Ninova Tarım Müdürü Rabie Yusuf Elias, bölgede IŞİD'in kontrolünün sona ermesinin ardından şehirlerdeki iş imkanlarının yetersizliği nedeniyle çiftçilerin köylerine dönerek, tarımsal faaliyetlere ve hayvancılığa yeniden başladıklarını söyledi.
KirkukNow’a konuşan Tarım Müdürü Elias, ildeki tarım sektörünün mevcut durumunu "tarım devrimi" olarak nitelendirerek, ilin buğday ve arpanın yüzde 60'ını güvence altına aldığı bir dönemde olduğuna dikkat çekti.
Irak'ta üretim, süt ürünleri üretimi için birçok fabrika ve yüzlerce kanatlı hayvan çiftliği kuruldu.
KirkukNow: Ninova'nın Ağustos 2017 yılında IŞİD kontrolünden geri alınmasından sonra, tarım sektörü eski haline döndü mü?
Rabie Yusuf: 2017 yılındaki kurtuluş harekatlarından sonra tarım ve hayvancılık yavaş yavaş toparlanmaya başladı. Valilik şu anda buğday, arpa, sebze, meyvede ekimlere ve hayvancılıkta üretime bir tarım devrimine tanık oluyor. Bunun tarımda devrim olduğunu söyleyebilirim. IŞİD'in ortaya çıkmasından önce daha bu yoktu.
Tarım Bakanlığı, Irak'taki buğday ve arpa ürünlerinin yanı sıra hayvancılık, sebze ve meyvelerin, özellikle patates ve domatesin yüzde 60'ının valilik tarafından üretildiği göz önüne alındığında, Ninova’ya özel önem veriyor. Yumurta ve süt ürünlerinde, Irak'ın diğer illerine ihraç ediliyoruz.
Çiftçilere kimyasal gübre ve ürünlerini diğer valiliklere ulaştırmak için kolaylıklar sağlayarak, modern ekipman ve çağdaş sulama teknikleri edinmeleri konusunda destek oluyoruz.
KirkukNow: Yılda ne kadar tahıl ekiliyor?
Rabie Yusuf: Bu yıl buğday ve arpa ekinleri ile 6 milyon dönüm tarım arazisi dikmeyi planlıyoruz. Aslında örgüt tarım arazilerine zarar vermedi. İki binden fazla meyve bahçesine zarar verdiği için ağırlıklı olarak meyve bahçelerini yok etmiş. Ayrıca kümes hayvanı çiftliklerinin çoğunu da yok ettiler, bu da hayvanlara ciddi zarar verdi. Şu anda hasarın boyutuna dair bir istatistik yok, ancak bu sektörler, IŞİD'den öncekine kıyasla kayda değer bir iyileşme ve büyüme içindedir.
KirkukNow: Sizce IŞİD’in kontrolünün sona ermesinden sonra tarım sektöründe yaşanan büyümenin nedeni nedir?
Rabie Yusuf: Şehir merkezlerinde iş imkanı olmadığı için daha önce köylerde yaşayan ve tarım arazisi sahibi olan insanlar hayvancılığa yöneldi. Musul'un IŞİD’den kurtarılmasından kısa bir süre sonra tarımın temel olduğu topraklarına geri döndüler. Tarım tek geçim kaynağıdır.
IŞİD'den sonra denklem değişti, daha önce köylerinden şehirlere gidenler, tekrar köylere dönüp tarımsal faaliyete devam ettiler. Örneğin IŞİD'den önce 100 ila 150 arasında kanatlı hayvan çiftliği vardı, ama şimdi bunların sayısı artarak 700’e ulaştı. Bunun nedeni Tarım Bakanlığı'nın tarım sektörüne gösterdiği yoğun ilgiden kaynaklanmaktadır.
Erbil,Şubat 2022, Ninova Tarım Direktörü Rabie Yusuf,tarım sektörünü desteklemek amacıyla düzenlediği konferansa katıldıktan sonra Fotoğraf: Ferman Sadık
KirkukNow: Tarımın her mevsimde devam etmesi için fabrika ve sera yapımı alanında neler başardınız?
Rabie Yusuf:Çeşitli kuruluşların desteğiyle çiftçilere 250'ye yakın sera dağıttık, bu yıl sera sayısını 400'e çıkarmayı planlıyoruz.
Bundan iki yıl önce Dünya Tarım Örgütü (FAO) ile koordineli olarak süt ürünleri üretimi için fabrikalar kurmaya çalıştık. Süt ve peynir üretimi için 50'ye yakın küçük fabrika kurduk. Bu fabrikaların ürünleri şu anda mevcuttur. Piyasada ve ayrıca Ninova Valiliği dışına ihraç edilmektedir.
Şu anda biri Musul'un doğusundaki Başika ve diğeri Ninova’nın merkezi Musul'da bulunan iki zeytinyağı fabrikası bulunduğundan, her birinin üretim kapasitesi olan zeytinyağı fabrikaları kurmak için de çalıştık. Saatte 600 kilogram yağ ve şu anda zeytinyağı üretmek için çiftçilere 15 adet zeytin sıkma tesisi daha kurmayı planlıyoruz.
KirkukNow: 5 bin dolara varan küçük krediler vererek çiftçileri destekleyen çeşitli kuruluşlar var, bu yardım Ninova'da tarım sektörünün canlanmasını nasıl etkiliyor?
Rabie Yusuf: Kredilerin miktarı az olmasına ve her çiftçinin yararlanamamasına rağmen, kuruluşların sağladığı desteğin önemli bir adım olduğuna şüphe yok...Bu kuruluşları, kredileri iptal etmeye ikna etmeye çalışıyoruz. Bu yüzde 10 ila 12 arasında değişiyor veya yüzde 5'e indiriliyor, ancak henüz nihai bir anlaşmaya varmadık.
