Sufyan Dahil sekiz yıllık sürgünün ardından artık bir çadırın altında yaşayamaz ve Avrupa'ya ulaşma umuduyla Avrupa'ya doğru yola çıkar.
Şengal ilçesine bağlı Bork yerleşkesi sakini 21 yaşındaki Sufyan, IŞİD saldırıları nedeniyle ailesiyle birlikte Duhok’un Mam Reşan kampına yerleştirildi.
Sufyan, “Irak ve Kürdistan'da geleceğiniz çok belirsiz. Kampta çok uğraştım. İki insani yardım kuruluşuyla çalıştım. Çocuklara spor öğrettim”diyor.
1 Ağustos 2022'de ailesinden uzakta Türkiye'ye gitmek üzere mülteci kampından ayrılarak kaçakçılığın zorluk ve tehlikelerini atlatarak Yunanistan'a ulaştı.
“Her gün, sadece Yunanistan'daki kampa 10 ila 15 yeni göçmen geliyor”
Yunanistan'daki kamptan yeni bir hayata başlamaya çalıştığı Hollanda'ya kaçak olarak geri dönmek için uygun bir gün bekleyen Sufyan’ın söylediğine göre, Şengal’deki durumu normalleştirmek için ne kadar uğraşırlarsa uğraşsınlar, sorun yaşanıyordu.
Sufyan, “Üç gün üç gece kaçak, susuz ve ekmeksiz, ölümü kendi gözlerimle gördüm. Yalnızca Yunanistan'da kaldığım kampa her gün çoğu Ezidi olmak üzere 10 ila 15 yeni göçmen geliyor” dedi.
KirkukNow'a göre, son iki ayda özellikle Kürdistan Bölgesi'ndeki mülteciler arasında yeni bir Ezidi dalgası yurt dışına göç etmeye başladı.
Kürdistan Bölgesi'ndeki 664 binden fazla mültecinin yüzde 30'u Ezidi.
Ninova, Mayıs 2022, Bir grup Ezidi genç, ilçedeki istikrarsızlık ve sorunlara karşı Şengal’in merkezinde toplandı. Fotoğraf: KirkukNow
2006 yılında kurulan bir STK olan Duhok'taki Alend Gençlik Demokratikleşme Örgütü direktörü Şerzad Pir Musa, KirkukNow'a şunları söyledi:
“Her hafta göç istatistikleri topluyoruz ve son istatistiklere göre, son 20 günde bin 273 Ezidi yurt dışı geldi…”
Göç eden Ezidilerin yüzde 85'i kamp içinde, yüzde 15'i kamp dışındaydı.
Şerzad, “Ezidilerin göçü kaçak ve tehlikeli ve devam ediyor” diye konuştu.
KirkukNow'a göre Ezidilerin göç etmesinin başlıca nedenleri; Daha önceki raporlara göre yüzlerce aile, anavatanlarında savaşın tahribatı, istikrar ve hizmet eksikliği, çadır altında yaşamanın zorlukları ile birlikte yardım, içme suyu ve Irak hükümeti tarafından dağıtılan gıdaların yetersizliğinden muzdarip.
Göçmenler, sekiz yıldır çadırlarda yaşıyorlar ve Şengal’de dönme umutları yok, bu yüzden göç ediyorlar.
Kürdistan Bölgesel Yönetimi'nin Duhok'taki Göç ve Mülteciler Dairesi Başkanı Diyan Cafer, Kerkük'e verdiği demeçte, “Mülteciler sekiz yıldır çadırlarda yaşıyor ve Şengal’e dönme umutları yok, bu yüzden bir yol bulurlarsa hemen göç edecekler. Ancak şu anda kaç kişinin göç ettiğine dair resmi bir istatistik yok. Sadece göç edenlerin çoğunun genç insanlar olduğunu biliyoruz” diye konuştu.
Son yıllarda, Fransa ile Uluslararası Göç Örgütü (IOM) arasında yapılan bir anlaşma kapsamında onlarca Ezidi birkaç aşamada Paris'e gönderildi.
IŞİD kurbanlarıyla ilgilenen insani bir STK olan Tülay Hayatta Kalanlar ve Mağdurlar Örgütü Başkanı Derviş Çuki, KirkukNow'a şunları söyledi:
“Bu yılın temmuz ayından bu yana yeni bir Ezidi göç dalgası başladı. Kamplar ve Şengal sakinleri göç ediyor.”
Örgüte göre, son bir buçuk ayda yaklaşık 3 bin Ezidi yurt dışına göç etti.
Çuki, “Kadınlar, çocuklar ve kızlar her gün göç edenler arasında, hepsi kaçak ve göçmen akışı artıyor” dedi.
Kürdistan Bölgesi Hükümeti istatistiklerine göre, IŞİD'in 2014 yılında Şengal ve Ninova'nın diğer bölgelerine düzenlediği saldırılar ve yaklaşık yarısının akıbeti bilinmeyen 6 bin Ezidi'nin kaçırılması sonucunda 350 binden fazla Ezidi yerinden edildi, 100 bin kişi yurtdışına göç etti.
Ezidi Gençlik İşlerinden Sorumlu Emir Yardımcısı Herman Mirza Beg, yeni bir Ezidi göç dalgasının üç aydır devam ettiğini kabul ediyor, ancak tüm göçmenlerin sayısının Ezidilerle bağlantılı olduğunu, hepsinin Ezidi olmadığını söylüyor.
Herman, rakamların nasıl toplandığını açıklamadan, “Konu siyasi ve medyada abartılıyor, aksi takdirde son dört ayda Şengal’den ve kamplardan 500'den fazla Ezidi göç etti” dedi.
Herman Mirza Beg, göç eden Ezidilerin yoksul olduğunu ve kimsenin göç etmesine engel olamayacaklarını ancak göç oranını düşürmeye çalıştıklarını söylüyor.
Kimsenin göç etmesini engelleyemiyoruz ama oranı düşürmeye çalışıyoruz.
Ninova hariç diğer Irak illerindeki tüm kamplar kapatıldı. Erbil hükümetiyle anlaşmaya varılan Kürdistan Bölgesi'ndeki kamplar dışında kalanlar evlerine geri döndü.
Irak hükümetinin sürekli olarak Şengal sorununu çözmek için uygulamada ısrar ettiği tek yol, Şengal anlaşmasıdır. Anlaşma, iki federal hükümet ile Kürdistan Bölgesel Hükümeti arasında yeni bir yönetim, yeniden yapılanma ve güvenlik oluşturmayı kapsıyor.
Ninova vilayetinde tartışmalı bir bölge olan Musul'un 120 km batısındaki Şengal, 3 Ağustos 2014'te IŞİD tarafından ele geçirildi ve 13 Kasım 2015'te yeniden kontrol edildi.
