Irak hükümeti ile Kürdistan Bölgesi Hükümeti, Şengal’de güven ve istikrarın yeniden sağlanması için yeni bir yönetim kurma konusunda 9 Ekim’de anlaşma imzaladı.
Erbil-Bağdat arasında yapılan anlaşmada, ilçedeki tüm tabakaların oyuyla yeni bir idari yönetim oluşturulacak. Ayrıca, kurulacak meclisin onayı olmadan hiçbir karar alınamaz.
Bu kararın yakın zamanda hayata geçirilerek, bölgede durumun normalleşmesi bekleniyor.
Anlaşma tarihidir, Şengal’de durumu normalleştirecektir
Bağdat-Erbil arasında 9 Ekim’de yapılan toplantıya katılan Kürdistan Bölgesi Hükümeti İşbirliği ve Denetleme Ofisi Başkanı Abdulhekim Xesrew, KirkukNow’a anlaşmanın içeriğine dair şunları söyledi:
“Anlaşma tarihi bir anlaşmadır ve Şengal’de durumun normalleşmesi için de oldukça önemlidir. Anlaşma idari, güvenlik ve göçmenlerin geri dönüşleri içeren 3 ana başlığı içeriyor. Yeni yönetim göreve başlayacak ve Şengal’in yeni kaymakamı belirlenecek. Halka tüm hizmetleri sunacaktır. Göçmenlerin dönmesi için de Şengal’in yeniden yapılandırılması çalışmaları başlayacaktır.”
2017 bağımsızlık referandumu sonrası ilçeye gidemeyen Şengal’in seçilmiş Kaymakamı Mehma Halil’in yerine, Aralık 2018’de PKK ve Heşdi Şabi’den oluşan "Şengal Yürütme Konseyi" Şengal Kaymakamlığı’na Fehd Hamid’i atadığını açıkladı.
Mehma Halil ise Duhok’ta kaymakamlık görevini sürdürdüğünü blirtiyor.
Ancak iki kaymakamda tüm taraflarca kabul görmüyor.
Bağdat ile Erbil, Şengal’de kontrolü sağlamaya çalışırken, aralarında PKK’ya bağlı çatı grupları ve Heşdi Şabi’nin de bulunduğu en az 5 silahlı güçte ilçede faaliyet gösteriyor.
Ninova-Nisan 2019- Şengal halkı Celal Xelef’in aday gösterilemsini protesto ediyor: Fotoğraf/KirkukNow
İlçede yaşanan idari kriz, bölgedeki sorunların çözülmesine engel olduğu gibi göçmenlerinde evlerine dönmesinin önünde büyük bir sorun teşkil ediyor.
Abdulhekim Xesrew, “Henüz kaymakamın kim olacağı belli değil. Bu süreç Erbil-Bağdat arasında ayrıntılı bir şekilde yürütülecektir” diye konuştu.
Cuma günü Irak Bakanlar Kurulu Sözcüsü Ahmed Mela Telal, Musul'un doğusunda güvenliği sağlama yetkisinin merkezi yönetimde olduğu, Başbakan Kazımi'nin, “Şengal’i iç ve dışarıdan gelen silahlı gruplardan temizlemeye kararlıyız. Topraklarımızın komşu Türkiye'ye ve komşu İran'a karşı silahlı gruplarca saldırı amaçlı kullanılmasına izin vermeyiz” ifadelerini kullandı.
Anlaşma silahlı gruplara son verecek
Ağustos-2020 - Şengal’de Şerafeddin Türbesi ziyareti: Fotoğraf/KirkukNow
Anlaşmaya göre Şengal’de resmi askeri güçler dışında silahlı hiçbir güç bulunmayacaktır.
Şengal ilçesi ve çevresinde Kürdistan İşçi Partisi (PKK) örgütünün, varlığını sona erdirmek, örgütün ve şubelerinin bölgede herhangi bir rol oynamasını engellemek.
Şengal Demokratik Özerk Meclisi, Bağdat ile Erbil arasında Şengal’de yeni bir yönetim kurma anlaşmasını reddederek, anlaşmayı “siyasi bir hareket” olarak nitelendirdi.
Kürdistan Bölgesi İçişleri Bakanı Reber Ahmed, Kazimi ve Erbil heyetlerinin görüşmelerinin ardından düzenlediği basın toplantısında, “Bugünkü toplantılarda, Şengal’de idari, askeri ve güvenlik durumlarının normalleşmesi için anlaşmaya varıldı. İki taraf, Şengal’deki durumun normale dönmesini ve yerinden edilenlerin memleketlerine geri dönmesini amaçlıyor” dedi.
Jeanine Hennis-Plasschaert: Desteklemeyi sürdüreceğiz
BM Genel Sekreteri Irak Özel Temsilcisi Jeanine Hennis-Plasschaert ise, “Anlaşmanın, en başta Şengal’in evlatlarının çıkarına olacak yeni bir sayfanın başlangıcı olmasını, bu adımın yerinden edilenlerin evlerine dönmesine yardımcı olmasını ve bölgede kamu hizmetlerinin iyileştirilmesini sağlayacak bir imar hamlesi başlatmasını umuyorum. BM olarak, Şengal’deki durumun normalleşmesini desteklemeye devam edeceğiz” dedi.
Musul'un 120 km batısında yer alan ve idari olarak Ninova Valiliğine bağlı olan Şengal, Irak Anayasası’nın 140.madde kapsamındaki tartışmalı bölgeler arasında bulunuyor.
Kürdistan’ın bağımsızlık referandumu sonrası merkezi hükümet ile bölge arasındaki ilişkilerin bozulmasının ardından, 16 Ekim 2017'de Peşmerge Güçleri bölgeden çekilmesiyle, Irak ve Heşdi Şabi güçleri girdi. Bölge halen bu güçlerin kontrolündedir.
