هەرسێ هۆكاری ترس، خستنەوەی منداڵ و گۆڕینی ئایین، بونەتە بەربەست لەبەردەم گەڕانەوەی سەدان ژن و كچی ئێزیدی لە سوریاوە بۆ عیراق، بەوهۆیەوە ئامادەنین ناسنامەی خۆیان ئاشكرابكەن كاتێك لیژنەكانی گەڕان بەدوای ئێزیدییەكاندا سەردانی كەمپی هۆل دەكەن لە سوریا.
كەمپی هۆل، یەكێكە لە گەورەترین كەمپەكانی سوریا لە خۆرهەڵاتی شاری حەسەكە، 72 هەزار كەس لێی نیشتەجێیە و لەژێر دەسەڵاتی ئیدارەی خۆجێی هێزەكانی سوریای دیموكراتدایە، دانیشتوانەكەی تێكەڵەیەكن لە كەسوكاری داعش، بیانییەكان و ژنان و منداڵانی ئێزیدیی و ئەو ئاوارانەی لە دوامەنزڵگەی داعش لە باغۆز و لە ئازاری 2018دا ئاوارەبون.
بەگشتی سێ بەربەست لەبەردەم ئەو كچ و ژنە ئێزیدیانەدا هەیە كە هێشتا لەو كەمپەن و سەرەڕای دەیان ئاسانكاریی ئامادەنین بگەڕێنەوە و ناسنامەی خۆیان ئاشكرابكەن.
نمونەیەك
عەزیزە سەبری، كچێكی ئێزیدی، تا نزیكەی ساڵێك ئاوارەی كەمپی هۆل بوو لە سوریا، ئەوەش دوای چوارساڵ مانەوەی لەژێر دەستی داعش كە بەجۆرێك ترسابوو ئامادەنەبوو خۆی وەكو ئێزیدی بە ئیدارەی كەمپەكە ناونوس بكات.
عەزیزە، بە (كەركوك ناو)ی وت "كاتێك دێرەزۆر لەدەستی داعش دەرهێنرا - لە كۆتایی 2017 - لەگەڵ سەدان كەسی تر كە زۆرینەیان كەسوكاری داعش بوین، ئاوارەبوین، ناوچەكەمان بەرەو لای شەڕڤانانی كورد جێهێشت، كە سەرەتا چومە لای شەڕڤانان زۆر دەترسام خۆم وەكو ئێزیدی نەناساند".
كاتێك عەزیزە لەگەڵ سەدان كەسی تر رەوانەی كەمپی هۆل دەكرێت، جارێكی تر ئامادەنابێت خۆی وەكو ئێزیدی بناسێنێت، ئەوەش بەهۆی ئەو ترسەی كە لەسەردەمی داعشدا بۆی دروستبوو بوو، "ئێزیدیان وەكو كافر و چیای شنگالیش وەكو زێدی كافران باسدەكرا"، عەزیزە كە لەگەڵ خێزانێكی داعشدا چۆتە كەمپەكە كە ئەویان بە پارە كڕیبوو، وتی "نەموێرا بە كارەبەدەستانی كەمپەكەش بڵێم ئێزیدیم".
"كاتێك لای داعش بوین دەیانوت: ئێزیدی نەماون و ئەوەی بچێتە شوێنی كافران سەریدەبڕین"، ئەوە ترسی سەرەكی بوو بۆ عەزیزە لەوەی خۆی بە ئێزیدی بناسێنێت.
سێ بەربەست
ترس، خستنەوەی منداڵ و بیروباوەڕ
راوێژكارێكی كەمپی ئاوارەكان لە باكوری سوریا دەڵێت "ترس، خستنەوەی منداڵبون و گۆڕینی بیروباوەڕ"، هۆكارن بۆ ئەوەی سەدان ژن و كچی ئێزیدی ئامادەنەبن بگەڕێنەوە بۆ عیراق و زێدی خۆیان.
رۆژهات عەلی، راوێژكاری كەمپی ئاوارەكان لە كانتۆنی جزیرە لە باكوری سوریا، بە (كەركوك ناو)ی وت "سەرەتای كەمپەكە ژمارەیەكی زۆر كچ و ژن و منداڵی ئێزیدیمان دۆزییەوە بەهۆی ئەوەی دەتوانرا بە ئاسانی لێكۆڵینەوە بكرێت بۆ ئاشكراكردنی ناسنامەیان، بەڵام لە قۆناغی كۆتاییهێنان بە داعش كاتێك خێزانێكی زۆری داعش خۆیان رادەستدەكرد، رۆژی واهەبوو 10 هەزار كەس دەهاتن، ئەوەش ئەركی تیمەكانی قورس كرد و نەدەتوانرا وەكو پێشتر لێكۆڵینەوە بكرێت بۆ دۆزینەوەی ئێزدییەكان".
رۆژهات وتی "بەشێك لەو ژن و كچ و منداڵانەی چەند ساڵێك لای داعش بوون، داعش توانیویەتی بیروباوەڕیان بگۆڕێت و باوەڕیان بە ئایینی تر نەماوە و ئامادەنین بچنەوە سەر ئایینی ئێزیدی".
بەشیكی تریان ئەوانەن كە منداڵیان لە چەكدارانی داعش هەیە و نایانەوێت منداڵەكانیان لەدەستبدەن لەپێناو گەڕانەوە بۆ زێدی خۆیان، وەك رۆژهات وتی. ئەوەش بەتایبەت دوای ئەوە دێت كە ئەنجومەنی رۆحانی ئێزیدی بڕیاریدا بە وەرنەگرتنەوەی ئەو منداڵانەی لە چەكدارانی داعشن.
بەشیكی تریان ئەوانەن كە منداڵیان لە چەكدارانی داعش هەیە و نایانەوێت منداڵەكانیان لەدەستبدەن لەپێناو گەڕانەوە بۆ زێدی خۆیان
بەربەستی سێیەم وەك رۆژهات بۆ (كەركوك ناو)، باسیكرد ترسە، "بەشێكیان لەوە دەترسن لەكاتی خۆڕادەستكردنیان بە كەسوكاریان بكوژرێن". یان هەندێكیان هێشتا مۆتەكەی داعش بەرینەداون وادەزانن لەگەڵ ئاشكرابونی ناسنامەی ئێزیدیبونیان دەكرێنە ئامانج.
لەگەڵئەوەشدا هێشتا ناوبەناو چەند كەسێك هەن، ناسنامەی خۆیان ئاشكرادەكەن، بەڵام زۆرنین، ئەوەش لەپاڵ هەوڵە چڕ و بەردەوامەكانی ئاسایشی كەمپ و كەسوكاری ئێزدییەكان.
عەزیزە سەبری، كە دوای یەك ساڵ مانەوەی، ئینجا ئامادەبوو خۆی ئاشكرابكات، بە (كەركوك ناو)ی وت "جارێك ئیدارەی كەمپ هاتنە لام و وتیان: خوشكەكەت هاتووە و لەم كەمپە دەرتدەهێنین، منیش بڕوامنەكرد و قبوڵمنەكرد، دوای هەوڵێكی زۆر قبوڵمكرد و دەركەوت راستە، لەگەڵ خوشكەكەم چوینە ماڵی ئێزیدیان لە حەسەكە و دوای 20 رۆژ گەڕاینەوە شنگال".
"لەناو كەمپەكە سەدان كچ و ژنی ئێزیدی هەن وەكو من دەترسان خۆیان رادەستی ئیدارەی كەمپەكە بكەن... ئەوانەی منداڵیان هەیە نایانەوێت جارێكی تر بگەڕێنەوە بۆ شنگال"، عەزیزە وایوت.
لەناو كەمپەكە سەدان كچ و ژنی ئێزیدی هەن وەكو من دەترسان خۆیان رادەستی ئیدارەی كەمپەكە بكەن
تەنیا لەئەمساڵدا دوجار وەفدی نوسینگەی كاروباری رفێنراوانی ئێزیدی و ئەنجومەنی باڵای رۆحانی ئێزیدی سەردانی كەمپی هۆلیان كردووە بۆ گەڕان بەدوای ئێزیدییەكاندا، بەڵام چەند كەسێكی كەمیان بۆ گەڕێنراوەتەوە.
رۆژهات وتی "كێشەیەكی تر ئەوەیە ئەوانەی ناو كەمپەكەن هاوكاریی ئێمە ناكەن بۆ ئەوەی بزانین كێ ئێزیدییە، منداڵەكان تەنانەت زمانەكەشیان بیرچۆتەوە".
كەمپی هۆل، بۆ 40 هەزار كەس دروستكراوە، بەڵام لەئێستادا 72 هەزار 283 كەس لێی نیشتەجێن كە 30 هەزاری بەڕەگەز عیراقین.
هاوسەرۆكی ماڵی ئیزیدیان لە كانتۆنی جزیرە، بە (كەركوك ناو)ی وت "سەدان ژن و كچی ئێزیدی لە كەمپی هۆل-ن، بەڵام ئەو ژمارەیە ناگاتە ژمارەی بێسەروشوێنبوانی ئێزدییەكان كە تا ئێستا چارەنوسی نزیكەی سێ هەزار كەس دیار نییە".