Erbil mahkemesi, 5 ay önce "casusluk, isyan ve darbe teşebbüsü" suçlamasıyla Duhok ve Erbil'de tutuklanan 5 gazeteci ve aktiviste 6’şar yıl hapis cezası verdi. Karara aktivistler, avukat ve bazı vekiller tepki gösterdi.
Şerwan Şerwani, Gohdar Muhammad, Eyaz Kerem, Şivan Seid ve Hariywan İsa adlı gazeteci ve aktivist 16 Şubat'taki duruşmada, hakim tarafından "devletler yararına casusluk yaptıkları ve darbeye teşebbüs” ettikleri gerekçesiyle 6’şar yıl hapis cezasına çarptırıldı.
Tutuklulardan biri olan gazeteci Şerwan Şerwani'nin avukatı Beşdar Hasan, mahkeme kararının ardından düzenlediği basın toplantısında şunları söyledi:
“Mahkemede güvenilir bir delil sunulmadı, yargıca da itiraflardan haberdar edilmedi. Gözaltına alınanlardan herhangi biri casusluk ve darbe suçlamalarıyla ilgili iddia dair hepsi var Facebook'ta gazeteciler ve aktivistler arasında bazı kişisel konuşmalar ve grup sohbetleri kanıt olarak gösterildi.
Mahkeme kararının insanları sosyal ağları kullanamaz hale getireceğini ve bunun çok tehlikeli bir konu olduğunu söylemek istiyorum. Savunma olarak 30 günden kısa bir süre içinde karar itiraz edeceğiz.”
Mahkemenin kararı, tutukluların soruşturmasını yürüten Kürdistan Bölgesi Güvenlik Teşkilatı Soruşturma Mahkemesi raporuna dayandırıldı.
Mahkemenin kararı, Irak Ceza Kanunu'nun 156. maddesinin askıya alınmasına ve bu fıkranın yerine sabitlenmesine ilişkin 2003 yılında çıkarılan 21 Sayılı Kürdistan Parlamentosu Kanunu'na göre verilmiştir. Madde, “Gerekçe ne olursa olsun Kürdistan Bölgesi kurumlarının egemenliğini ihlal ve teşebbüs, ömür boyu hapis veya geçici hapis cezası ile cezalandırılacaktır.”
Mahkeme oturumuna katılan milletvekili Şayen Eskeri,basın toplantısında yaptığı açıklamada, “Gazeteciler ve aktivistler bilgi alışverişinde bulundukları sohbet grupları vardır. İki kişi arasındaki bir konuşma veya grup sohbeti, mahkum edilmeleri için delil olarak kabul edilemez. Böyle bir sonuçta 6 yıl hapis cezasına çarptırıldı”dedi.
Kürdistan Bölgesi Başkanı Mesrur Barzani, geçtiğimiz hafta konuyla ilgili basına yaptığı açıklamada, “Tutuklananlar aktivist veya gazeteci değil. Gazeteciler,basın adı altında başka ülkelere casusluk. Bazıları sabotaj ve silahlı adamdı. İnsanları öldürmeye, kaçırmaya ve binaları havaya uçurmaya çalıştılar" diye konuştu.
Mahkemeye kanıt sunulmadı
Ancak Kürdistan Parlamentosu üyesi Ali Hema Salih, “Bu karar, hiçbir silahlı kişinin tutuklanmadığı, kimsenin bir suçu itiraf etmediği, mahkemede tanık olmadığı, silah veya mühimmatın bulunmadığı halde veriliyor.Peki bu beş kişinin suç işlediği kanıtlar nerede?...Görüyorum ki bu karar önceden alınmış" ifadelerini kullandı.
Sivil aktivist Niaz Abdullah, mahkeme binası önünde düzenlenen basın toplantısında, "Müdahalenin varlığının farkındaydık, ancak böyle bir kararın verileceğini düşünmemiştik. Beş ay önce tutuklandılar. Biri dışında ailelerin onları görmesine izin verilmedi...Avukatı olmadan bir kişi nasıl tutuklanır ve sorgulanır?" diye sordu.
Maaşların geç ödendiği gerekçesiyle Mayıs 2020'de öğretmenler ve memurlar tarafından Duhok'ta gösteri düzenlendi.
Duhok,Mayıs 2020, Maaşların geciken ödenmesini protesto etmek için öğretmenler ve çalışanlar tarafından bir gösteri
Basın toplantısında, bazı milletvekilleri konuyla ilgili bir raporu TBMM Başkanlığına ve insan hakları kuruluşlarına aktaracakları sözü verdi.
Gözaltına alınanlardan altı yıl hapis cezasına çarptırılan Şerwan Şerwani, Kürdistan Bölgesi Hükümeti Uluslararası Tavsiyeler Koordinatörü Dindar Zebari, tarafından Ekim 2020'de tutuklanmasının ardından günler sonra, "Kürdistan Bölgesi'nin güvenliğini bozmaya yönelik faaliyet yürütmek amacıyla dış ülkeden bir partiden para almakla suçladı.”
Mahkeme oturumuna katılan milletvekilleri ve sivil aktivistler basın toplantısında "mahkeme oturumu sırasında bu suçlamalarla ilgili herhangi bir kanıt sunulmadığını. Delil olarak Facebook'ta gazeteciler ve aktivistler arasında bazı kişisel konuşmalar ve grup sohbetleri gösterildi"denildi.
Kürdistan Bölgesi Bağımsız İnsan Hakları Komisyonu istatistiklerine göre, geçen Ağustos ayından bu yana, bölge hükümeti çoğu Duhok başta olmak üzere 300'den fazla kişiyi "gösteri ve ayaklanma düzenlemekle" ilgili suçlamalarla gözaltına alındı, 50'den fazla kişi tutuklandı.
