Maria, gençliğinin ilk yıllarında Diyala’nın Hanekin ilçesine yerleşti. Kentte birçok gelişler ve gidişler oldu ama O Hanekin’deki tek Hristiyan olarak, anılarıyla bu şehirde yaşamını sürdürüyor.
“Kendimi Hanekinli olarak görüyor ve hissediyorum” diyen Maria, asla şehrini terk etmeyeceğini söyledi.
Hanekin halkı arasında “Meryem”olarak bilinen Maria Mixayi İshaq (67), Dohuk’un Sersengi ilçesinden ailesiyle birlikte 1970'lerde Hanekin'e yerleşiyor.
Maria, babasının tutuklanmasıyla ailesiyle Basra'ya kaçmak zorunda kaldığında 17 yaşındaydı. Basra’dan Bağdat'a giden Maria, birkaç ay sonra Hanekin'deki Elwen Nehri kıyısındaki bir mahalleye yerleştiler.
Beş erkek ve dört kız kardeşten oluşan büyük bir aileydik. Hemidiye Mahallesi’nde bir ev kiraladık
Maria, kısa süre sonra genç Müslüman bir erkekle evlenmesiyle, ailesinden uzakta yaşadı. Çünkü evlendikten sonra, annesi ve erkek kardeşleri baba toprağına dönüyor.
Maria, "İlk başta farklı bir sosyal ve dini çevrede yaşamak benim için zordu ama alıştım, eşimin akrabaları ve komşularım beni çok sevdi” dedi.
“Kocamın ailesi Müslüman olmasına rağmen benimle normal şekilde ilgileniyorlardı” diyen Maria, kocasının ailesiyle bir evde yaşadı. Ayrılmadan önce kocasının iki kardeşiyle büyük bir aile kurdular ve her biri ayrı bir evde yaşadı.
Maria,"Kocamın ailesi Müslüman olmasına rağmen, Asuri olduğum için farklılık gözetmediler, benimle normal şekilde ilgileniyorlardı” ifadelerini kullandı.
Maria'nın evlendiği dönemde birçok Hristiyan ve Yahudi aile Hanekin'de yaşıyordu. Ancak 1980'lerde İran-Irak savaşının başlamasıyla bazı aileler yurtdışına veya diğer bölgelere göç etti.
Maria,“O dönemde diğer Hristiyanlarla dini törenler yapmak için kiliseye giderdik. Orada özel günlerde ve bayramlarda dua ederdik. Bazen Müslüman komşularımızdan bazıları hiçbir ayrım yapmadan törenlerimize katılırdı" sözleriyle o günleri hasretle anıyor.
Hanekin- İlçede 1980'lerden beri kapalı olan tek kilise Beşare: Fotoğraf/Kerkük Now
Hanekin'deki tek kilise olan Beşare Kilisesi, 1980'lerde Hristiyanların göçünden sonra Paşa Kopri Mahallesi’nde yer alıyor. Kilise geçmişten beri mahalledeki yoksul ailelere ev sahipliği yapıyor.
430 metrekarelik kilisenin inşası 1948'de başladı ve 1950'de hizmete açıldı.
"Üzülüyorum. Kilisenin kapalı olduğunu gördüğümde acı hissediyorum. Artık kilise çanlarının sesini duymuyorum ve içinde mum yakamıyorum” diyen Maria, kilisenin kapısını ibadet için birçok kez açmaya çalıştığını, ancak çabalarının boşa gittiğini söyledi.
Kilisenin kapalı olduğunu görünce üzülüyorum
Bazı büyük dini törenlere katılmak için Serseng'e gidiyor, geri kalan günlerde ise evinde dua ediyor ve dini vecibelerini yerine getiren Maria, sözlerini sözlerine şunları ekledi:
“Kilise benim için büyük anı ve değerlere sahip. Birinci Dünya Savaşı'nda, Beşare henüz bir ev ve kilise olmadığı dönemde, Büyükbabam, İstanbul'dan bir Türk kızıyla evlenip İran üzerinden Hanekin’e geldi. Serseng'e dönmeden önce o evde onunla evlendi.”
Sadece Hanekin’de değil, Diyala’nın tamamında sadece Beqube’deki Um Beşare Salih (Müjde Meryem Ana Kilisesi) kilisesi açık. Bu kilisede kapatıldıktan 14 yıl sonra 2019'da restore edilerek yeniden açılan tek kilise olma özelliğini taşıyor.
Maria şu anda Hanekin'de yaşayan tek Hristiyan, bazı Hristiyan aileler de var, ancak orada sürekli burada yaşamayarak, aralıklarla ilçeyi sadece ziyaret etmekle yetiniyorlar.
"Buradaki insanlar bana onlardan biri olarak görüyor ve bakıyor, hiç yabancılaşmadım...Herkes beni seviyor ve bana saygı duyuyorlar, ben de hepsini seviyorum” diyen Maria, ifadelerine şunları ekledi:
“Hanekin’i bırakmak istemiyorum çünkü kendimi Hanekinli hissediyorum. Bu şehirde kalacağım.”
