KirkukNow, son 10 yılda, bölge IŞİD'in kontrolündeyken dahi Irak Kürdistan Bölgesi’nde bağımsız ve kaliteli yayın sunmayı başarmakla birlikte bu başarısını sürdürüyor.
KirkukNow Genel Yayın Yönetmeni Selam Ömer, “Asıl amacımız, bu bölgelerde yaşayan tüm insanlara hangi milliyetten olursa olsun aynı bilgiyi ulaştırmak. Her haberimiz Arapça, Kürtçe ve Türkmence'ye çeviriyoruz ve ayrıca Irak dışında bölgesel haberlere önem verenler için de İngilizce makaleler yayınlıyoruz” dedi.
Kirkuk Now, Kürt, Türkmen, Arap, Ezidi ve Hıristiyanların yaşadığı Kerkük ve Irak Kürdistan Bölgesi ile Irak'taki Ninova, Diyala ve Selahaddin vilayetlerinin bir kısmını içeren, Irak'ın en karmaşık bölgelerinden birinde çalışıyor. Bu azınlıklar, devrik lider Saddam Hüseyin’in liderliğindeki Baas Partisi döneminde yıllarca demografik bozulmayla karşı karşıya kaldı.
Irak'ın kurtuluş sürecinde Saddam Hüseyin rejiminin devrilmesinin ardından bölgede zaman zaman çatışmalar ve gerginlikler devam etti. En kötüsü Ezidilerin katledilmesi olmak üzere birçok insan hakları ihlali yaşandı.
Bugün, Kuzey Irak'ın bazı bölgeleri, Kürdistan Bölgesel Yönetimi ile Bağdat'taki merkezi hükümet arasında “tartışmalı bölgeler” olmaya devam ediyor. Bu alanlara erişim zordur ve yerel medyanın alanı bölünmüştür, böylece bölge sakinleri yalnızca yanlı veya eksik haberler alır.
European Endowment for Democracy'nin (EED) ortağı olan Kirkuk Now, çatışma bölgelerindeki topluluklar arasında diyalog oluşturmak amacıyla 2011'den beri bölgenin farklı dillerinde haber ve bilgiler yayınlayan bir dış medya kuruluşudur.
Duhok, 2019, Mam Reşan Kampında okuldan döndükten sonra yerinden edilmiş bazı çocuklar Fotoğraf: KirkukNow
Zorlu bir başlangıç
Ömer, “Başlangıçta işler çok zordu: Farklı topluluklarla temas halinde olan yetkin gazeteciler bulmak zordu ve herkes bizi her yönden bir etnik grubun çıkarları doğrultusunda çalışmakla suçladı” dedi.
Selam Ömer ayrıca, şunları söyledi:
“Günümüzde alanında 11 yılını geride bıraktı, KirkukNow farklı etnik gruplardan 10 kişilik bir kadroya ve Irak genelinde geniş bir muhabir ağına sahiptir.
KirkukNow, çatışma bölgeleri hakkında güvenilir bir haber kaynağı olarak kendini kanıtlamıştır. Birçok yabancı medya kuruluşu, Kuzey Irak'taki durumu daha iyi anlamak için bölgeyle düzenli olarak iletişim kurmaktadır.
KirkukNow ekibi yıllar boyunca çok zor koşullardan geçti. IŞİD’in bölgeye saldırmasıyla, Kirkük Now'ın kapsadığı alanın yüzde 70'ini kontrol altına aldı.
Kontrolündeki bölgelerde yaşayan muhabirlerimizin çoğundan çalışmayı bırakmalarını ve güvenliklerini korumalarını istedik.”
Diyala, Mayıs 2020, Hanekin'in Mexasi Köyünde Kakei vatandaşlarının ekinleri yakılması Fotoğraf: KirkukNow
Gazeteciler için tehlikeli bir ülke
Sınır Tanımayan Gazeteciler Basın Özgürlüğü Endeksi'ne göre, IŞİD'in ortadan kaybolmasının ardından Irak, 180 ülke arasında 172. sırada yer alan gazeteciler için tehlikeli bir ülke.
Irak'ta 2003'ten bu yana 22 gazeteci öldürüldü ve hiç kimse hüküm giymedi.
Kirkuk Now bir medya kuruluşu olarak kayıtlıdır; Ömer, hem federal hem de Kürdistan Bölgesel hükümetlerinin gazetecilerinin kontrolü altındaki bölgelerde çalışmasına izin verdiğini belirterek, ekibinin bu bölgelerin yönetimiyle iyi ilişkiler içinde olmak için çalıştığını ve “aşırılık yanlıları dışında ki bu imkansız” dedi.
“Irak Anayasasında basın özgürlüğü kutsanmış olsa da pratikte hükümetin gerçek bir vizyonu yok. Gazetecilerin rolünü ve toplum, özellikle de marjinalize edilmiş topluluklar için neyin önemli olduğunu anlamıyor” diyen Ömer, ifadelerine şöyle devam etti:
“Bu nedenle KirkukNow, dini ve etnik azınlıklardan kadınlara kadar marjinalize edilmiş topluluklara geniş yer ayırıyor.
Günümüzde Irak'ta azınlıklarla ilgili kaliteli ve nesnel bir içerik eksikliği var, bunlar çoğu zaman sorun olarak sunulurken, biz vatandaşlar olarak bunları sunuyoruz.”
Ninova, Şengal'de dini bir törende geleneksel kıyafetleriyle bir Ezidi kız. Fotoğraf: KirkukNow
Medya organlarının taklit ettiği başarılı bir model
KirkukNow’ın barış ve demokrasiye ulaşmayı amaçladığını kaydeden Ömer:
“Çatışmanın tarafları, savaş zamanlarında medyayı her zaman düşman olarak görüyorlar. Niteliğe değil, propagandaya ihtiyaçları var. Yalan haberlerle besleniyorlar ve yerel halkın gerçekleri bilmesini istemiyorlar.
Bu vizyon işe yaradı. Kirkuk Now, 2020'de Internews tarafından Irak'taki kadın hakları meselelerini en iyi şekilde ele aldığı için ödüllendirilirken, geçen yıl yerel bir radyo istasyonu ve European Endowment for Democracy tarafından bölgedeki en iyi insan hakları haberciliği ödülüne layık görüldü. Biri IŞİD safında savaşmak zorunda kalan bir çocuğun hikayesiydi, diğeri ise Irak Kürdistanı'nda ifade özgürlüğü ve gazetecilerin yargılanmasına ilişkin bir haberdi.”
Ömer, çalışmalarının bazı medya kuruluşlarının, kendilerine azınlık ve kadın sorunları hakkında yazma cesareti verdiğini söyledi.
Kirkuk Now ekibinin, şu ana kadar kaydedilen ilerlemeden memnun, ancak değişim için devam etmeye kararlı olduğunu dile getiren Ömer, "Irak vatandaşlarına, gelecekleri, seçimler ve ülkemizin karşı karşıya olduğu tüm sorunlar hakkında doğru kararlar verebilmeleri için saygın haberler ve bilgiler vermek istiyoruz” diyor.
