Irak ve Irak Kürdistan Bölgesi’nde yüzlerce yerinden edilmişten biri olan Hamdi Ahmed (18), “Yerinden edilmiş bir insanım, bir kampta yaşıyorum, Korona aşısı olmak istiyorum ama kampta aşı merkezi yok" dedi.
Ahmed gibi çok sayıda iç göçmen Korona virüsü aşılarında hükümetin kendilerine kolaylıklar sağlamasını bekliyor.
Ninova’ya bağlı Şeyhan ilçesindeki Mam Reşan kampında yaşayan Ezidi bileşeninden Hamdi, “Kampta aşı merkezi bulunmuyor” diyerek, kamp sakinlerinin, Mam Reşan Kampına 17 kilometre uzaklıktaki Şeyhan ilçe merkezine veya kampa 10 kilometre uzaklıktaki Meht yerleşkesine gitmeleri gerektiğini söylüyor.
Ortaokul öğrencisi Hamdi, Ahmed, “Şu ana kadar aşı olamamamın nedeni kampta aşı merkezinin olmamasıydı ve bu, yerinden edilenlerin geri kalanı için geçerlidir. Kamp içinde bir aşı merkezi var ve onlarcası için hazırda aşı yok” dedi.
“Ailemle birlikte Sinune’de aşı yaptırmak zorunda kaldım, 50 bin dinar harcadık”
Reşan Kampında çoğu Ezidi olmak üzere yaklaşık bin 100 aile yaşıyor ve edinilen bilgiye göre kampta aşı olanların oranı yüzde 20'nin altındadır.
Hamdi, "Kampın içinde aşı merkezi olsaydı bu oran yüzde 50'ye yükselirdi" diyor.
Sefi Hemo Selo (25), Duhok’a bağlı Zaho ilçesi sınırları içindeki Bagid Kendala kampında ikamet eden yerinden edilmiş biri ve Korona aşısı olmak için Şengal’in Sinune nahiyesine gitmek zorunda kaldı.
Selo, “Geçen yılın ağustos ayında aşı oldum, o zamanlar kampta aşı merkezi yoktu. Ailemle birlikte Sinune’ye aşı yaptırmak zorunda kaldım. Ulaşım masrafı olarak 50 bin dinar harcadık” sözlerini kullandı.
Kürdistan Bölgesi Hükümeti ocak başında, Sefi Hemo'nun yaşadığı kampta bir aşı merkezi açtı.
Sefi, "Aşı merkezinin açılması çok iyi bir adım" diyor.
Duhuk, Ocak 2022, Yerinden edilmiş bir kadın, Hanke kampındaki bir aşı merkezinde Korona aşısı olma prosedürlerini sürdürüyor. Fotoğraf: Duhok Sağlık Müdürlüğü Medyası
Kürdistan Bölgesi İçişleri Bakanlığı Ortak Kriz Koordinasyon Merkezi'nin istatistiklerine göre, Kürdistan Bölgesi'nde 664 binden fazla yerinden edilmiş kişi bulunuyor. Bunların bir kısmı Kürdistan Bölgesi'ndeki 26 kampa dağıtılıyor.
Yerinden edilenlerin yüzde 30'unu Ezidiler, yüzde 10'unu Hristiyanlar, yüzde 10'unu diğer azınlıklara, geri kalanı da Kürtler ve Sünni Araplar oluşturuyor.
Yerinden edilenlerin kaldığı bazı kamplarda Korona aşısı için merkezi bulunmuyor.
Hükümet tarafından aşı yaptırılması istenen yerinden edilmiş çalışanlar, aşı için kampların yakınındaki sağlık merkezlerine başvurmaktadır.
Şengal ilçesine bağlı Qahtaniye (Tel Uzeir) nahiyesi halkından yerinden edilen ve yaklaşık 8 yıldır Zaho ilçesindeki Persif-1 kampında yaşayan Murad Elias (42), “Aylar önce Zaho'ya gittik ve aşı olmak için isimlerimizi kaydettirdik ama isimlerimiz alınmadı. İlgili makamlardan Cemişko kampında bir aşı merkezi açmalarını defalarca istedik, ancak şu ana kadar bir yanıt alamadık” dedi.
Murad, ancak Persiv-1 kampına arabayla 15 dakika uzaklıktaki Persiv-2 kampında bir aşı merkezinin açıldığını ve bazı kamp sakinlerinin aşı olmak için bu kampa gittiklerini söyledi.
Çoğu Ezidi Zaho bölgesindeki Cemişko Kampı Müdür Yardımcısı Sadallah Abdullah, KirkukNow’a “İlgili makamlardan bir aşı merkezi açmalarını defalarca istedik, ancak henüz bir yanıt alamadık, bu yüzden kamptaki yerinden edilenler aşı için Zaho ilçe merkezine gitmek zorunda” dedi.
Kamp, Zaho ilçesinin merkezine 10 kilometre uzaklıktadır.
Sadallah Abdullah, "Merkez çok uzakta olmasada, yerinden edilenler için bir yük oluşturuyor" dedi.
Cemişko kamp yönetimine göre, kamp yerinden edilmiş 4 binden fazla aileyi barındırıyor.
Sadallah, "Aşıyı alan yerinden edilenlerin en büyük kısmı Peşmerge Güçleri çalışanları veya mensupları. Kampta aşılananların oranı çok düşük" diyerek, oranın düşük olmasının nedenlerinden birinin bazı kamplarda aşı merkezinin olmaması olduğunu savunuyor.
Duhuk Sağlık Müdürlüğü istatistiklerine göre, 189 bin 424 yerinden edilmiş insan ve mülteci kamplarda yaşıyor. Şu ana kadar 42 bin 282 doz Korona aşısı dağıtıldı. Bunların bir kısmına bir doz, bir kısmına iki doz aşı yapıldı.
Duhok Sağlık Müdürlüğü Basın Sorumlusu Hamza Muhammed, KirkukNow'a yaptığı açıklamada, “Yerinden edilenler ve mülteciler için kurulan kamplarda altı Korona aşısı merkezi açıldı, dördü yerinden edilenler kamplarında, ikisi mülteci kamplarında” diyerek, “Bu hafta içinde Domiz kampında yeni bir aşı merkezi açılacak” bilgisini verdi.
Sağlık Müdürlüğü, kamplarda başka merkezler açılana kadar geçici çözüm olarak gezici ekipler oluşturduğunu anlattı.
Duhok Sağlık Genel Müdürlüğü Önleme Dairesi Başkanı Dr. Ferhad İsmail, Müdürlüğün kamplarda yaşayan yerinden edilmiş kişilere daha fazla ilgi göstermek istediğini vurgulayarak, “Kamp sakinleri arasında büyük bir temas var. Belirli bir kurum veya kuruluş bizi ziyaret ettiğinde, öncelikle kamplarda aşı merkezleri açmamıza yardım etmelerini istiyoruz” sözlerini kullandı.
