35. Madde Kerkük’e ne getiriyor?

Araplar ve Türkmenler destekliyor, Kürtler reddediyor!

Kerkük, 10 Ekim 2021, Irak Parlamentosu erken seçimi. Fotoğraf: Kirkuk Now

KirkukNow

Araplar ve Türkmenler, “Seçim Yasasının İl Meclis Yasa Taslağının 35. Maddesinin” değiştirilmesine karşı çıkarken, Kürt temsilciler bu maddeyi kaldırmayı başardıklarını söylüyor.

Irak Parlamentosu, 20 Mart’ta gerçekleştirdiği il meclisi seçim yasasında yapılacak değişikliklere ilişkin oylama süreci kapsamında, il meclisi seçimlerinin tarihini 6 Kasım 2023 olarak belirledi.

Araplar ve Türkmenler, Kerkük vilayetinin il genel meclisi seçimleri için özel statü verilmesinden yana ve yeni değişiklikte 35. Maddesinin değişmemelerini talep etti.

Kerkük Arap Konseyi ve Birleşik Türkmen Cephesi tarafından yapılan ortak açıklamada, "Yeni değişiklik Kerkük vilayetinde seçmen kaydının denetlenmesine ilişkin 35. Maddeyi içermiyorsa, il seçim yasasının çıkarılmasını tamamen reddediyoruz” denildi. 

300 bin artış görüldü, eyaletin seçmen kütüğünde demografik değişikliğe yol açtı

Kerkük'te 2005 yılından bu yana, Irak Ticaret Bakanlığı kayıtlarına diğer illerden yaklaşık 300 bin vatandaşın eklendiğinin ispat edilmesinin ardından, tek taraflı siyasi irade dayatılarak demografik değiştirme politikası nedeniyle seçim yapılmadı.

Bağımsız Yüksek Seçim Komisyonu, seçmen kaydı için Ticaret Bakanlığı kayıtlarına güveniyor.

Video: İki Arap Konseyi ve Birleşik Türkmen Cephesi listesinin ortak basın toplantısı. Video: KirkukNow  

 

Söz konusu taraflar, 300 bin kişilik artışın kanıtlarını açıklamadan, bu artışın eyaletteki seçmen kaydında bir ulusun çıkarına demografik değişikliklere neden olduğu görüşünde.

Hem Arap hem de Türkmen toplulukları, Irak Parlamentosundaki gruplara ve güçlere, değişiklik sırasında eyalet meclisi seçim yasasının 35. Maddesini sürdürme çağrısında bulundu. 

35.Madde nedir? 

Irak Parlamentosunun mevcut seçim yasasında yer alan 35. Madde’de düzenlenme yapılması için parlamentoya önerildi. Madde, 2018 tarihli 12 sayılı Irak İl Meclisi Seçim Kanununda yer alan bir maddedir.

2018 tarihli ve 12 sayılı Kanunun 35. maddesi çerçevesinde Kerkük'teki seçimlere ayrılan ve çeşitli şart ve usulleri belirleyen kısmı, 8 maddeden oluşmaktadır.

Seçim Komisyonu'nun seçmen kütüğünü doğrulamak için ilgili bakanlıklar ile koordineli çalışmasına ilişkin bir hükümdür. Aynı maddenin bir başka fıkrasında da eyalet meclisinin seçimlerden sonra Kerkük'teki üst düzey kadroların dağılımına ilişkin bir usul oluşturacağı, federal kadrolar hariç, bu kadroların yasal gereklilikleri yerine getirmeleri halinde vilayet oğulları için olacağı belirtiliyor.

35’inci Maddenin bir diğer hükmü de seçim sonuçlarının Kerkük'ün geleceğine ilişkin herhangi bir idari ve hukuki değişikliğe yol açmayacağını belirtiyor.

Madde ayrıca komisyonun Kerkük vilayetinin seçmen kütüğünü yemek formu ile nüfus cüzdanı arasında denetlemek ve karşılaştırmakla yükümlü olduğunu belirtmektedir. Ancak hüküm, karşılaştırmanın iki buçuk yıl önce 31 Aralık 2020 tarihine kadar yapılması gerektiğini de belirtiyor ancak bu yapılmadı.

dangdan-7

Kerkük, 10 Ekim 2021, Irak Parlamento seçimleri için iki vatandaş Kerkük'teki bir merkezi sandıkta oy kullanıyor Fotoğraf: Karwan Salihi 

Aynı maddenin bir başka fıkrasında ise Seçim Komisyonu, itiraz edilen sandıklarda oyların ayrıştırılması ve elle sayımına ilişkin yürürlükteki esaslara göre gerekli tedbirleri almakla yükümlüdür.

Irak Parlamentosunda Kerkük vilayetindeki partiler ve toplulukların temsilcileri arasında yapılan onlarca görüşmeden sonra 35. Madde onaylandı.

Ancak Kürt partilerinden Newey Nwe Irak Parlamentosu üyesi ve Kerkük eyaleti temsilcisi Ümid Muhammed, 20 Mart Pazartesi günü değişiklik sırasında, “Bölüm kaldırılıncaya kadar oturumu erteledik” dedi.

Değişikliğin tamamı henüz onaylanmadığı için maddenin nasıl kaldırıldığı konusunda herhangi bir açıklama yapılmadı. 

6 Kasım'da Kerkük'te il genel meclisi seçimleri hiçbir engel ve koşul olmaksızın yapılacak

Irak Meclis Başkanvekili Şaxawan Abdullah, “6 Kasım'da il genel meclisi seçimlerinin hiçbir engel ve koşul olmaksızın yapılacağının müjdesini vermek istiyorum” dedi.

Konuşmadan iki gün sonra hem Arap hem de Türkmen toplulukları Kerkük'te düzenlediği basın toplantısında, “partiler ve taraflar, tüm toplulukların oybirliğiyle "Kerkük'teki seçim sürecini düzeltmek için belirlendi”

Son parlamento seçimlerine göre Kerkük'teki Arap ve Türkmenlerin çoğunluğunu temsil eden Arap Konseyi ve Birleşik Türkmen Cephesi, “Kerkük'ün güvenlik ve istikrarı ile oynanmaması” ve vilayette bir arada yaşama konusunda uyarıda bulundu.

Taraflar, “Kerkük halkının demokratik haklarını adil ve şeffaf seçimlerle, seçmen kütüğünün denetlenmesi ve 2005'ten beri bir millet tarafından işgal edilen Kerkük Seçim Komisyonu ofisinin yeniden düzenlenmesi yoluyla demokratik haklarını kullanmasına izin verilmesi çağrısında bulunuyoruz” açıklamasını yaptı.

  • FB
  • Instagram
  • Twitter
  • YT