Irak hükümetinin, Ninowa vilayetinin Şengal ilçesi ve nahiyelerinde konut kompleksindeki arazileri ve yerleşim birimlerini kaydetme kararı, Ezidi toplumunu mutlu etti.
Kararla, yerinden edilmiş Ezidileri kampları boşaltmaya ve evlerine dönmeye teşvik etmesi bekleniyor.
Bu girişim, yeni Irak hükümetinin çalışma programındaki noktalardan biridir.
Geçen hafta, Irak hükümeti, henüz açıklanmayan birkaç prosedüre göre, 1975'ten sonra Şengal ilçesi sınırları içinde inşa edilen arazileri ve konutları kaydetme kararı aldı.
Ekim 2021'de yerinden edilmeden evine dönen Kahtaniye bölgesinden Ezidi vatandaş
"Karardan çok memnun kaldık. Uygulamanın hızlandırılmasını istiyoruz”
İbrahim Hıdır, “Kararı duyduk. Hükümetin kayıt dışı evlerin tescili karşılığında küçük bir avans vereceğini umuyoruz” dedi.
Hıdır, “Karardan çok memnun kaldık. Uygulamanın hızlandırılmasını istiyoruz” sözlerini kullandı.
Vatandaşların, arazilerin tescilinden sonra fiyatlarının yükselmesi ve en önemlisi gayrimenkul avanslarından yararlanabilmeleri beklenmektedir.
2007 yılında İbrahim, Kahtaniye’de (Tel Uzeir) çamurdan ev satın aldı ve daha sonra kendi imkanıyla çimento ile yeniden inşa etti, ancak yıllardır evin tapusunu almayı bekliyordu.
Kahtaniye'de tapusu olmayan yaklaşık 15 bin ev bulunurken, resmi olarak kayıtlı evlerin sayısı bini geçmemektedir. Bu evler 2 bin yılında Baas Partisi (1970'ler-2000'ler) döneminde yıkıldı ve yeniden ele geçirildi.
Aslen Şengalli olan Irak Parlamentosunda Kürdistan Demokrat Partisi (KDP) Temsilcisi Mecid Şengali, arazi ve konut kayıt altına alma çabalarının 10 yıldan fazla bir süredir devam ettiğini, ancak kararın yayınlanması ve uygulanmasının önünde engeller olduğunu belirtti.
Şengali, “Son zamanlarda, bir Birleşmiş Milletler örgütü konuyla ilgili sahada titizlikle çalıştı ve bu konuda hiçbir adım atmayan eski Irak Başbakanı Mustafa Kazimi'ye bir rapor yönlendirdi”sözlerini kullandı.
Mecid Şengali, “Karar şimdi yayınlandı ve mülkiyet için özel bir komite Yeni Yıl'dan sonra görevlerine başlayacak ve kararın kapsadığı alanları ziyaret edecek” sözlerini kullandı.
Ninowa vilayetinde tartışmalı bir bölge olan Musul'un 120 km batısındaki Şengal, 3 Ağustos 2014'te binlerce insanın öldürüldüğü, kaçırıldığı ve yüz binlerce kişinin yerinden edildiği IŞİD tarafından ele geçirildi.
Mecid Şengali'ye göre, karar 13 alt bölge ve konut kompleksi içeriyor ve “karardan yaklaşık 40 bin ila 50 bin ailenin yararlanacağını” vurguladı.
“Yerinden edilenleri evlerine dönmeye teşvik etmek için karar alındı”
“Şengal'in kuruluşundan bu yana, Ezidiler buraya yerleşti ve içindeki araziye ve konutlara sahip olma hakkına sahipler” diyen Şengali, Irak hükümetinin bu adımının arkasındaki hedeflerle ilgili, “Kararın en önemli hedeflerinden biri, yerinden edilenleri evlerine dönmeye teşvik etmektir” dedi.
Irak Kürdistan Bölgesi’nde 600 binden fazla iç göçmen bulunmaktadır, bunlardan bazıları 26 kampa yerleştirilmiş durumda. Kürdistan Bölgesi İçişleri Bakanlığı Kriz Müdahale Departmanı tarafından açıklanan istatistiklere göre, Ezidiler, çoğu Şengal'den gelen toplam göçmen sayısının yüzde 30'unu oluşturmaktadır.
KirkukNow, karardan duydukları mutluluğu dile getiren bir grup yerinden edilmiş Ezidi ile konuştu, ancak topraklarının ve evlerinin resmi tesciline ek olarak kendilerine güvenlik ve hizmet garantileri verilmesini bekliyor.
Irak hükümetinin kararında yer alan Sinune Nahiye Müdürü Hudeda Çuki, “Takibimize göre, Ezidilerin yüzde 90'ı karardan yararlanacak” dedi.
Çuki'ye göre, Sinune bölgesinin kuruluş tarihi, 1910'a, yani Irak devletinin kurulmasından öncesine dayanıyor, ancak peş peşe gelen hükümetler “araziyi ve konutları kaydetmek için çaba göstermedi” diyor.
Çuki, “Örneğin, 100 yıldan daha eski bir evde yaşıyorum, ancak Sinune ve Kahtaniya'nın merkezindeki evlerin çoğu gibi henüz tescil edilmedi” diyerek, federal hükümetin kararından 100 bin kişinin faydalanması bekleniyor.
Hudeda Çuki, “Kararın resmi ayrıntılarını henüz almadık, ancak karar Bakanlar Kurulu tarafından yayınlandı ve Ninova Valiliği yönetiminden Şengal'i ziyaret edecek bir komite oluşturulması planlanıyor.
Ezidiler on yıllardır evlerine sahip olmak istiyorlar. Kararın verilmesinin arkasında bir Birleşmiş Milletler örgütü vardı” sözlerini kullandı.
Karar, yeni Irak Başbakanı Muhammed Şii Sudani'nin, kabinesinin bakanlık müfredatına göre, 9 Kasım 2022'de, Ninowa Valiliği de dahil olmak üzere IŞİD’den kurtarılan bölgelerdeki güvenlik kontrolü prosedürlerini iptal etme kararının ardından geldi.
Ezidilik, eski bir Orta Doğu tek tanrılı etnik dinidir ve dünyayı yaratan ve onu Melekler olarak bilinen yedi Kutsal Varlığın bakımına emanet eden tek bir Tanrı'ya olan inanca dayanır. Bu melekler arasında göze çarpan, dünya üzerinde otoriteye sahip olan Melek Tawus'tur (Kral Tavus Kuşu).
Ezidilerin çoğu, iki ana Kürt lehçesinden biri olan Kurmanci'yi konuşur, ancak çoğu Ezidi, Ezidiliği etnik bir kimlik değil dini bir kimlik olarak kabul görüyor.