Muhammed Almas-Kerkük

Kerkük'ün güneydoğusundaki Dakuk ilçesinde, Korona virüsü aşısı olması olmaktan üşenen vatandaşlar, gezici sağlık ekipleri sayesinde aşı oluyor.

Gezici (mobil klinik) aşı ekipleri, Kakei topluluğunun yaşadığı alanlar da dahil olmak üzere Dakuk ilçe merkezinden uzak köylerine hizmet götürüyor.

KirkukNow’a konuşan Dakuk'un güneyindeki Sayid Walid Al-Kakai köyünün sakini Said Abbas, “Kakai köyleri arasında seyahat eden ve sakinlere aşı uygulayan birkaç gezici ekip var” diyor.

Dakuk'ta, yarım asırdan fazla bir süre önce inşa edilmiş 3 binden fazla yerlinin yaşadığı Kakai’nin yaşadığı köyler de dahil olmak üzere 14 köy için tek bir sağlık merkezi var.

Said Abbas, “Topzawa Sağlık Merkezi vatandaşları aşı almaya teşvik etmede iyi bir rol oynadı. Çünkü insanlara korona bulaşma risklerini açıkça ortaya koydu ve sonuç olarak şimdiye kadar çok sayıda vatandaş aşı oldu” sözlerini kullandı.

Dakuk İlçe nüfusu 97 binden fazla ancak aşı olan vatandaş sayısına dair resmi bir veri yok.

Aksine, çok etnik gruptan oluşan Kerkük ili genelinde aşı olan insan sayısının 1,7 milyon nüfus içinde 410 binden fazla olduğunu gösteren bir istatistik var.

“Topzawa Sağlık Merkezi, vatandaşları aşı olmaya teşvik etmede iyi bir rol oynadı”

Topzawa Sağlık Merkezi Müdürü Hüseyin Ali, konuyla ilgili KirkukNow'a, “Sağlık merkezinde aşı konusunda uzmanlaşmış bir ekip var ve herkesin aşı olma fırsatına sahip olmasını sağlamak için köylerde sürekli gezici aşı ekipleri dolaşıyor" sözlerini kullandı. 

Çoğu aşı merkezinde Pfizer-BionTech, AstraZeneca ve Sinopharm olmak üzere üç tip korona aşısı mevcuttur. 

Sağlık merkezinin çabalarına övgüde bulunan Hüseyin Ali, merkez personelinin yerel halkı Koronavirüsün tehlikeleri konusunda eğitmek için ellerinden gelen her şeyi yaptığını belirterek, Kerkük Sağlık Müdürlüğü'nün kendilerine Korona'nın tehlikeleriyle yüzleşmeleri için gerekli malzemeleri sağladığını kaydetti.

Video: kaka'iler hakkında 10 gerçek

Irak Bakanlar Kurulu kararına istinaden Kerkük yönetiminin talimatına göre, resmi daire ve kurumların çalışanları ve ziyaretçileri Korona aşısı yaptırmalı, aksi takdirde haftalık PCR testleri yapılmalıdır.

Ali Saray Köyü sakini Perwin Galib Al-Kakai, “Topzawa Sağlık Merkezi içinde bir aşı noktasının açılması mesafeleri bize daha da yaklaştırdı, artık aşı için ilçe merkezine gitmemize gerek kalmayacak" diyor.

Perwin Galib Al-Kakai, önceden çevrimiçi kayıt ve uzun kuyruklar gibi aşıyı almak için sağlanan olanaklardan memnun.

Gezici aşı ekipleri, köyler arası sürekli hareketlerinin yanı sıra, kronik hastalığı olan hastalar gibi sağlık merkezine gidemediği konusunda ikna edici bir argüman sunmaları halinde aşılarını evde yaptırmak isteyen vatandaşları ziyaret ediyor.

“Dakuk köylerinin sakinlerinin yüzde 70 ila 80'i Korona aşısı oldu” 

Dakuk Sağlık Müdürlüğü Sorumlusu Newzad Muhammed, KirkukNow'a şunları söyledi:

“Aşıyı Dakuk'un uzak köylerine, bu köyün Talabani, Kakei veya Heftar bölgelerinin sınırları içinde etnik köken, din ve görüşü ne olursa olsun vatandaşlar aşı yapılması için birkaç mobil kliniğimiz var” sözlerini kullandı.

Gezici aşı kliniği, Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) ile işbirliği içinde sağlanan tüm aşı gereksinimleri ve bazı ilk yardım malzemeleri ile sağlanan küçük bir araca bağlı bir kabindir.

Newzad Muhammed, “Artık Kakei köyleri de dahil olmak üzere Dakuk köylerinin sakinlerinin yüzde 70 ila 80'inin Korona aşısı olduğunu söyleyebilirim” diyerek, pazarlardaki sağlık broşürleri aracılığıyla vatandaşları, halka açık yerlerde ve ara sokaklarda, toplu alan ve televizyonlarda farkındalık tanıtımları yapıldığını dile getirdi.

Dakuk ilçe merkezinin batısındaki Ali Saray Kakai Köyünün yerini gösteren bir harita

Şubat 2020'de Korona salgınının ortaya çıkmasından bu yana, Kakailer bir dizi sorundan ve sağlık sektörünün bozulması da dahil olmak üzere kamu hizmetlerinin eksikliğinden muzdarip.

KirkukNow web sitesi, Kakai bileşeninin sesini iletmek amacıyla son dört yılda Kakai topluluğuna dair rapor ve araştırma dosyaları yayımladı.

Şubat 2021'de KirkukNow, pandeminin ortasında Dakuk ilçesine bağlı Kakei'in yaşam koşullarını ele alan Arapça ve İngilizce 24 hikâye içeren “Korona Zamanında Kakeiler” adlı bir kitapçık yayınladı.

Dini Eşitlik ve Kapsayıcı Kalkınma Koalisyonu (CREID), “Korona Zamanında Kakailer" kitapçığının yayınlanmasını finanse etti.

Kerkük'te yaşayan Kakei bileşeninden Tenya Faruk, ilçe köylerde yaşayanların aşıya ulaşmada daha çok kolaylık sağlandığını belirterek, “Keşke bizde kent merkezi yerine ilçe köylerde yaşasaydık” diyor.

Kakeiler, Irak ve Kürdistan Bölgesi'nin çeşitli bölgelerinde yaşamakta olup, Süleymaniye’nin Kerkük ve Halepçe ilçelerinde, Ninova Ovası'nın Qarakoş ilçesinde, Diyala'da Erbil, Hanekin, Mendali ve Celawla'da yaygın olarak yayılış göstermektedirler.

Resmi olmayan istatistiklere göre, Irak'taki Kakei nüfusunun 100 bin kişi olduğu tahmin ediliyor.

Kakeiler, Ehl-i Hak veya Yarsan olarak da bilinirler. Irak Anayasası’nda dinleri tanınmayan Kakei topluluğu, Irak Kürdistan Bölgesi'ndeki “Bileşenlerin Haklarının Korunması Kanun'nda” resmen tanınıyor.

Tenya Faruk, “Şehir içindeki yaşlıların ve özel ihtiyaçları olan kişilerin koşulları, uzak bölgelerde olduğu gibi aşı yaptırmak için dikkate alınmıyor” dedi.

Kerkük genelinde Korona aşısı için 75'ten fazla aşı merkezi bulunuyor.

Kerkük'te vaka sayısı toplam 89 bini aşarken, bin 489 ölüm kaydedildi.