Psikologlar ve hekimler, hamile kadınların depresyon ve kaygıyı önlemek için gebelik sürecinde ruhsal sağlıklarına özen göstermelerini tavsiye ediyor. Bu durumun hem anne hem de bebek üzerinde olumsuz etkiler yaratabileceği uyarısında bulunuyorlar.
Uzmanlar, iklim değişikliğinin sonuçlarının hamile kadınların ruhsal yükünü daha da artıracağı görüşünde.
IQAir isimli İsviçre merkezli hava kalitesi teknoloji şirketine göre, dünyada insanların yüzde 90’ı kirli hava soluyor. Irak ise “en kirli” ülkeler arasında yer alıyor. Dünya Sağlık Örgütü (WHO), iç ve dış ortam hava kirliliğinin hem insan yaşamı hem de iklim için tehdit oluşturduğunu, her yıl dünya genelinde yedi milyon kişinin bu nedenle erken yaşamını yitirdiğini belirtiyor.
Hekimler, toz, azalan yağış ve artan sıcaklık gibi çevresel faktörlerin ruhsal sorunlara zemin hazırladığını söylüyor. Hamile kadınlar ise toz fırtınaları ve yüksek sıcaklıkların ruh hallerini olumsuz etkilediğini ifade ediyor.
Görüntü tarafından Tim Kraaijvanger unsplash.com iyon için
Süleymaniye’de yaşayan ve hamileliğinin dokuzuncu ayında olan Şeyma Ahmed, kaygı ve depresyon hissettiğini dile getiriyor: “Bilmiyorum neden ama toz fırtınası olduğunda ya da sıcaklık arttığında kendimi daha kötü hissediyorum. Bu yıl yağmur yağmaması moralimi bozdu.”
Hamileliğinin yedinci ayında doktorunun kendisine, hem kendi sağlığı hem de bebeği için sürekli tedavi almasını tavsiye ettiğini belirten Şeyma, çabuk sinirlenme, yalnız kalma isteği ve konuşmaktan kaçınma gibi belirtiler yaşadığını söylüyor.
Kalar ilçesinde yaşayan ve sekiz aylık hamile olan Şilan Ali de benzer sorunlar yaşıyor.
Irak, İklim Değişikliğinden En Fazla Etkilenen Beşinci Ülke
Birleşmiş Milletler’e göre Irak, iklim değişikliğinden en fazla etkilenen beşinci ülke. Toz, yüksek sıcaklık ve yağış azlığı bu etkilerin başında geliyor.
2009 yılında açılan Süleymaniye’deki Soz Psikiyatri Hastanesi’nden bu yana 600 kadın ve kız çocuğu psikiyatrik tedavi gördü. Ancak bu sayıya kaç hamile kadının dahil olduğu net olarak belirtilmiyor.
Soz Psikiyatri Hastanesi’nde görev yapan Psikiyatrist Hemin Hama Karim, “Kadınlarda ruhsal sorunlar geçmiş yıllara göre artış gösterdi. Kaygı, depresyon ve uyku sorunları daha yaygın hale geldi” diyor.
Dr. Hemin, iklim değişikliğinin olumsuz etkilerini vurgulayarak yağış eksikliği, aşırı sıcak, hava kirliliği, uyku bozukluğu ve beslenme yetersizliğinin hormonal dengeleri bozduğunu belirtiyor. “Toz ve kirli hava, kadınların ruh sağlığını daha fazla etkiler. Özellikle gebelik döneminde üzüntü, kaygı, nefes darlığı ve yalnızlık hissini tetikler” diyor.
Hamile kadınlara psikiyatrik tedavi ve sosyal destek, yakın çevre ile iletişim, yaşam tarzı değişiklikleri, beslenme düzeni ve psikolojik danışmanlık tavsiye ediyor.
Goyja Dağı'ndan Süleymaniya'nın gökyüzü. Süleymaniye İl Ofisinin Medyası
Süleymaniye’nin Garmiyan bölgesindeki Psikolojik Eğitim ve Tedavi Merkezi verilerine göre, geçen yıl 1.030 kişi psikiyatriste başvurdu; bunların 774’ü kadındı.
Germiyan, Irak Kürdistan Bölgesi’nin diğer bölgelerine kıyasla daha sıcak. Bölge, özellikle yağış azlığı, toz fırtınaları ve yüksek sıcaklık (geçen yıl 51°C) ile iklim değişikliğinden daha fazla etkileniyor.
Beş çocuk annesi ve sekiz aylık hamile olan Kwestan İbrahim, “Bu hamilelik en zoru oldu. Sıcak beni çok zorladı” diyor.
Düşük, Erken Doğum ve Düşük Kilo Riski
Ruh sağlığı uzmanı Neşmil Resul, iklim değişikliğinin ruhsal sağlık üzerindeki etkilerini, özellikle toz ve kuraklık faktörünü vurguluyor: “Sıcak hava hamile kadınlarda düşük, ölü doğum, erken doğum ve düşük doğum ağırlığı riskini artırabilir.”
Aşırı sıcak, tozlu ortam, su kıtlığı ve gıda yetersizliği gibi koşullarda doğum yapma ihtimali olan kadınların kaygı, depresyon ve genel ruhsal çöküntü yaşayabileceğini belirten Resul, bu kadınların daha kırılgan olduğunu söylüyor.
Depresyon, kaygı ve korku gibi durumlarla başa çıkamayan hamile kadınların, hem kendi hem de bebeklerinin sağlığı için mutlaka psikiyatrik yardım ve tedavi alması gerektiğini vurguluyor.
Uzmanlar, son yıllarda halkın psikiyatrik desteğe geçmişe oranla daha sıcak baktığını belirtiyor. Garmiyan Psikolojik Eğitim ve Tedavi Merkezi yetkilileri, ailelerin ve çocukların korunması için artan ruh sağlığı sorunlarında doktor ve psikolog desteğine başvurmanın önemini hatırlatıyor.
