“Kararnamenin geri çekilmesi” krizi sona erecek mi?

Sako Erbil'den Bağdat'a mı gidiyor?

Bağdat/12 Mayıs 2023/Rayan Al-Kildani'nin Kardinal Louis Sako'yu Hristiyan mallarına el koymakla suçlamasına karşı protesto. Ahmed Al-Masalha.

Ammar Aziz

Kardinal Louis Sako, Irak’ın başkenti Bağdat'tan Kürdistan Bölgesi’nin başkenti Erbil'e gitmesinden dokuz ay sonra Ramazan Bayramının ikinci gününde Başbakan Sudani ile görüşmek üzere Bağdat'a gitti. 

Kardinal Louis Sako, Bağdat'tan ayrıldıktan dokuz ay sonra Irak Başbakanı Muhammed Şia el Sudani ile görüştü ve ikamet yeri olarak Erbil'i seçti. 

Cumhurbaşkanı Latif Raşid, Temmuz 2023'te, Kardinal Louis Sako'yu Irak ve dünyadaki Keldani Katoliklerinin Patriği olarak atayan kararnameyi, yayınlanmasından 10 yıl sonra geri çekme kararı aldı. 

Karar, Bağdat ve Ninova'nın da aralarında bulunduğu çeşitli vilayetlerde Hristiyanların protesto ve gösterilerine yol açarken, Louis Sako başkent Bağdat'tan ayrılarak Erbil'e yerleşmeyi tercih etti. Kardinal, Kararnameyi geri çekme kararının ardından ilk kez Bağdat'a dönüyor. 

Kardinal Luis Sako, 12 Nisan’da El Sudani ile görüşmesinin ardından düzenlediği basın toplantısında “Bugün kendimi rahatlamış ve iç huzuruma sahibim” derken, bazıları bu adımı kararnamenin geri çekilmesi sorununu çözmeye yönelik bir girişim olarak değerlendiriyor. 

Sako ekledi, “Dokuz aydır başkentin dışında dünya kiliselerine liderlik ediyorum” dedi. 

Sakoo

Ninova/13 Temmuz 2023/Ninova Hristiyanlarının bir kesiminin, Cumhurbaşkanlığı'nın, Kardinal Louis Sako'yu Irak ve dünyadaki Keldani Katolik Kilisesi Patriği olarak atayan kararnameyi geri çekme kararına karşı protestoları. Fotoğraf: Ahmed Bile  

 

Kürdistan Bölgesi Evkaf ve Diyanet İşleri Bakanlığı Hristiyan İşleri Genel Müdürü Halid Cemal, konuyla ilgili Kirkuk Now'a, “Sudan'ın bu adımı iyi ve cesaret verici bir adım” dedi.  

Irak Başbakanının Louis Sako'ya verdiği “bazı vaatlere” dikkat çeken, Cemal, “Her şeyden önce başkanın, Kardinal Louis Sako'yu Irak ve dünyadaki Keldani Katolik Kilisesi Patriği olarak atayan kararnameyi iptal etme kararını tersine çevirmeye çalıştığını söyledi. 

Halid Cemal, “Burada açıklığa kavuşturmak istediğim bir şey var ki o da Patrik Sako'nun Bağdat'a kalıcı olarak dönmediği, şu anda sadece bir ziyaret olduğu, ancak Sudan'ın girişimini takdir ediyoruz” sözlerini kullandı. 

Irak Başbakanı, Louis Sako ve beraberindeki heyetle birlikte çekilmiş bir fotoğrafını yayınladı. Paylaşımda, iki tarafın Irak'taki genel durumu ele aldığını, devletin inşasında Hıristiyan bileşenin rolüne değer verildiğini, hükümetin kararlılığını vurguladı. Irak toplumunun grup ve kesimleri arasında bir arada yaşama ve kardeşlik ilkesini güçlendirmek. 

Halid Cemal, “Başbakan, kararnamenin geri çekilmesi kararının geri çekilmesi için Cumhurbaşkanı ve ilgili makamlarla çalışmalarını yoğunlaştırdı. Konu Başbakanın yetkisinde değil ama inisiyatif aldı. Bir diğer anlamda Başbakanın rolü olacaktır” diye konuştu. 

"Eğer bu gerçekleşirse Louis Sako Bağdat'taki ofisinde kalacak." 

Sako.baghdad

Bağdat/11 Nisan 2024/Irak Başbakanı Muhammed Şia el-Sudani'nin Kardinal Louis Sako ve beraberindeki heyetle görüşmesi. Fotoğraf: Bakanlar Kurulu Başkanlığı Medyası.   

 

Kararname sadece Kardinal Louis Sako'yu ilgilendirmiyor, aynı zamanda ikisi dışında Hıristiyan bileşenli bazı piskoposları da içeriyor. 1979'dan 2003'e kadar cumhuriyetin başkanlığını üstlendi. 

Louis Sako, 1948'de Duhok Valiliği'nin Zaho şehrinde doğdu ve 1974'te Musul'un Keldani Piskoposluğu'na papaz olarak atandı. Louis Sako, 2002'de Kerkük Piskoposluğu'nun piskoposu seçildi. 2002'de Keldani Kilisesi'nin patrikliğine seçildi. 2013 ve 2018'de kardinalliğe terfi etti. 

Başkan Latif Raşid'in Temmuz 2023'te Louis Sako'yu atamasına ilişkin kararnameyi “anayasaya aykırı” olarak nitelendirerek geri çekme kararı, Babil Hareketi lideri Rayan Al-Kildani'nin taleplerine yanıt olarak geldi. 

Louis Sako ve Rayan Al-Keldani arasındaki tartışma, geçen yıl birbirlerini “yolsuzluk” ve “Hıristiyan mülklerine el koymakla” suçlamaları ve her birinin yargıya başvurma tehdidinde bulunmasıyla daha da şiddetlendi. 

sako & raian

Keldani Katolik Kilisesi Patriği Kardinal Louis Sako ve Babil Hareketi lideri Rayan Al-Kildani  

 

Rayan Al-Kildani, 1983 yılında Ninova Valiliği'nin Alqoş kasabasında doğdu. Daha sonra Bağdat'a taşındı. “Irak ve Şam İslam Devleti (IŞİD)” militanlarının Ninova Valiliğini işgal etmesinden sonra Halk Seferberlik Kuvvetleri Genel Otoritesi (Heşdi Şabi) çatısı altında “Hıristiyan Halk Seferberlik Kuvvetleri” Babil Tugaylarını kurdu. 

Duhok İl Meclisi'ndeki El-Rafidain bloğunun başkanı Ninos Odisho, KirkukNow'a şunları söyledi: 

“Bizim sorunumuz Louis Sako'nun Bağdat'a dönüşü meselesinden daha büyük…Sorunlarımız iki ana şeyle temsil ediliyor; Birincisi, zihniyet. Federal Mahkeme'nin 21 Şubat 2024 tarihli 11 azınlık kotası tahsisine ilişkin kararına atıfta bulunması...İkincisi, onlara yetkilerini kullanma hakkının verilmemesidir.” 

Kürdistan Parlamentosu'ndaki sandalyelerin beşi Keldanilere ve Süryanilere tahsis edilmişti ve bu sandalyeler anayasaya aykırı bulundu. 

Odisho, “Hristiyanların sorununun kökten çözülmesi ve onlara zaman zaman sorun yaratmaması gerektiğine” dikkat çekti. 

Kardinal Louis Sako'nun Sudani ile görüşmesi, Sudani'nin 13 Nisan Cumartesi günü Amerika Birleşik Devletleri'ne yapacağı ziyaretten iki gün önce gerçekleşti. 

Halid Cemal, “El Sudani'nin girişiminin bu ziyaretle de ilgisi olabilir, çünkü Irak'taki ABD Dışişleri Bakanlığı yetkililerinin Irak Devlet Başkanı'nın kararı ve Louis Sako ile Rayan El Kildani arasındaki sorunlar hakkında uzun uzadıya konuştuğunu öğrendik. Kesinlikle bu konu” dedi. 

Cemal'e göre bu, El Sudani'nin Amerikalı yetkililerle yapacağı görüşmelerin konularından biri olacak.  

  • FB
  • Instagram
  • Twitter
  • YT