Musul'un batısındaki Telafer ilçesini 40 yıl sonra ziyaret eden ilk kazı heyeti olan bir İtalyan kazı heyeti ilçeyi ziyaret etti. Ziyaret ilçesindeki Türkmenleri sevindirdi.
Kazı heyeti, IŞİD’in Telafer’i Haziran 2014 yılında ele geçirdiğinde tahrip ettiği kalenin yeniden inşa edilmesi için incelemelerde bulundu.
İlçe işgal edildikten sonra bölge sakinlerinin çoğu Irak’ın orta ve güney vilayetlerine, Kürdistan Bölgesi, Kerkük ve Türkiye'ye kaçmak zorunda kaldı. Ağustos 2017'de de ilçe örgütten kurtarıldı.
İtalyan Bologna Üniversitesi'nde Doğu Arkeolojisi Profesörü Nicola Marketti, “Biz İtalyan-Irak ekibiyiz ve bir süredir Ayman Musul'daki eski şehirde çalışıyoruz ve bugün burada arkeolojik kalıntıları görmek için buradayız" diyor.
Irak'ın antik çağlardaki en zengin şehirlerinden biri olan Telafer ilçesinde arkeolojik kale, Soban ve Karatepe, Tal Taya, Abi Maria ve yüzlerce başka siteden oluşuyor.
KirkukNow’a konuşan Nicola Marketti, “Telafer Kalesi, IŞİD tarafından tahrip edilen güzel arkeolojik alanlardan biridir ve kaleye verilen hasarın bu kadar büyük olmasını beklemiyorduk” dedi.
Telafer'de 2 Şubat’ta bir kutlamada konuşan Ninova Valisi Necim Cuburi, 2022’de Telafer Kalesi'nin yeniden inşası için çalışma sözü verdi.
Ninova -Telafer, Haziran 2022, İtalyan heyetinin şehri ziyaretinden bir kare Fotoğraf: Kirkuk Now
Tarihi kaynaklara göre Telafer Antik Kalesi, Asurlular döneminde inşa edilmiş ve şehir o zamanlar “Tanrıların İştar çiftliği” veya “tanrıların bahçesi İştar” anlamına gelen “Namet İştar” olarak biliniyordu. Romalılar ise kalenin binasını yenilediler ve surlarına hükmettiler.
Telafer Eski Eserler Müdürü Amin Omar, “Tel Afar şehrinin antik çağlarda farklı dönemlere ait yaklaşık 300 arkeolojik alan içerdiğini ve bunların en belirgini yüzde 100'e varan ciddi hasara uğrayan Telafer Kalesi olduğunu” söyledi.
“Umudumuz, UNESCO ve diğer ilgili uluslararası kuruluşların bu tarihi kaleye ilgi göstermesidir”
Omer, “Örgüt, tüm kaleyi ortadan kaldırdı ve tüm detaylarından yoksun bir tepe haline tarihi surlar, koridorlar, kuleler vb. Umudumuz, UNESCO ve diğer ilgili uluslararası kuruluşların bu tarihi kaleye dikkat etmesi ve onu Irak'taki en önemli medeniyet sembollerinden birini temsil eden bir insan mirası olarak yeniden inşa etmeye çalışmasıdır. Türkmenlerin Telafer'deki birlik ve beraberliği” dedi.
Omer, merkezi hükümete ve uluslararası kuruluşlara “kalenin kalıntılarını korumaya ve kaleyi yeniden inşa etmek için gereken ortalama bir maliyeti ortaya koyarak, kurtarmak için mühendislik ve teknik komiteleri ziyaret etmeleri için görevlendirmeye çağırdı”diye konuştu.
Kale, 2014 yılı ortalarında Telafer ilçesini kontrol altına alan IŞİD mensupları tarafından geniş çapta yıkılmış ve patlayıcılarla patlatılmıştı. Yıkım ve bombalama operasyonları, tamamen içinde bulunan hükümet binalarının yanı sıra antik kale duvarlarını ve kapılarını da içeriyordu.
İtalyan heyetinde yer alan kazıcı Claudia Savi ise, “2014 yılında IŞİD tarafından havaya uçurulan Telafer antik kentini ve tarihi kalesini ziyaret etmek için buradayız. Dikkati ve yeniden yapılanmayı hak ediyor” diye konuştu.
Ninova-Telafer Bölgesi, Haziran 2022, İtalyan heyetinin şehri ziyaretinden bir kare Fotoğraf: KirkukNow
Ninova Eski Eserler ve Miras Müfettişliği'nde kazıcı olan Omar Salim ise, “Bugün Ninova Valiliği'ndeki arkeolojik alanlarda çalışan İtalyan heyetiyle Telafer Kalesine gittik ve bu, ulaşılan ilk kazı görevi” diyor.
2003 yılında ABD'nin Irak'ı işgali ve Saddam Hüseyin rejiminin devrilmesinden sonra, kale belediye ve yerel polis karargahını barındırıyordu. Kalen, 2005 yılında Telafer Savaşı'nda ABD kuvvetleri için askeri bir üs olarak kullanıldı.
Telaferli Türkmen vatandaş Amira Adel, “Birleştirici Telafer'e gelişindeki gecikmeye rağmen, bizi farklı inanç ve mezhepleri bir araya getiren bir sembol olduğu için güzel kalemizin yeniden inşasının ilk adımı olduğu konusunda iyimseriz ve umuyoruz. O günü bir an önce görmek ve gözlerimiz kalemizin güzelliğini tanımak için” sözlerini kullandı.
