Irak ve Irak Kürdistan Bölgesi’nde,plastik kullanımının artmasının kadın ve erkeklerde doğurganlığı azalttığı belirtildi.
KirkukNow’a konuşan kadın hastalıkları, doğum ve üreme sağlığı uzmanı Dr. Dilovan Muhammed Ali,Irak’ta plastik kullanımının artmasının kadın ve erkeklerde doğurganlığı azalttığını belirtti.
Dr.Ali,“Plastik, hormonların işleyişini doğrudan etkiler. Bu da üreme yeteneğinin azalması anlamına gelir” dedi.
Birleşmiş Milletler’in (BM) uyarılarına göre plastik; üreme fonksiyonları, hormonal faaliyetler ve beyin üzerinde etkili oluyor. Yakıldığında havayı kirletiyor ve genel olarak insan sağlığına zarar veriyor. “Her yıl 460 milyon ton zararlı plastik, farklı biçimlerde ve ürünlerde üretiliyor.Tehlike o kadar büyük ki, 2050 yılına kadar denizlerdeki plastik miktarının, deniz canlılarının sayısını geçmesi bekleniyor” deniliyor.
Dr. Dilovan, “Çevre kirliliği ister gıda yoluyla, ister kimyasal gazlar veya fabrika atıklarıyla olsun, kadın ve erkek sağlığını doğrudan etkiler. Özellikle plastik, kadın ve erkeklerde kısırlıkla doğrudan bağlantılıdır” diye konuştu.
Ali ayrıca, sözlerine şöyle devam etti:
“Çevre kirliliği ve plastik hormonları bozar, doğurganlığı azaltır. Bu hem kadın hem erkek için geçerlidir” diye konuştu. Ancak Kürdistan Bölgesi’nde yeterli veri ve araştırma olmadığı için “Çevre kirliliği, tek başına kısırlığın sebebi diyemeyiz, fakat uluslararası araştırmalar ve güvenilir kuruluşların raporlarına göre bu faktör, hem kadın hem erkeklerde kısırlık nedenleri arasında yer alıyor.”
Süleymaniye’de günlük 1300 ton çöp
Örneğin, Irak’ın Süleymaniye kentinde yalnızca Tanjaro bölgesinde, şehrin güneyinde, her gün 1300 tondan fazla çöp dökülüyor.
Özgür Sürdürülebilir Kalkınma Derneği’nin araştırmasına göre, bu çöplerden pek çok zararlı ve toksik madde, bölgedeki nehre karışıyor. “Bunlar yeraltı sularını etkiliyor, ardından Derbendihan Barajı’na ulaşıyor. Burada çıkan atıkların yüzde 60’ı organik, yüzde 20’si plastik” ifadelerine yer verildi.
Irak’ta kadın ve erkeklerde kısırlık oranlarına dair kesin bir istatistik bulunmuyor. Ancak bu sağlık sorunuyla karşılaşanlar, nedenini bulmak için doktora başvuruyor.
41 yaşındaki Arezu Muhammed, 16 yıllık evliliğine rağmen anne olamadığını anlatarak, “Evliliğimin başında sadece adet düzensizliği gibi basit nedenlerle doktora giderdim. Ama dört yıl çocuğum olmayınca tedavi için başvurdum. O günden sonra doğru düzgün doktora gitmedim” dedi.
2019 yılında doktorlar, en iyi çözümün tüp bebek olduğunu söylemiş. Arezu, 5000 dolar harcadığını, ancak 45 gün sonra embriyonun düştüğünü anlattı: “Çünkü içime sinmemişti.” Şimdi ise, “Hâlâ neden çocuğum olmadığını ve sebebinin ne olduğunu bilmiyorum” diyor.
Kadınlarda kısırlığın nedenleri arasında yumurtlama bozuklukları, polikistik over sendromu, tüplerin tıkanması, stres ve şeker hastalığının geldiğini belirten Dr. Dilovan, “Bunların hepsi yumurtlamayı etkiler ve hormon dengesini bozar. Çevre kirliliği de bu rahatsızlıklar arasında önemli bir faktördür” diye ekliyor.
Irak, dünyanın en kirli havasına sahip ülkelerden
Dünya genelinde insanların yüzde 90’ı kirli hava soluyor. İsviçre merkezli IQAir şirketine göre Irak, dünyanın “en kirli” ülkelerinden biri.
Gelecek İçin Çevreyi Koruma Derneği Başkanı Maruf Mecid, KirkukNow’a yaptığı açıklamada:
“Araştırmalar, çevre kirliliği ile kısırlık arasında ilişki olduğunu gösteriyor. Özellikle erkeklerde ince toz ve bazı gazlar, sperm kalitesini düşürebilir. Ayrıca trafik yoğunluğu, kirliliğin önemli bir parçası olarak, kadınlarda kısırlık riskini artırabilir; bu durum özellikle ileri yaşlardaki kadınlarda daha belirgindir.”
