Alman Wadi Organizasyonu, Kürdistan Bölgesi'ndeki kadın sünneti ile mücadele deneyimini Irak’ın diğer valiliklerinde hayata geçirmek için adım attı. Organizasyon kamuoyu anketiyle çalışmalarına start vererek, söz konusu bölgelerde kadın sünnetine dair verileri toplamayı amaçlıyor.
Kürdistan Bölgesi'nde kadın sünneti ile mücadelede 15 yıllık deneyime sahip olan Wadi Organizasyonu, Irak'ın orta ve güneyindeki çok sayıda kuruluşun ve ekiplerinin katılımıyla Süleymaniye’de üç günlük bir istişare konferansı düzenledi.
Wadi'nin ilk adımı Bağdat, Basra ve Maysan vilayetlerinde kadın sünneti yüzdesini öğrenmek için anket yapmak oldu.
Irak'taki Alman Vadi Örgütü İlişkiler Sorumlusu Şux Muhammad'e göre Kürdistan Bölgesi'nde bu konudaki çalışmalarının başarıyla sonuçlanması, çalışmalarını ülkenin diğer bölgelerinde yaygınlaştırmasını sağladı.
Katılımcılar arasında görüş alışverişinde bulunuldu
Şux Muhammed, “Yapılan tartışmalar, Wadi ekipleri ile orta ve güney Irak'tan gelen kuruluşlar arasında görüş alışverişinde bulunmak içindir. Bu kuruluşların yürüteceğimiz ankete ortak olarak katılması planlandı” dedi.
Anket bu yıl konferans bitiminden sonra düzenlenecektir.
Konferansın ilk gününde Wadi ekipleri, Orta ve Güney Irak'taki kuruluşlara deneyimleri hakkında bilgi vererek, engeller ve konuyla ilgili nasıl çalışılacağı konusunda bilgi verdi.
Germiyan Wadi ekibinden Leyla Ahmed, konuyla ilgili çalışma deneyimi hakkında şunları söyledi: "Önemli olan, ekiplerin insanlar arasında, sorunu onlarla açması ve bu ekiplerin sünnetin zararları hakkında yeterli bilgiye sahip olmaları gerekiyor. Bu konuda insanlar eğitilebilir.”
Şux, “Çalışma gruplarının kadın sünneti ile mücadele konusunda hukuk alanında deneyime sahip olması, böylece kadın sünneti uygulayan kişilere bunun sonuçlarını açıklamaları gerekiyor” sözlerini kullandı.
Wadi avukatlarından Çiro Ömer, yasaların, din adamlarının ve insanların kadın sünnetinin zararlarına ilişkin anlayışının bu uygulanın ortadan kaldırılmasına yardımcı faktörler olduğuna inanıyor.
Ömer, “Bugün bile kadın sünnetine hazır insanlar var. Yasa korkusu olmayanlar bunu sürdürüyor. Çünkü bu onların üzerinde yaşadıkları ve onlar için bir gelir kaynağı olan bir meslek. Bazı din adamları da bu durumla yüzleşmede iyi bir rol oynuyor.”
Süleymaniye vilayetinin sınırları içindeki Germiyan yönetimine bağlı Rizgari ilçesine bağlı ücra bir köyde yaşayan bir din adamına kadın sünnetinin İslam'la hiçbir ilgisi olmadığını aktardı.
2011 yılında Kürdistan Parlamentosu tarafından onaylanan Aile İçi Şiddete Karşı Yasa uyarınca,”kadın sünneti üç yıla kadar hapis ve 10 milyon dinara kadar para cezası ile cezalandırılan bir şiddet türü” olarak kabul ediliyor.
Wadi, bu yasanın çıkarılmasında, özellikle de “kadın sünnetini bir şiddet biçimi”olarak gören maddede rol oynadığını söylüyor.
2005 yılında Wadi Organizasyonu Kürdistan Bölgesi'nde "Kadın Sünneti Durdurun" kampanyasını başlattı. Kadın sünneti olgusunun yasalar çerçevesinde yasaklanması kampanyanın kazanımlarından biridir.
Kampanyanın diğer kazanımları arasında 2017'de Germiyan ve 2022'de Halepçe'de kadın sünneti olgusunun tamamen ortadan kaldırılması oldu.
“Anket ve kadın sünneti yüzdesini öğrendikten sonra, Irak vilayetlerinde kadın sünnetinin zararlarını aydınlatma ve bilinçlendirme aşaması olan bir sonraki aşamaya başlayacağız. Bu fenomeni yavaş yavaş bitireceğiz.
Hedefimiz Kürdistan Bölgesi'nde olduğu gibi Irak'ta da kadın sünnetini Aile İçi Şiddete Karşı Yasa Tasarısı çerçevesinde kriminalize etmek ve bu olguya kademeli olarak son vermektir.”
Wadi'nin ekibi, 2012'den 2014'e kadar olan dönemde Kerkük ve Nasiriyah vilayetlerinin her birinde kadın sünneti konusuyla ilgili bir anket düzenledi.
Şux, “Olgunun var olduğunu gördük, ancak Bağdat, Basra ve Meysan’da yeni bir anket yapmayı tercih ediyoruz” diyor.
“Kadın sünnetinin olduğundan şüphelendiğimiz bölgelerde çalışmalarımızı sürdürüyoruz”
Wadi'nin Erbil'deki ekibinin bir üyesi olan Kani Macid, "Erbil'de kadın sünnetinin halen sürdüğünde şüphelendiğimiz bölgelerde seminerlerimizi yoğunlaştıracağız" dedi.
Wadi, ortaklarından biri olan ve daha önce kadın sünnetiyle mücadele için birlikte çalışan Halepçe'deki Noi Örgütü'nün yöneticisi Hero, "Halepçe'de bu adımı başlattığımızda, İslami partilerden birinin bölgede etkisi vardı. Bu yüzden işler kolay değildi, ama 2022'de Halepçe'nin kadın sünnetinden arınmış olduğunu duyurduğumuz için mutluyum, bu bizim hikayemizdir.”
Şux ise, "Kolay değil, oldukça zor ve ekiplerimiz birçok engel ve zorlukla karşılaşıyor. Bu üç gün boyunca diğer kuruluşlara engelleri ve nasıl çalışacaklarını anlatacağız ve hepsini konuşacağız. Konferanstan sonra adımlarımız yeni bir aşamaya girecek” sözlerini kullandı