Musul Süryani-Katolik Başpiskoposluğu, bu yılın temmuz ayının başından bu yana Ninova Ovası'nın Hemdaniye İlçesi 30 Hıristiyan ailenin evlerini boşalttığını açıkladı.
Bu istatistiğin açıklanması, Ninova Birinci Vali Yardımcısı Sirwan Rojbeyani'nin Musul'daki Süryani Katolik Başpiskoposluğu'nu ziyareti ve 26 Temmuz'da Piskopos Mar Yusif Iba ve bir grup Hıristiyan din adamı ile Hristiyanların göçüne dair yaptığı görüşmelerin ardından geldi.
Vali yardımcısı yaptığı açıklamada, “Hristiyanları evlerinde kalmaya teşvik etmemize rağmen göç etmeye devam ettiği haberini duymaktan üzüntü duyuyoruz” dedi.
Rojbeyani, “Din adamları, yaklaşık 30 Hristiyan ailenin bu ay -temmuz- Hemdaniye bölgesinden ayrıldığını ortaya çıkardı" dedi.
Musul’un güneydoğusunda yer alan Hemdaniye’nin nüfusun çoğunluğunu Hristiyanlar oluştururken, ilçeye bağlı köylerin çoğunda Şebekler ve Ezidiler yaşıyor.
Kirkuknow’a konuşan Hemdaniye’de yaşayan Hristiyan yazar ve gazeteci Selah Sarkis, “Bu ay içinde yerinden edilen ailelerin sayısı 30'dan fazla ve bu sayının yakında artacağına eminim" dedi.
Selah Sarkis, yerinden edilme dalgasının nedenine ilişkin olarak, "Bölgenin son zamanlarda tanık olduğu güvenlik gerilimine ek olarak, iş olanaklarının olmaması ve bölgedeki yeniden yapılanma eksikliğidir” diye konuştu.
Ninova, Temmuz 2022, Musul şehrinin sağ tarafında bulunan Saatli Kilise'de restorasyon çalışmaları sürüyor. Fotoğraf: Ammar Aziz
Bu yıl Ninova Ovası'ndaki Hemdaniye ilçesine bitişik Türk kampının birçok kez füzelerle hedef alınmasına, diğer güvenlik ihlallerine ve silahlı haydutların Erbil’in füzelerle hedef aldığına dair açıklamalara sahne oldu.
Sarkis, “Hristiyanlar, 2014'te bölgeye saldıran ve kendilerini hedef alan IŞİD benzeri başka bir güç tarafından saldırıya maruz korkuyorlar" dedi.
IŞİD 2014 yılında Şengal ve Ninova’daki diğer bölgeleri kontrol altına aldığında, Hristiyanlar üç seçenekle karşı karşıya kaldılar: İslam'a geçmek, vergi ödemek veya herhangi bir eşya olmadan bölgelerini terk etmek, bu yüzden çoğu kaçmayı seçti.
2003'ten önce Hristiyanların sayısı 1 milyon 500 bindi ancak sayıları 250 bin kişiye düştü.
Bölgelerini IŞİD’den geri aldıktan sonra Hristiyanların bir kısmı Musul ve Ninova Ovası'na geri döndü, ancak bir kısmı Irak'ı kalıcı olarak terk etti.
Irak ve Kürdistan Bölgesi hükümetlerinin istatistiklerine göre, yerinden edilmiş 10 binlerce Hristiyan aile, binlerce diğer ailenin -yalnızca Ninova'da 24 bin aile- Irak dışına göç etmesine ek olarak henüz evlerine dönmedi.
Hristiyanlar, Kürdistan Bölgesi'nde ikamet eden 600 binden fazla yerinden edilmiş kişinin yüzde 7'sini ve Musul ve diğer Ninova bölgelerinde yaşayanlar, toplam yerinden edilenlerin yüzde 40'ını oluşturuyor.
Selah Sarkis, Qeraqoş’taki evinin IŞİD savaşında hasar gördüğünü ve evin tadilat masraflarının yüzde 60'ını örgütlerden birinin kendisine sağladığını, gerisini kendisinin çözdüğünü söylüyor.
Yasanın, Irak hükümetini IŞİD savaşından etkilenenleri tazmin etmekle yükümlü kılarken, hayatlarını sürdüren ve yıkılan evlerini kendi masraflarıyla inşa eden birçok Hemdaniye sakini için bir örnek olduğunu da sözlerine ekliyor.
Irak Maliye Bakanlığı 26 Temmuz'da Ninova Valiliği mağdurlarına tazminat olarak 19 milyar 464 milyon dinar ödenmesine karar verdi.
İldeki idari yetkililer, sigortalılara tazminat dağıtma sürecinin yakında başlayacağını vurguladı.
Irak İnsan Hakları Yüksek Komisyonu üyesi Ali el-Beyati, geçen mart ayında yaptığı açıklamada, 2003'ten önce Hristiyanların sayısının bir milyon 500 bine ulaştığını, ancak sayılarının 250 bine düştüğünü belirterek, çoğunluda Kürdistan Bölgesi'nde ikamet ettiğini dile getirdi.
Beyati'ye göre, “Hristiyanların yüzde 40'ı IŞİD'den geri alındıktan sonra Kürdistan Bölgesi'nden Ninova Ovası bölgelerine döndü. Musul'un merkezinde sadece 80 aile yaşıyor.”
Ninova,7 Mart 2021, Papa, eski Musul kentindeki Hewş al-Beya Kilisesi'nin kalıntıları arasında dini törenler yapıyor, Fotoğraf: AP
Musul Süryani Katolik Başpiskoposluğundan bir yetkili 28 Temmuz Perşembe günü KirkukNow’a şunları söyledi:
“Ekonomik zorluklara, iş fırsatlarının olmamasına ve etkilenen insanları tazmin edilmememesidir.”
KirkukNow tarafından Ninova yönetiminden elde edilen verilere göre, etkilenen 90 bin sivil tazminat talep ediyor, ancak sadece 11 bin 500 kişi tazminat aldı.
Kaynak, “Bildiğim kadarıyla yerel ve uluslararası kuruluşlar, özellikle evlerin ve kutsal dini mekanların yeniden inşası ve restorasyonu alanında Hemdaniye ve çevresine destek sağlıyor.”
İsminin açıklanmamasını istemeyen Musul Süryani Katolik Başpiskoposluğundaki yetkili, "Ninova Ovası'nda milis kontrol noktalarının varlığı ve Hristiyan bölgelerinde demografik değişim girişimleri, Hristiyanların kendilerini güvende ve istikrarlı hissetmemelerinin diğer nedenleridir" dedi.
Kaynağa göre, “Hıristiyanlar silahlı gruplar ve güçler tarafından tekrar hedef alınmaktan korkuyorlar...”
Ninova Göçmen İşleri ve Örgütlerinden Sorumlu Vali Yardımcısı Ali Kebo, KirkukNow’a, “Hristiyan bölgelerine verdiğimiz büyük ilgiden, diğer bölgelerin sakinleri bizden şikayet ediyor ve çoğu projenin neden Hristiyan bölgelerinde uygulandığını söylüyor….Bildiğim kadarıyla yerel ve uluslararası kuruluşlar, özellikle evlerin ve kutsal dini mekanların yeniden inşası ve restorasyonu alanında Hemdaniye ve çevresine destek sağlıyor.”
Ali Kebo'ya göre, “İnsanlar kalmayı veya göç etmeyi seçmekte özgürler, onlara her şeyin mevcut olduğunu söylemiyorum, ancak Hristiyan bölgelerine büyük ölçüde hizmetler sağlandı” dedi.
Ancak Ninova Birinci Vali Yardımcısı Sirwan Rojbeyani, "Herkes Hristiyanların göçünü azaltmak için çalışmalı, çünkü Hristiyanların göçü gelecekte diğer azınlıkları göç etmeye teşvik edebilir” sözlerini kullandı.
