Kürdistan Bölgesi Hükümeti Eğitim Bakanlığı, Jina adlı 6 yaşındaki bir kız çocuğunu ikinci kez okula kabul edilmesini reddetti.
Duhok’ta yerinden edilmişler kampında yaşayan altı yaşındaki kız çocuğu Jina, 28 Aralık 2015'te, annesi Samira’nın (30) kendisiyle evlenmeye söz veren bir gençle ilişkisi sonucu dünyaya gelmiş.
Bu şahıs Samira'nın hamile olduğunu öğrenince onu terk ederek, kendisiyle evlenmeyi reddederek kayıplara karıştı.
Milli Eğitim Bakanlığı'nın yönergelerine göre, Jina geçen yıl ilkokulun birinci sınıfında olmalıydı, ancak kimliği olmadığı için kabul edilmedi.
“Kızını kabul edemem, onun bir kimliğe ihtiyacı var”
Bu yıl, kurum ve yetkililerin ona bir kimlik çıkartmak için çabalarına ve vaatlerine rağmen, kız ve annesi bir kez daha hayal kırıklığına uğradı ve okula kabul edilmedi.
Samira, geçen Temmuz'da kızını yeni eğitim-öğretim yılına kaydettirmek için Kürdistan Bölgesi Eğitim Bakanlığı'na bağlı kamp okulunu ziyaret etti, ancak müdür kendisine, “Kızınızı kabul edemem, bir kimliğe ihtiyacı var. Dinleyici veya ziyaretçi olarak ona izin verebilirim ama resmi olarak yapamam ve bu benim elimde değil” diye yanıt veriyor.
Yaşadıkları kamp, çoğunlukla Ninowa eyaletine bağlı bir ilçe olan Şengal'den gelen Ezidiler olmak üzere yerinden edilmiş kişilere yönelik 16 kamptan biridir.
Samira’yı evlilik vaadiyle kandıran adamın kimliği güvenlik güçleri tarafından tespit edilse de Samira'nın yaşadığı kampın eski yöneticisine göre " bu şahıs Irak'tan ayrıldığı" ortaya çıktı.
Geçen yıl, Jina ve annesinin hikayesinin KirkukNow tarafından yayınlanmasından sonra, Duhok il yönetimi ve Eğitim Bakanlığı yetkilileri olumlu yanıt verdi ancak Jina'nın sorunu çözülmedi.
“Çok üzgünüm, sürekli kızımın geleceğini düşünüyorum”
Samira, temmuz ayında kamp okuluna gittiğinde kızını misafir olarak kaydetmeyi reddetti.
Samira, “Tek bir isteğim var. Kızımın geleceğinin kaybolmasını istemiyorum. Onu misafir olarak kabul etmek boşuna. Çok üzgünüm. Sürekli kızımın geleceğini düşünüyorum. Birkaç yer gezdim kimliğini çıkartmak için ancak tüm çabalarım boşuna çıktı” dedi.
Samira, altı yıl önce, 2014 olaylarının ardından, Ezidi topluluğu, IŞİD’in aşırılık yanlısı militanlarının vahşetinden korkarak memleketlerinden kaçtığında, Jina'yı doğurdu. –
IŞİD, Şengal’e saldırdığında Samira’nın ailesi daha sonra Girezur nahiyesinden yaşayan ailesi, Şengal Dağı'na ve Duhok'a kaçtı.
Samira o dönem 22 yaşındaydı. Aile Şengal Dağı’nda kalırken, Samira ailesini ikna ederek Duhok'ta kampta kalmasına yönelik ikna eder.
Sivil toplum kuruluşu (STK) olan ÊME, Jina ve Samira’nın davasını üstlenir.
Derneğin avukatı Giring Selam, “Ekibimiz, Jina ve annesinin yaşadığı kampı ziyaret etti ve kızı için bir kimlik kartı almaya çalışmak için Samira'dan vekaletname aldı ancak bu karmaşık görünüyor ve sorunu çözmek için çok zamana ihtiyacımız var, annesi Samira'nın, onu evlilik dışı doğması ve annesinin psikolojik sorunlar yaşamasından dolayı sahip olmadığı için okula gidemiyor”dedi.
“Sorun şu ki, onu aldatan kişi bilinmiyor ve yurt dışına çıktığını duyduk”
Giring Selam, sözlerine şöyle sürdürdü:
“Sorun şu ki, onu aldatan kişi bilinmiyor ve yurt dışına çıktığını duyduk...Kürdistan Bölgesi Eğitim Bakanı'nın kendisi de bu durumdan haberdar ve hukuki bir çıkış yolu bulmaya çalışıyoruz.”
İslami şeriat ve Ortadouğu geleneklerine göre, dindi nikah yapılmadan evlilik öncesi cinsel ilişkide bulunmak günah olarak görülür ve halen bu düşünce toplumda tabu olarak görülüyor.
Ezidiler, çoğunlukla Irak'ın kuzeyindeki Ninowa eyaletindeki Şengal ve Şehan'da ikamet eden yarım milyondan fazla nüfusa sahip etnik-dini bir azınlıktır.
IŞİD'in 2014 yılında Ezidi topluluğuna saldırarak onları kafir olmakla suçladı, binlerce erkeği katletti, kadın ve çocukları da seks kölesi olarak alı koydu.
“32 Sayılı Medeni Durum Sistemine dayanan yasal prosedür”
Irak Medeni Durum Kanunun 28. Maddesine göre, ebeveyni belli olan gayrimeşru çocuk, İstihbarat Mahkemesi veya Nüfus Mahkemesi tarafından verilen bir karara ve babalık kanıtına veya çocuğun babalık, soyadına göre Doğum Kütüğü'ne kaydedilmelidir.
Mevcut durumda hem vatandaşlık hem de medeni durum kimlik kartlarının verilmesi askıya alınmış ve yerini ulusal kartlara bırakmıştır.
2016 tarihli ve 3 Sayılı Nüfus Cüzdanı Kanununun 20. Maddesine göre, ebeveynlerinden birinin ölümü ve kaybolması veya her ikisinin veya birinin yokluğu nedeniyle tam bilgiye sahip olmayan çocuğa, çocuğun adı, babası, annesi ve büyükanne ve büyükbabası, doğum yeri ve tarihi, Çocuk Mahkemesi tarafından Sağlık Bakanlığı'ndan alınan bir sağlık raporuna ve dolayısıyla doğum belgesi düzenlenen bir sağlık raporuna istinaden Sağlık Bakanlığı ve Nüfus cüzdanı İşleri Müdürlüğü'ne iletilir ve akabinde çocuğun kimliği verilir.
1 Ağustos'tan aynı ayın sonuna kadar ÊMA Derneği, Samira ve kızını psikolojik tedavi için Erbil'e sevk etti.
Samira, “Orada iyi bir ruh halindeydim ama kampa geri döndüğümde kızımın geleceğini düşünmeye devam ediyorum ve bu beni çok üzüyor” sözlerini kullandı.
“Benim adım annemin adı" kampanyasının organizatörlerine yönelik bir istatistik, Irak'ta 2014-2017 yılları arasında IŞİD militanlarının annelerine tecavüz etmesi sonucu dünyaya gelen 4 bin çocuğun olduğunu ve bunların kimliklerinin olmadığını ortaya koydu.
Birleşmiş Milletler Çocuk Hakları Evrensel Beyannamesi'ne göre her çocuğun eğitim hakkı vardır ve önlenmesi bir ihlal olarak kabul edilir.
Şengal'deki Kürtçe Eğitimin İdari Müdürü Şahab Ahmed, KirkukNow'a, “Vatandaşlığı bir diğer anlamda kimliği olmayan kimseyi kabul edemeyiz” dedi.
*Jina ve Samira'nın isimleri takma isimlerdir ve kampın adı güvenlikleri için KirkukNow tarafından gizli tutulmaktadır.
