte doğrulanacakları ve tüm güvenlik kontrol noktalarına elektronik bir veri tabanında onaylanacakları bir mektup getirmelidir” dedi.
“Güvenlik izni almak için 10 ila 30 gün bekleyenler var”
Batı Ninowa'daki operasyonlarda Şengal’dekilerin IŞİD'le bağlantıları olup olmadığının belirlenmesi için güvenlik denetimi yapılıyor.
KirkukNow'a konuşan Çoki, “Size hiçbir Ezidi'nin IŞİD'e katılmadığını, dolayısıyla bu prosedürlerin gerekli olmadığını kesin bir şekilde söyleyebilirim” dedi.
Çoki, “Geri dönmek isteyen ve ordudan güvenlik izni için 10 günden bir aya kadar bekleyenler var. Ayrıca kontrol noktalarında diğer işlemler tamamlanana kadar bazıları 10 saate kadar güneşte kalıyor” diye konuştu.
Ninowa’da tartışmalı bölgeler arasında yer alan Musul'un 120 km batısındaki Şengal, 3 Ağustos 2014'te IŞİD tarafından ele geçirilmiş, binlerce insan öldürülmüş, kaçırılmış ve yüz binlerce kişi yerinden edilmiştir.
Şengal'de, bir kısmı Batı Ninewa Operasyon Komutanlığı'nın bir parçası olan sekizden fazla farklı silahlı kuvvet var ve ana kuvvet ise Irak ordusudur.
Ezidilerin çoğunlukta olduğu Şengal bölgesinde, 3 bin kilometrekarelik, Bağdat federal ve Erbil bölgesel hükümetleri kendi kurallarını oluşturmak için rekabet ediyor: üç yerel yönetim bölgeyi yönetmek istiyor ve sekiz farklı silahlı grup konuşlu bulunuyor.
Heşdi Şabi, Şengal Direniş Birlikleri (YBŞ) ve PKK yanlısı Ezidhan Asayiş, federal ve yerel Polis, Irak ordusu ve Peşmerge güçleri.
Duhok, 2019: Nüfusun çoğunluğunun Ezidi olduğu Kebertu göçmen kampı. Fotoğraf: Ammar Aziz
Irak ordusu Şengal'deki 20. Tugay Sözcüsü Saad Qasim ise, KirkukNow'a şunları söyledi:
“Her ailenin geri dönmek için güvenlik iznine ihtiyacı var. Kontrol noktalarında vatandaşların işlerini kolaylaştırdık. Amacımız göçmenlerin geri dönmesidir.”
Kürdistan Bölgesi'nde bulunan 26 kampta yüzde 30'u Ezidi olan 600 binden fazla yerinden edilmiş kişi var.
Şengal'deki Siba Şeyh Hıdır cemaatine göçten dönen Hamid Mişo, karmaşık önlemler nedeniyle kontrol noktalarında geri dönüşün önünde engeller olduğunu söyledi.
Şengal ilçesine bağlı Siba Şeyh Hıdır yerleşkesi IŞİD’den önce 8 binden fazla aile vardı, ancak şimdiye kadar yaklaşık 100 aile geri döndü.
Çok sayıda kişi tedbirlerin kaldırılmasını istiyor
KirkukNow, güvenlik nedeniyle geri dönmeleri engellenen ailelerle görüşmek istedi ancak bu aileler görüşmek istemedi.
Sinune Nahiye Müdürü Hudeda Elias, “Güvenlik izinlerine gerek yok. Bu sadece sorun yaratıyor ve göçmenlerin evlerine dönmesini ve geri dönüşünü ertelemek isteyenlerin işlerini kolaylaştırıyor” dedi.
Özyönetim Konseyi, 1980'lerden bu yana Türkiye'ye karşı savaşan ve Kürdistan Bölgesi toprakları elinde tutan Kürdistan İşçi Partisi'ne (PKK) yakın görülen Şengal'deki bazı Ezidi, Arap ve diğer topluluklar tarafından birkaç yıl önce kurulmuştu.
Bir polis kaynağı KirkukNow'a verdiği demeçte, “Yerinden edilmiş herhangi bir ailenin geri dönmek için batı Ninowa'daki operasyon komutanının iznine ihtiyacı var. Bu güvenlik teşkilatlarının talimatıdır ve birçok kişi talep etmesine rağmen yer yok” dedi.
