Irak Başbakan Yardımcısı Muhammed Temim,Kerkük Valisi Rebwar Taha’nın görev süresinin 31 Aralık’ta sona ereceğini ve bu durumun Pavel Celal Talabani tarafından imzalanan anlaşmaya dayandığını açıkladı.
Takaddum Koalisyonu lideri Muhammed el-Halbusi’nin öncülüğündeki koalisyonun önde gelen isimlerinden olan Tamim, bu açıklamayı 15 Ağustos’ta yayımlanan bir bildiride yaptı.
Açıklama, Kürt ve Arap üyeler arasında yaklaşık bir yıl önce imzalanan anlaşmada öngörülen Kerkük valiliğinin el değiştirmesi konusundaki tartışmaların ardından geldi.
Tamim, Kürdistan Yurtseverler Birliği’ni (KYB) temsil eden bir il meclisi üyesinin, “Görev değişimi için herhangi bir dayanak yok, bu konu sona erecek” şeklindeki sözlerine atıfta bulundu.
Muhammed Tamim,“Bu anlaşma, Kerkük hükümetinin oluşumunda yer alan tüm tarafları bağlamaktadır; doğrudan dahil olmayanlar için de geçerlidir, dolayısıyla ayrıca bir müzakereye gerek yoktur,” dedi.
Bu sözler, Kerkük İl Meclisi üyesi Ahmed Kerküki’nin bir televizyon röportajında, valiliğin Arap topluluğuna devrine ilişkin bir anlaşma olup olmadığını doğrulamaması üzerine geldi.
“Buna yıl sonunda yanıt vereceğiz,” diye ekledi.
Kerkük yerel hükümeti 10 Ağustos 2024’te Bağdat’taki Reşid Otel’de; beş KYB üyesi, iki liderlik listesi üyesi, tek Arap üye ve bir Hristiyan üye olmak üzere toplam 16 üyeden 9’unun katılımıyla kurulmuştu.
Ancak, Arap Koalisyonu (3 üye), Kürdistan Demokrat Partisi (KDP) (2 üye) ve Irak Türkmen Cephesi (ITC) (2 üye) dâhil olmak üzere yedi üye hükümetin kurulmasına katılmamış, muhalefette kalmıştı.
Kerkük İl Meclisi’nin iki Arap üyesi, KYB’nin valiliği Arap topluluğuna devretme konusunda isteksizliği nedeniyle endişelerini dile getirdi ve KYB’den acilen açıklama talep etti.
Raad Salih ve Zahir Enver Asî tarafından yapılan ortak açıklamada, Kerkük hükümetinin kurulmasına ilişkin siyasi anlaşmaya vurgu yapılarak “temel maddenin valiliğin el değiştirmesi” olduğu belirtildi.
“KYB, Ahmed Kerküki’nin tutumunun kişisel mi yoksa partinin resmi tavrı mı olduğunu netleştirmelidir,” diye talepte bulundular.
Takaddum Hareketi lideri Muhammed el-Halbusi ise Kerkük’teki destekçilerine yaptığı konuşmada şunları söyledi:
“Elimizde anlaşma mevcut ve biz de bu değişime bağlıyız. Yıl sonuna yaklaştığımızda, Kürt kardeşlerimizle birlikte bir Arap valinin atanması ve il meclisi başkanlığının belirlenmesi dâhil yerel yönetimde değişiklikleri hayata geçireceğiz.”
“Kampanya sürecindeyiz, bu partilerin liderleri için olağan bir durum. Halbusi de doğal olarak kendi görüşlerini dile getiriyor, ben onun yerinde olsam aynı şeyi yapardım,” diye ekledi Kerküki.
Kuzeydeki petrol zengini, etnik açıdan karışık Kerkük vilayeti yaklaşık 1,77 milyon Kürt, Türkmen ve Arap’a ev sahipliği yapıyor. Bağdat’ın 238 kilometre kuzeyinde yer alan Kerkük, uzun süredir Bağdat’taki merkezi hükümet ile Erbil merkezli Kürdistan Bölgesel Yönetimi arasındaki anlaşmazlıkların odağında bulunuyor.