Almanya Federal Meclisi, Ezidilere yönelik suçların "soykırım" olarak tanınmasını içeren önergeyi kabul etmesi, Ezidi toplumunun yüzünü güldürdü.
19 Ocak’ta parlamentoda düzenlenen oturuma Ezidi Miri Şeyh Hazım Tahsin Beg, Ezidi şahsiyetler ve soykırım mağdurları da katıldı.
Alman Federal Meclis üyeleri, Ezidilere yönelik suçların "soykırım" olarak tanınmasını savunan önergeyi görüşmesinin ardından, oturumuna katılan tüm milletvekilleri, önergeye “evet” oyu verdi.
Önergede, 5 binden fazla Ezidi'nin özellikle 2014'te Şengal’de IŞİD tarafından işkence gördüğü ve vahşice öldürüldüğü vurgulandı.
Önergede, “Parlamento, 'IŞİD tarafından 2014 yılında Irak topraklarında Ezidi toplumuna karşı işlenen suçların Birleşmiş Milletler Soykırım Suçunun Önlenmesi ve Cezalandırılması Sözleşmesi bağlamında soykırım teşkil ettiğini' kabul etmektedir" ifadeleri yer aldı.
Üyeler, Alman hükümetine, soykırımın siyasi ve hukuki olarak ele alınması için mevcut uluslararası ve ulusal kurumları desteklemeye devam etmesi ve BM özel soruşturma ekibi UNITAD'ın yetkilerini güçlendirmesi çağrısında bulundu.
“Karar Ezidiler için oldukça önemlidir”
Karara ilişkin KirkukNow’a konuşan Şengal’den Ezidi aktivist Hüseyin Said, “Almanya Parlamentosunun IŞİD’in Ezidilere karşı işlediği suçları tanıma kararına büyük bir destek olarak baktığını, bundan sonraki aşamaların daha önemli olduğuna inanmakla birlikte özellikle savaşın kurtarılan bölgelerindeki durumun telafisi ve normalleştirilmesi için ciddi bir adım olarak” görüyor.
Hüseyin, “Alınan karardan çok memnunuz ve bu, diğer ülkelerin Ezidilere yönelik soykırımı tanımasının önünü açacak bir karar oldu. Bu kararların bölgedeki durumun normalleşmesine etki etmesini umuyoruz” dedi.
Bu kararla, Alman hükümetine Ezidilere mali destek sağlamaya, harap olmuş topluluklarını yeniden inşa etmeye, Irak'ta delil toplamaya ve onları suçlayanları yargılamaya çağırıyor.
IŞİD, Ağustos 2014'te Musul'un 120 km batısındaki Şengal ilçesinin kontrolünü ele geçirdi.
Kürdistan Bölgesi Ezidi Kaçırılanları Kurtarma Bürosu'na göre, bölgede 6 bin 417 Ezidi'yi kaçırdı. Süreç içerisinde kurtarılan Ezidiler olsa da halen yaklaşık 2 bin 700'ünün akıbeti bilinmiyor.
IŞİD saldırılarında; bin 293 Ezidi öldürüldü, 68 türbe yıkıldı ve 80'den fazla toplu mezar bulundu.
Kürdistan Bölgesi'ndeki 664 binden fazla mültecinin yüzde 30'u Ezidi.
Duhok İl Meclisi Başkan Yardımcısı Berivan Selim Şamo, KirkukNow'a yaptığı açıklamada, kararın övgüye değer olduğunu ve Ezidilere karşı işlenen suçların tüm uluslararası merkezlerde soykırım olarak tanınması yönünde önemli bir adım olduğunu söyledi.
Belçika, Avustralya ve Hollanda daha önce Ezidilere yönelik soykırımı tanımıştı.
Nadya Murad: Hiçbir parlamento kararı Ezidilerin çektiği acıları ortadan kaldıramaz
IŞİD'den sağ kurtulan, aktivist ve Nobel Barış Ödülü sahibi Ezidi Nadia Murad, karara ilişkin yayımladığı mesajında 18'den fazla hükümet ve uluslararası kuruluşun Ezidilere yönelik soykırımı tanıdığını söyledi.
Almanya, Kasım ayında Iraklı bir zanlıyı Ezidilere karşı “soykırım” yapmaktan mahkûm eden ilk ülke oldu ve birkaç başka vakayı da soruşturuyor.
Mesajda, “Üç yıl önce Kuzey Irak'ta Ezidi kadınları gördüm: kaçırıldılar, köleleştirildiler, tecavüze uğradılar. Acı çekmeleri beni durdurmuyor. Federal Meclis (Alman Parlamentosu) IŞİD'in Ezidilere karşı suçlarını #soykırım olarak adlandırdı.”
“Dünyadaki hiçbir parlamento kararı onların acılarını ortadan kaldıramaz” diyen Murad, ancak bunun acının ve adaletin tanınmasına yönelik kararlı bir adım olduğuna inanıyordu.
Alman Parlamentosunun karar taslağında ilk başta birçok eksiklik vardı.
DW'de yer alan habere göre Ezidi mültecilerin çoğunluğu 150 bin ile Almanya'da bulunuyor.
Kürdistan Bölgesi Diyanet İşleri Bakanlığı Ezidi İşleri Müdürlüğü istatistiklerine göre, Irak'ta 550 binden fazla Ezidi var ve bunların 360 bini yerinden edildi. Yüz binden fazlası başka ülkelere göç etti.
“Ezidi soykırımı tanıma taslağını geçen yıldan beri hazırlıyoruz”
Ezidi Danışma Merkezi Başkan Yardımcısı İrfan Ortaç, “Geçen yılın haziran ayından beri Almanya'da Ezidilerin davasının soykırım olarak tanınması için bir karar taslağı hazırlıyoruz. İlk başta birçok eksiklikleri giderildi” dedi.
Ortaç'ın da belirttiği gibi Şengal halkının temel talepleri, Şengal güçlerinin geri çekilmesi, Şengal Anlaşmasının uygulanması, durumun normalleştirilmesi, halkın geri dönüşünün sağlanması ve zararlarının tazminat edilmesidir.
KirkukNow'ın daha önce yaptığı araştırmaya göre Ezidilerin göçünün başlıca sebepleri; Anavatanlarındaki savaşın yıkımı, istikrar ve hizmet eksikliği ve daha önceki raporlara göre çadırlarda yaşamanın zorlukları yüzlerce aile yardım eksikliğinden, içme suyu eksikliğinden ve dağıtılan kötü gıdadan mustarip.
İrfan Ortaç, Almanya Parlamentosunun taslağının kabul edilmeden önce IŞİD'den çocukların ülkelerine geri gönderilmesiyle ilgili bir madde olduğunu ancak Ezidilerin bunu reddettiğini ve daha sonra farklı bir şekilde yeniden yazıldığını bu maddenin düzeltilesiyle onlara yardımcı olabileceklerini anlattı.
IŞİD’in kaçırdığı Ezidi kadınların, örgüt üyelerinin tecavüzü sonucu hamile kalan ve doğan çocukları kabul etmediği gibi tartışmaları sürüyor. Mağdur kadınlar ve çocukların akıbeti de uluslararası arenada konuşulmaya başlandı.
“Ezidi soykırımı” uluslararası arenada resmen tanınmasına yaklaştı
Ezidilerin Emir Yardımcısı Herman Mirza Beg, “Almanya Parlamentosunun kararını sevindirici bulmakla birlikte maddi ve manevi olumlu bir karar olduğunu” söylüyor.
2017'den beri Ezidilerin davası üzerinde çalışan Birleşmiş Milletlere (BM) bağlı Soruşturma Ekibi, 2021 yılında Ezidilere yönelik ihlaller ve suçlar hakkında "açık ve inandırıcı kanıtlar" topladığını duyurdu.
2019 yılında Kürdistan Parlamentosu 3 Ağustos 2014'ü Ezidilere yönelik soykırım günü ilan etti.
2021 tarihli 8 sayılı Ezidi Hayatta Kalan Kadınlar Yasası, Ezidilere yönelik olayları soykırım olarak tanımlıyor, suçun failleri hakkında şikâyette bulunulmasını vurguluyor ve Dışişleri Bakanlığı'na talimatın yanı sıra her yıl 3 Ağustos'u olayın tanınması için ulusal bir gün olarak kabul ediyor. Ayrıca suçun uluslararası düzeyde tanınması için çalışmalar sürdürüyor.