Kerkük’e bağlı Riyaz nahiyesi halkı temel hizmetlerden mahrum olduklarından şikayetçi olmakla birlikte, Kerkük yönetiminden tazminat ve yeniden inşa projelerini hayata geçirerek, bölgeyi normal yaşamı geri getirmesini talep ediyor.
Kerkük’ün 33 km batısında Riyaz ilçesindeki köylerin çoğu IŞİD'le savaş sırasında meydana gelen yıkımın etkilerinden hala muzdarip. Bölgedeki evler yıkık, elektrik ve içme suyundan mahrum. Bu köylerde yaşayanların bir kısmı hala göçmen yaşamı sürüyor.
Bazı nahiye sakinleri 14 Ocak’ta, hizmetlerin sunulmasını talep etmek için bir protesto düzenledi.
Patlayıcı ve mayınlı tarlalarımızı nasıl ekelim?
Murra köyünün sakinlerinden Halid Hüseyin Elo, Kirkuk Now'a, şunları söyledi:
"Hayatımız tarıma bağlı, ancak topraklarımızın büyük bir kısmı el yapımı patlayıcı ve mayınlarla döşenmiş durumda ve bunları süremiyoruz."
Vatandaş, evlerinde normal yaşamlarına devam edebilmeleri için hükümetten yaşadıklarının karşılığında zararlarının tazmin edilmelerini istiyorlar.
Hawice bölgesindeki Riyaz nahiyesi, Haziran 2014'te IŞİD'in kontrolüne geçti. Örgüt ile Irak güçleri ve Peşmergeler arasında yaşanan şiddetli çatışmalardan sonra bölge, federal hükümet güçlerinin askeri operasyonunun ardından Ekim 2017'de geri alındı.
Murra köyü muhtarı Ahmed Abdullah, Peşmergeler ile IŞİD arasında meydana gelen çatışmalar ve koalisyon güçleri tarafından gerçekleştirilen operasyonlara ilişkin,"Hükümet bize yardım eli uzatmadı, elektrik ve su gibi en temel hizmetlerden mahrum kaldığımız için köylerinin tamamen yok edildiğini" söyledi.
Yaşayan 170 aileden 20'sinin geri döndüğünü söyleyen Abdulah,"Bu bölgenin daha fazla hizmete ihtiyacı var, çünkü sakinleri IŞİD kurbanı ve yerinden edilmeleri nedeniyle tam bir trajedi yaşandı" dedi.
2020'de tüm göçmen kampları kapatılmasına rağmen, yerlerinden edilmişlerin bir kısmı henüz orijinal yerlerine geri dönmeyerek, Kerkük’ün farklı mahalle ve bölgelerine yerleşti.
Riyaz’daki Şehid Yerleşkesi sakinlerinden Xalid Yusif, "IŞİD ile Peşmerge arasındaki çatışmalarda yerleşkemizin 99'u tahrip edildi. Yardım ve hizmet istiyoruz, çünkü içme suyundan bile mahrumuz" diye konuştu.
300 aile olduğu tahmin edilen Şehid yerleşkesinden, şimdiye kadar 150 aile geri döndü.
Halid Yusuf, "Hayatımız artık vaatlerle ilerliyor. Yerleşkeye gelen her parti veya kuruluş bize vaatler veriyor ve Allah'ın izniyle bunları bizim için uygulayacağımızı söylüyor" ifadelerini kullanıyor.
Riyaz nahiyesi gibi IŞİD kontrolünde 3 yıl kalan Hawice'nin diğer bölgelerinde de hizmet sektörleri ağır hasar gördü ve Irak Parlamentosu tarafından zarar gören bölgeler olarak kabul edildi.
Bölgemizdeki 10 köy IŞİD savaşında yerle bir edildi
Riyaz Nahiye Müdürü Muhammed Ahmed, KirkukNow’a şunları söyledi:
“Nahiyemize bağlı 10 köy, savaş nedeniyle yıkıldı. Kerkük yönetimine resmi talepler gönderdik, ancak bütçe yetersizliği nedeniyle tek yapabilecekleri El Murra köyüne bir okul inşa etmekti. Bütçe tasarısının onaylanmasını bekliyoruz. Bunun bir kısmı tamamen yıkılan köylerin yeniden inşasına tahsis edilmesi için Kerkük'ün payı gönderildi.”
Muhammed Ahmed, projelerin uygulanmasının önündeki engellerin kaldırılması için köylerdeki savaş kalıntılarının kaldırılması gerektiğini vurgulayarak, hükümete, vatandaşlara kredi ve tazminat vererek evlerini rehabilite etmeleri için yardım etmesi çağrısında bulundu.
Şimdiye kadar Parlamento'da görüşülen 2021 Irak bütçe tasarısında Kerkük Valiliği'nin payı sabitlenmedi. 2020 bütçe yasası onaylanmadı, ancak 2019'da petro dolar bütçesi kapsamında Kerkük Valiliği'ne 500 milyar dinar tahsis edildi.