Koyun kırkma sezonunun başlamasıyla birlikte, Şadan Said, yün toplama, temizleme, sürdürülebilir ürünlere dönüştürme ve satma amacıyla Germiyan köylerinde ve çevresinde bir yolculuğa çıkıyor.
Şadan,sıklıkla rastgele atılan yünlerin, köylerdeki su kaynaklarını kirlettiğine inanıyor. Bu değerli doğal kaynağı değerlendirerek hem çevreye katkı sağlamayı hem de geçimini sağlamayı amaçlıyor.
Yün kirliliğinden sürdürülebilir sanata
Güzel Sanatlar Fakültesi Seramik Bölümü mezunu olan Şadan, çocukluğundan beri yünle iç içe olduğunu ve bu doğal malzemeyi sanatsal çalışmalarında kullanmaya karar verdiğini belirtiyor.
Her yıl mayıs ayında gerçekleşen koyun kırkma döneminde köyleri gezerek yün topluyor.Topladığı yünleri temizleyip güneşte kuruttuktan sonra keçeleştirerek işliyor.
Çevre uzmanları, koyun yününün nehir ve kaynak gibi su kaynaklarına rastgele atılması durumunda çevre kirliliğine yol açtığını vurguluyorlar. Ancak toprağa gömülmesi gibi sağlıklı yöntemlerle bertaraf edilmesi durumunda toprağın gübrelenmesine katkı sağladığı belirtiliyor. Şadan Said, bu bilinçle yünün hem çevreye zarar vermesini engelliyor hem de onu sanatsal birer ürüne dönüştürüyor.
Hayat Arkadaşıyla Yaratıcılık Yolculuğu
Şadan, bu süreçte kendisine destek olan eşini de işin içine dahil ediyor. Eşi de resim konusunda uzman ve birlikte evlerinin bir odasını bu iş için atölyeye dönüştürmüşler.
Şadan, keçeleştirdiği yünü tasarlayarak cüzdan,çanta, telefon kılıfı gibi günlük hayatta kullanılan ürünlere dönüştürüyor. Bu sayede hem sanatını icra ediyor hem de toplumun ihtiyaçlarına cevap veriyor.
Sanat, Çevre ve Gelir Üçgeninde Bir Girişim
Şadan, çalışmalarının sadece bir el işi olmadığını, sanat, çevre koruma ve geçimini sağlamanın bir kombinasyonu olduğunu vurguluyor.
"Üç ana hedefim var: çevreyi korumak, mirası canlandırmak ve geçimimizi güvence altına almak," diyen Şadan, bu sürecin zorluklarını kabul ederek, sözlerine şöyle devam etti:
"Yünü kesmek ve temizlemek büyük çaba gerektiriyor, bu nedenle halı ve kilim yapımı gibi Kürt kültür mirasının bir parçası olan geleneksel uygulamalar yok olma tehlikesiyle karşı karşıya. Eşime minnettarım, çünkü bu işimde bana destek oluyor."
Gelenekseli Moderne Uyarlamak
Şadan, yerel yünü kullanmaktan gurur duyuyor ve yerel malzemeleri kullanarak çevre dostu, yeni ürünler yapmanın mümkün olduğunu göstermek istiyor.
Toplumun günlük ihtiyaçlarına odaklanarak ürünlerini pazarlıyor. Örneğin, günümüzde çoğu insan akıllı telefon ve tablet kullandığı için, bu cihazlar için şık ve kullanışlı kılıflar tasarlıyor.
Eşlerin Çevre Bilinci ve Başarısı
Eşinin de sanatsal yeteneklerinin yanı sıra, bir televizyon kanalında çevre bilincini artırmaya yönelik bir program sunduğunu belirtiyor. Çift, sosyal medya aracılığıyla ürünlerini sergiliyor ve müşterilere ulaşıyor.
Kerkük Üniversitesi öğrencisi ve Şadan'ın ürünlerinden satın alan Arina Mariwan, sosyal medyada gördüğü ürünlerden bir çanta aldığını ve daha sonra arkadaşlarının da aynısını sipariş ettiğini söylüyor. Arina, "Fiyatlar uygun ve özellikle klasik tasarımları sevenler için ürünler eşsiz," diye belirtiyor.
Geçmişten Geleceğe Yün
Yün kullanımı yeni bir şey olmasa da, Şadan ürünleriyle günümüzün ihtiyaçlarına yanıt veriyor. Garmian bölgesinde hayvancılıkla uğraşan Rahman Hamid, yünün bir kısmını hala halı ve yatak yapımında kullandıklarını ancak bir kısmını da sattıklarını söylüyor.
Hamid,"Bizden yün satın alan insanlar, onu yeniden kullanarak bazı el işi ürünler yapıyorlar. Yünden başka ürünler yapan ve bu sayede gelir elde eden ve kültürümüzü koruyan başkalarının da olması bizi mutlu ediyor" diyor.
Çevreye Duyarlılık ve Sürdürülebilirlik
Uzmanlar, yünün su kaynaklarına rastgele atılmasının çevre kirliliğine yol açtığını belirtiyor. Ancak toprağa gömülmesinin toprağı gübrelediği ifade ediliyor. Çevre araştırmacısı Khaled Suleiman, yünün ve diğer hayvan atıklarının özel yerlere gömülmesi gerektiğini, bu sayede toprağın bir parçası haline geldiğini ve canlılar için besin kaynağı olduğunu vurguluyor.
Şadan, "ana hedeflerinden birinin su kaynaklarının temizliğini korumak olduğunu" belirtiyor. "Labad" adını verdiği sosyal medya sayfasında ürünlerini sergiliyor ve insanlarla buluşturuyor.
Şadan Said'in hikayesi, doğal kaynakları yaratıcı ve sürdürülebilir yollarla nasıl değerlendirebileceğimizin ilham verici bir örneği. Sanatını, çevre bilincini ve girişimcilik ruhunu bir araya getirerek hem başarılı bir iş kuruyor hem de daha iyi bir geleceğe katkı sağlıyor.
Şadan Said, sadece bir sanatçı değil, aynı zamanda sürdürülebilir bir yaşam savunucusu olarak da öne çıkıyor.
